Cảm giác nghẹn ở cổ họng nhưng ăn uống bình thường có đáng lo?

Chào bạn,

Cảm giác như có vật gì mắc kẹt ở cổ họng – dù ăn uống vẫn bình thường – là triệu chứng rất thường gặp trong lâm sàng. Trong y khoa, chúng tôi gọi đây là loạn cảm họng (globus pharyngeus). Đa số trường hợp không nguy hiểm, và thường liên quan đến các yếu tố chức năng như trào ngược dạ dày hoặc căng thẳng tâm lý, chứ không phải do khối u hay tổn thương thực thể.

Nguyên nhân phổ biến gây cảm giác nghẹn ở cổ họng

– Trào ngược axit dạ dày (GERD hoặc LPR): Axit hoặc dịch vị trào ngược lên họng – thực quản, dù không gây ợ nóng rõ rệt, vẫn có thể kích thích niêm mạc họng, tạo cảm giác vướng, nghẹn. Đây là nguyên nhân thường bị bỏ sót vì không có triệu chứng tiêu hóa điển hình.

– Căng thẳng, lo âu: Khi bạn lo lắng, các cơ ở cổ họng (nhất là cơ móng họng và cơ ức móng) có xu hướng co thắt nhẹ, tạo cảm giác “thắt lại” hoặc “có gì đó kẹt”. Trong phòng khám, tôi gặp rất nhiều bệnh nhân trẻ tuổi – đặc biệt là dân văn phòng – đến với triệu chứng này sau những đợt stress kéo dài.

– Viêm họng mãn tính hoặc chảy dịch mũi sau (postnasal drip): Dịch nhầy từ mũi xoang chảy xuống họng kích thích niêm mạc, khiến bạn có cảm giác phải nuốt liên tục hoặc thấy vướng.

– Căng cơ vùng cổ – họng: Tư thế cúi đầu xem điện thoại, làm việc máy tính lâu, hoặc thói quen nuốt liên tục cũng có thể khiến cơ họng bị quá tải và co cứng.

Dấu hiệu cảnh báo cần đi khám ngay

Mặc dù loạn cảm họng thường lành tính, bạn nên đi khám sớm nếu xuất hiện bất kỳ “cờ đỏ” nào sau đây:

– Khó nuốt thật sự (không chỉ cảm giác vướng, mà thức ăn bị nghẹn, trào ngược khi nuốt).

– Đau khi nuốt, đặc biệt nếu đau lan lên tai hoặc chỉ đau một bên.

– Giọng khàn kéo dài trên 2–3 tuần, sụt cân không rõ nguyên nhân.

– Ho ra máu, sốt kéo dài, hoặc sờ thấy khối u ở cổ.

– Triệu chứng kéo dài trên 2–3 tuần mà không cải thiện dù đã nghỉ ngơi, giảm stress.

Tại sao nuốt nước bọt thấy nghẹn, nhưng ăn lại bình thường?

Đây là đặc điểm rất điển hình của loạn cảm họng. Khi bạn nuốt thức ăn, các cơ họng hoạt động mạnh, phối hợp nhịp nhàng và “che lấp” cảm giác vướng. Ngược lại, khi nuốt nước bọt – vốn là hành động nhẹ và tự phát – bạn dễ tập trung quá mức vào cổ họng, khiến cảm giác nghẹn trở nên rõ rệt hơn. Nhiều bệnh nhân còn vô thức nuốt liên tục để “kiểm tra”, vô tình làm cơ họng mệt hơn và triệu chứng nặng thêm.

Stress và lo âu có thật sự gây nghẹn cổ họng?

Hoàn toàn có thật. Căng thẳng không chỉ ảnh hưởng đến tâm trí mà còn tác động rõ rệt lên cơ thể – đặc biệt là vùng cổ họng. Khi hệ thần kinh giao cảm bị kích hoạt (trong lo âu), các cơ ở họng co thắt nhẹ, tạo cảm giác “nghẹn”, “thắt cổ”, thậm chí có người cảm thấy như “không thở được”. Đây là phản ứng sinh lý, không phải do tổn thương thực thể, nhưng lại rất thật với người bệnh.

Nên đi khám bác sĩ nào?

Bạn nên bắt đầu với bác sĩ Tai Mũi Họng. Họ sẽ nội soi họng – thanh quản để loại trừ các bất thường như viêm, u, hoặc trào ngược họng. Nếu không tìm thấy nguyên nhân thực thể, bác sĩ có thể nghi ngờ yếu tố trào ngược im lặng (LPR) hoặc tâm lý, và giới thiệu bạn đến chuyên khoa Tiêu hóa hoặc Tâm thần – Tâm lý để đánh giá toàn diện.

Cách giảm cảm giác nghẹn tại nhà

Một số biện pháp đơn giản nhưng hiệu quả mà tôi thường khuyên bệnh nhân:

– Uống từng ngụm nước ấm nhỏ để làm dịu niêm mạc họng và thư giãn cơ.

– Tránh hắng giọng – hành động này càng kích thích họng thêm.

– Hít hơi nước ấm (khi tắm hoặc xông mặt) giúp làm loãng dịch nhầy và giảm kích ứng.

– Tập thở sâu, thiền, hoặc yoga để giảm căng cơ do stress.

– Hạn chế cà phê, rượu, nước ngọt có ga và đồ cay – những chất này dễ làm nặng trào ngược.

– Không nằm ngay sau ăn, và nâng cao đầu giường nếu bạn bị trào ngược về đêm.

Cảm giác nghẹn ở cổ họng dù không đau, không ảnh hưởng ăn uống, nhưng lại gây lo lắng sâu sắc – điều này hoàn toàn dễ hiểu. Tuy nhiên, trong đa số trường hợp, đây không phải dấu hiệu của ung thư, mà thường liên quan đến trào ngược nhẹ hoặc stress. Quan trọng nhất là đừng tự chẩn đoán qua mạng. Nếu triệu chứng kéo dài hoặc đi kèm “cờ đỏ”, hãy đi khám để được chẩn đoán chính xác – vừa để yên tâm, vừa để điều trị đúng nguyên nhân.