Bị nhiệt miệng nên ăn gì để mau lành và đỡ đau?

“Mỗi lần bị nhiệt miệng, em ăn gì cũng thấy xót, thậm chí uống nước còn rát đến mức không dám nuốt. Em lo không biết nên kiêng gì, ăn gì cho nhanh khỏi, hay cứ nhịn ăn cho đỡ đau? Mong bác sĩ tư vấn giúp em cách ăn uống phù hợp khi bị nhiệt miệng.”

Chuyên viên tư vấn

Đã trả lời: Ngày

Chào bạn,

Khi bị nhiệt miệng (hay còn gọi là loét áp-tơ), việc lựa chọn thực phẩm phù hợp không chỉ giúp giảm đau rát mà còn hỗ trợ vết loét mau lành. Bạn nên ưu tiên các món mềm, mát, giàu vitamin và khoáng chất, đồng thời tránh đồ cay nóng, chua, cứng hoặc nhiều đường – vì chúng dễ kích ứng niêm mạc miệng đang tổn thương.

Dưới đây là những hướng dẫn cụ thể dựa trên kinh nghiệm lâm sàng và khuyến cáo dinh dưỡng mà tôi thường chia sẻ với bệnh nhân:

Nguyên nhân khiến bạn dễ bị nhiệt miệng

Nhiệt miệng tuy lành tính nhưng rất dễ tái phát nếu không điều chỉnh lối sống. Một số yếu tố phổ biến bao gồm:
– Thiếu hụt vitamin nhóm B (đặc biệt là B12), sắt, kẽm hoặc axit folic.
– Stress kéo dài hoặc mất ngủ thường xuyên.
– Chấn thương niêm mạc miệng do đánh răng mạnh, cắn phải, hoặc niềng răng.
– Rối loạn nội tiết (như trong chu kỳ kinh nguyệt).
– Dị ứng hoặc nhạy cảm với một số thành phần trong kem đánh răng (như sodium lauryl sulfate).

Thực phẩm nên ăn khi bị nhiệt miệng

Bạn nên chọn những món dịu nhẹ, dễ nuốt và hỗ trợ phục hồi niêm mạc:
– Sữa chua không đường: chứa probiotic giúp cân bằng hệ vi sinh miệng và đường ruột.
– Cháo, súp, canh rau củ mềm: dễ ăn, cung cấp nước và dinh dưỡng mà không gây kích ứng.
– Trái cây mát, ít axit: như đu đủ, thanh long, dưa hấu, chuối chín.
– Rau xanh luộc mềm: rau mồng tơi, rau dền, rau ngót – giàu vitamin C và sắt.
– Nước dừa, nước rau má, nước cam pha loãng: bổ sung điện giải và vitamin, nhưng tránh uống nguyên nước cam/quýt vì axit sẽ làm xót vết loét.

Thực phẩm và thói quen cần tránh

Để không làm vết loét nặng hơn hoặc kéo dài thời gian lành, bạn nên hạn chế:
– Đồ cay nóng: ớt, tiêu, gừng, tỏi sống.
– Thực phẩm nhiều axit: cam, chanh, dứa, cà chua (dù giàu vitamin C nhưng dễ gây xót).
– Đồ chiên rán, nhiều dầu mỡ và đồ ngọt (bánh kẹo, nước ngọt có gas).
– Rượu bia, cà phê, thuốc lá – đều làm khô niêm mạc và chậm lành vết thương.
– Đánh răng quá mạnh hoặc dùng bàn chải lông cứng.

Mẹo hỗ trợ giảm đau và nhanh lành vết loét

Ngoài điều chỉnh ăn uống, bạn có thể áp dụng một số biện pháp tại nhà:
– Súc miệng bằng nước muối sinh lý 2–3 lần/ngày để sát khuẩn nhẹ nhàng.
– Dùng gel bôi chứa lidocaine hoặc chiết xuất từ mật ong, curcumin để làm dịu niêm mạc.
– Uống đủ nước (1.5–2 lít/ngày) để giữ ẩm cho khoang miệng.
– Nghỉ ngơi hợp lý, giảm căng thẳng – vì stress là “kẻ đồng phạm” khiến nhiệt miệng tái đi tái lại.

Khi nào nên đi khám bác sĩ?

Thông thường, nhiệt miệng sẽ tự lành trong 7–10 ngày. Tuy nhiên, bạn nên đi khám nếu:
– Vết loét to (>1 cm), sâu, hoặc có mủ.
– Kéo dài hơn 2 tuần không lành.
– Kèm sốt, mệt mỏi, nổi hạch dưới hàm.
– Xuất hiện nhiều vết loét cùng lúc hoặc tái phát liên tục (trên 3 lần/năm).Nhiệt miệng tuy không nguy hiểm nhưng ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt và dinh dưỡng hàng ngày.

Ăn uống đúng cách chính là “liều thuốc” tự nhiên giúp bạn giảm đau và phục hồi nhanh hơn. Nếu tình trạng tái phát thường xuyên, đừng chủ quan – đó có thể là dấu hiệu thiếu vi chất hoặc rối loạn miễn dịch cần được đánh giá chuyên sâu.