Bị chảy máu cam có nguy hiểm không và khi nào cần đi khám?
Chào bạn,
Chảy máu cam (hay còn gọi là chảy máu mũi) là tình trạng khá phổ biến, đặc biệt ở trẻ em và người lớn tuổi. Trong đa số trường hợp, hiện tượng này không nguy hiểm và có thể xử trí tại nhà. Tuy nhiên, nếu chảy máu cam xảy ra thường xuyên, lượng máu nhiều hoặc kèm theo các triệu chứng khác, đó có thể là dấu hiệu cảnh báo một vấn đề sức khỏe tiềm ẩn cần được đánh giá y khoa.
Dưới đây, tôi sẽ giải thích rõ hơn về nguyên nhân, dấu hiệu đáng lo ngại, cách xử trí và phòng ngừa hiệu quả dựa trên kinh nghiệm lâm sàng của mình.
Nguyên nhân phổ biến gây chảy máu cam
Chảy máu cam thường xuất phát từ vùng vách ngăn mũi trước, nơi tập trung nhiều mạch máu nhỏ và dễ tổn thương. Một số nguyên nhân thường gặp bao gồm:
– Không khí khô hanh: Làm niêm mạc mũi nứt nẻ, dễ vỡ mạch máu – đặc biệt vào mùa đông hoặc trong môi trường máy lạnh.
– Chấn thương nhẹ: Ngoáy mũi, xì mũi mạnh, hoặc va chạm vùng mặt.
– Viêm mũi dị ứng hoặc viêm xoang: Gây ngứa, kích thích niêm mạc mũi, dẫn đến chảy máu khi cọ xát.
– Tăng huyết áp: Có thể làm tăng áp lực lên thành mạch, khiến chúng dễ vỡ – tuy hiếm khi là nguyên nhân duy nhất, nhưng có thể làm tình trạng nặng hơn.
– Rối loạn đông máu hoặc dùng thuốc chống đông: Như aspirin, warfarin, hoặc các thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs) kéo dài.
Trong phòng khám, tôi từng gặp nhiều bệnh nhân lo lắng rằng chảy máu cam là dấu hiệu ung thư — điều này rất hiếm ở người trẻ, khỏe mạnh. Tuy nhiên, nếu kèm theo sụt cân, nghẹt mũi một bên kéo dài hoặc nổi hạch cổ, cần loại trừ nguyên nhân ác tính.
Dấu hiệu cảnh báo cần đi khám ngay
Mặc dù đa số trường hợp chảy máu cam là lành tính, bạn nên đến cơ sở y tế nếu xuất hiện các dấu hiệu sau:
– Chảy máu kéo dài hơn 20 phút dù đã sơ cứu đúng cách.
– Máu chảy ồ ạt, khó kiểm soát hoặc chảy xuống họng gây nôn ra máu.
– Chảy máu cam tái phát nhiều lần trong tuần mà không rõ nguyên nhân.
– Kèm theo chóng mặt, mệt lả, da xanh tái — có thể do mất máu đáng kể.
– Đang dùng thuốc chống đông hoặc có tiền sử rối loạn đông máu.
Ở trẻ nhỏ, nếu chảy máu cam đi kèm với bầm tím dễ dàng hoặc chảy máu chân răng, tôi thường nghi ngờ các bệnh lý liên quan đến tiểu cầu hoặc yếu tố đông máu.
Cách xử trí đúng khi bị chảy máu cam
Nhiều người vẫn sai lầm khi ngửa đầu ra sau — điều này khiến máu chảy ngược vào họng, có thể gây sặc hoặc buồn nôn. Thay vào đó, bạn nên:
- Ngồi thẳng, cúi nhẹ người về phía trước để máu thoát ra ngoài mũi, không trôi xuống họng.
- Bóp chặt cánh mũi (phần mềm phía dưới xương sống mũi) trong 10–15 phút liên tục, thở bằng miệng.
- Chườm lạnh ở sống mũi hoặc gáy để co mạch, giúp cầm máu nhanh hơn.
- Không xì mũi, ngoáy mũi hoặc cúi gập người trong ít nhất 24 giờ sau khi máu ngừng chảy.
Sau khi cầm máu, bạn có thể nhỏ nước muối sinh lý hoặc thoa vaseline (dầu khoáng) vào vách ngăn mũi để giữ ẩm và bảo vệ niêm mạc.
Biện pháp phòng ngừa tái phát hiệu quả
Để giảm nguy cơ chảy máu cam quay lại, tôi khuyên bệnh nhân thực hiện những điều sau:
– Giữ ẩm không khí: Dùng máy tạo độ ẩm trong phòng ngủ, đặc biệt vào mùa khô.
– Tránh ngoáy mũi hoặc xì mũi quá mạnh — dạy trẻ thói quen này từ sớm.
– Uống đủ nước, ăn nhiều rau củ giàu vitamin C và K để tăng sức bền thành mạch.
– Kiểm soát huyết áp định kỳ nếu bạn trên 40 tuổi hoặc có tiền sử tăng huyết áp.
– Thận trọng khi dùng thuốc: Nếu đang dùng thuốc chống đông, hãy trao đổi với bác sĩ trước khi tự ý ngưng hoặc điều chỉnh liều.
Chảy máu cam phần lớn là lành tính và tự giới hạn, nhưng tái phát thường xuyên hoặc chảy máu nặng có thể phản ánh vấn đề sức khỏe sâu xa hơn. Trong thực hành lâm sàng, tôi luôn khuyến khích bệnh nhân không chủ quan — đặc biệt khi triệu chứng ảnh hưởng đến sinh hoạt hoặc gây lo lắng kéo dài. Việc thăm khám sớm giúp xác định nguyên nhân chính xác và can thiệp kịp thời, tránh biến chứng không đáng có.
Nếu bạn còn băn khoăn về tình trạng của mình, đừng ngần ngại tìm đến bác sĩ tai mũi họng hoặc nội tổng quát để được tư vấn cá thể hóa.
