Thai trứng là gì và có nguy hiểm không?

“Em vừa siêu âm xong, bác sĩ nghi em bị thai trứng. Em hoang mang quá – không hiểu thai trứng là gì, có giữ được thai không, hay có nguy hiểm đến tính mạng không? Mong bác sĩ giải thích giúp em…”

Chuyên viên tư vấn

Chào bạn,

Thai trứng không phải là thai nhi bình thường, mà là một dạng biến chứng bất thường của thai kỳ, xảy ra khi tế bào nhau thai phát triển bất thường, tạo thành các khối mô giống như chùm nho trong buồng tử cung. Tình trạng này không thể phát triển thành em bé, và nếu không được phát hiện, xử trí kịp thời, có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng.

Dưới đây, tôi sẽ giải thích rõ hơn để bạn hiểu bản chất, dấu hiệu nhận biết, cách xử lý và phòng ngừa tái phát.

Nguyên nhân và cơ chế hình thành thai trứng

Thai trứng (hay còn gọi là bệnh滋养 tế bào, tiếng Anh: gestational trophoblastic disease) xảy ra do sai lệch di truyền trong quá trình thụ tinh. Có hai dạng chính:

– Thai trứng toàn phần: Trứng không có nhân, nhưng được thụ tinh bởi một hoặc hai tinh trùng, dẫn đến toàn bộ mô nhau phát triển bất thường, không có phôi thai.
– Thai trứng bán phần: Trứng bình thường được thụ tinh bởi hai tinh trùng cùng lúc, tạo ra phôi thai dị bội (69 nhiễm sắc thể thay vì 46), thường dừng phát triển sớm và kèm theo mô nhau bất thường.

Yếu tố nguy cơ bao gồm: tuổi mẹ dưới 20 hoặc trên 35, từng có tiền sử thai trứng, suy dinh dưỡng kéo dài (đặc biệt thiếu folate), hoặc sống ở một số khu vực có tỷ lệ mắc cao (như Đông Nam Á).

Dấu hiệu cảnh báo bạn có thể bị thai trứng

Nhiều người nhầm tưởng mình đang mang thai bình thường, nhưng có những biểu hiện “lạ” cần lưu ý:

– Ra máu âm đạo bất thường trong tam cá nguyệt đầu, màu nâu hoặc đỏ tươi, đôi khi lẫn mô giống bọt xà phòng.
– Ốm nghén nặng bất thường: nôn ói liên tục, mất nước, sụt cân – do nồng độ hCG tăng rất cao.
– Tử cung to nhanh hơn tuổi thai, nhưng siêu âm lại không thấy tim thai hoặc cấu trúc phôi rõ ràng.
– Tăng huyết áp, phù, protein niệu sớm (trước tuần 20) – triệu chứng giống tiền sản giật nhưng xuất hiện quá sớm.
– Xét nghiệm beta-hCG tăng vọt, không tương xứng với tuổi thai.

Nếu bạn có các dấu hiệu trên, hãy đi khám ngay – vì chẩn đoán sớm giúp tránh biến chứng.

Biến chứng và mức độ nguy hiểm của thai trứng

Mặc dù đa số trường hợp thai trứng là lành tính và đáp ứng tốt với điều trị, nhưng nếu bỏ qua, nó có thể tiến triển thành:

– Thai trứng xâm lấn: mô bất thường ăn sâu vào cơ tử cung, gây chảy máu.
– U nguyên bào nuôi (choriocarcinoma): một dạng ung thư hiếm nhưng ác tính, có thể di căn xa (phổi, gan, não).
– Rối loạn đông máu, suy thận cấp do biến chứng nặng.

May mắn thay, tỷ lệ tiến triển thành ác tính rất thấp (dưới 20% với thai trứng toàn phần, dưới 5% với bán phần) – nếu được theo dõi đúng cách sau nạo hút.

Cách điều trị và theo dõi sau khi chẩn đoán thai trứng

Nguyên tắc điều trị chính là loại bỏ toàn bộ mô bất thường khỏi tử cung, thường bằng thủ thuật nạo hút. Sau đó:

– Bạn sẽ được theo dõi định kỳ nồng độ beta-hCG cho đến khi về mức nền (thường mất 6–12 tháng).
– Tuyệt đối tránh mang thai trong thời gian theo dõi, vì mang thai mới sẽ làm tăng hCG, che lấp dấu hiệu tái phát.
– Nếu hCG không giảm hoặc tăng trở lại, có thể cần hóa trị liệu nhẹ (methotrexate hoặc actinomycin D) – hiệu quả đến >90%.

Tôi từng gặp nhiều bệnh nhân rất lo lắng sau chẩn đoán, nhưng với tuân thủ theo dõi, hơn 98% phụ nữ hồi phục hoàn toàn và có thai khỏe mạnh sau này.

Đừng hoảng loạn, nhưng đừng chủ quan

Thai trứng không phải lỗi của bạn, cũng không đồng nghĩa với vô sinh hay ung thư chắc chắn. Tuy nhiên, đây là tình trạng cần can thiệp y khoa, không thể “ở nhà chờ tự hết”.

Nếu siêu âm nghi ngờ thai trứng, hãy đến cơ sở sản khoa uy tín để xác định chính xác và bắt đầu theo dõi ngay. Việc phát hiện sớm, điều trị đúng và theo dõi sát không chỉ bảo vệ sức khỏe sinh sản, mà còn giữ an toàn tính mạng cho bạn.

Bạn hoàn toàn có thể làm mẹ trong tương lai – chỉ cần kiên nhẫn và đồng hành chặt chẽ với bác sĩ.