Sinh mổ bao lâu thì có sữa về?
Chào bạn! Tôi hiểu nỗi lo lắng của bạn – đặc biệt trong những ngày đầu sau sinh, khi vừa mệt mỏi vì ca mổ, vừa hồi hộp mong ngóng sữa về cho con. Xin chia sẻ rằng sau sinh mổ, sữa thường bắt đầu về trong khoảng 3–5 ngày, muộn hơn một chút so với sinh thường. Trong thời gian này, cơ thể bạn đã và đang sản xuất sữa non – loại sữa đặc, vàng, giàu kháng thể – hoàn toàn đủ để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng và miễn dịch của trẻ sơ sinh trong những ngày đầu đời.
Nguyên nhân khiến sữa về chậm sau sinh mổ
Trong phòng khám, tôi gặp rất nhiều sản phụ sinh mổ lo lắng vì “chưa thấy sữa”. Thực tế, điều này khá phổ biến và thường liên quan đến những yếu tố sinh lý và can thiệp y khoa đặc thù của ca mổ:
– Ảnh hưởng của thuốc gây mê, giảm đau: Các thuốc này có thể ức chế tạm thời hoạt động của hormone prolactin và oxytocin – hai “chìa khóa” điều khiển quá trình tiết sữa.
– Thiếu giai đoạn chuyển dạ: Khi sinh thường, các cơn co tử cung trong chuyển dạ giúp giải phóng hormone kích thích tuyến vú. Sinh mổ thường bỏ qua giai đoạn này, nên tín hiệu “bật sữa” đến chậm hơn.
– Chậm da kề da và cho bú sớm: Do cần thời gian hồi sức sau mổ, nhiều mẹ không được tiếp xúc sớm với con, làm giảm kích thích tự nhiên lên tuyến sữa.
– Đau vết mổ và căng thẳng tâm lý: Cảm giác đau, mệt mỏi, lo âu sau mổ làm tăng cortisol – hormone ức chế tiết sữa.
Dấu hiệu cho thấy bạn cần hỗ trợ y tế
Mặc dù chậm sữa là hiện tượng thường gặp, nhưng bạn nên đi khám hoặc tham vấn chuyên gia nếu:
– Sau 5–7 ngày vẫn không có sữa non hoặc sữa chuyển tiếp, dù đã cho con bú/hút sữa đều đặn.
– Bầu vú căng cứng, nóng đỏ, đau nhức kèm sốt – có thể là dấu hiệu viêm tuyến vú.
– Trẻ bú ít, tiểu dưới 6 lần/ngày, hoặc sụt cân quá mức sau sinh.
– Bạn cảm thấy mệt mỏi cực độ, trầm cảm sau sinh, ảnh hưởng đến khả năng chăm con và kích sữa.
Cách hỗ trợ sữa về nhanh và đủ sau sinh mổ
Từ kinh nghiệm lâm sàng, tôi luôn khuyên các mẹ sinh mổ áp dụng sớm và kiên trì những biện pháp sau:
– Da kề da càng sớm càng tốt: Ngay khi tỉnh táo sau mổ, hãy nhờ người nhà hoặc nhân viên y tế hỗ trợ cho bé nằm áp sát ngực bạn. Tiếp xúc da kề da kích thích oxytocin – “hormone yêu thương” – giúp sữa về nhanh hơn.
– Cho con bú theo nhu cầu, ít nhất 8–12 lần/ngày: Dù sữa chưa nhiều, việc bé ngậm bắt vú đúng cách vẫn gửi tín hiệu mạnh mẽ đến tuyến vú để tăng sản xuất.
– Hút/vắt sữa đều đặn nếu bé chưa bú được: Mỗi 2–3 giờ/lần, kể cả ban đêm, để “dạy” cơ thể bạn làm quen với nhịp tiết sữa.
– Uống đủ nước ấm (2–3 lít/ngày) và ăn đủ chất: Đặc biệt là protein, rau xanh và chất béo lành mạnh. Tránh kiêng khem quá mức.
– Massage nhẹ nhàng bầu vú: Dùng đầu ngón tay xoa tròn quanh quầng vú, giúp lưu thông máu và thông tia sữa.
– Giữ tinh thần thoải mái: Nghỉ ngơi khi có thể, chia sẻ gánh nặng với người thân – vì stress là kẻ thù lớn nhất của nguồn sữa.
Sinh mổ không có nghĩa là bạn sẽ ít sữa hay không đủ sữa cho con. Chỉ là cơ thể cần thêm chút thời gian và sự hỗ trợ đúng cách để “khởi động” quá trình tiết sữa. Đa số các mẹ đều có đủ sữa trong vòng 5–7 ngày đầu nếu được chăm sóc tích cực. Hãy kiên nhẫn, tin vào cơ thể mình – và đừng ngần ngại tìm sự giúp đỡ từ chuyên gia tư vấn sữa mẹ nếu cần. Sữa mẹ là món quà quý giá, và bạn hoàn toàn có thể làm được điều đó, ngay cả sau một ca mổ.
