Rỉ ối có nguy hiểm không và khi nào cần đi khám?

“Em đang mang thai tuần thứ 36, dạo này thấy quần lót thường xuyên ẩm ướt, đôi lúc không rõ là ra mồ hôi hay nước tiểu. Nhưng em lo lắng liệu có phải đang bị rỉ ối không? Liệu tình trạng này có ảnh hưởng đến em bé hay không, và khi nào thì nên đi viện?”

Chuyên viên tư vấn

Chào bạn,

Rỉ ối – hiện tượng rò rỉ một lượng nhỏ nước ối qua âm đạo trước khi chuyển dạ – có thể là dấu hiệu sinh non hoặc vỡ ối non, đặc biệt nếu xảy ra trước tuần 37 của thai kỳ. Tuy nhiên, đôi khi triệu chứng này dễ nhầm với dịch tiết âm đạo hoặc tiểu không kiểm soát. Việc xác định chính xác nguyên nhân rất quan trọng để tránh các biến chứng cho cả mẹ và bé.

Dưới đây, tôi sẽ giải thích rõ hơn về nguyên nhân, dấu hiệu cảnh báo và cách xử trí phù hợp.

Nguyên nhân có thể gây rỉ ối

– Vỡ ối non (PROM – Premature Rupture of Membranes): Màng ối vỡ trước khi bắt đầu chuyển dạ, thường gặp sau tuần 37. Nếu xảy ra trước tuần 37, gọi là vỡ ối non non đủ tháng (PPROM) – đây là tình trạng cấp cứu sản khoa.
– Rò ối do tổn thương màng ối: Có thể do chấn thương nhẹ, thủ thuật thăm khám hoặc dị tật bẩm sinh ở màng ối.
– Nhiễm trùng ối (chorioamnionitis): Viêm màng ối làm suy yếu cấu trúc màng, dẫn đến rò rỉ dịch.
– Đa ối hoặc tăng áp lực trong buồng ối: Gây căng giãn màng ối quá mức, tạo khe hở nhỏ khiến nước ối rỉ ra từ từ.

Lưu ý: Dịch âm đạo bình thường khi mang thai thường đặc, trắng đục và không có mùi. Trong khi đó, nước ối thường trong, không màu, không mùi hoặc có mùi ngọt nhẹ, và không thể kiểm soát được như khi tiểu.

Dấu hiệu cảnh báo bạn cần đi khám ngay

– Dịch âm đạo trong, loãng, chảy liên tục hoặc từng đợt, dù lượng ít.
– Cảm giác “rò rỉ không ngừng”, khác với cảm giác tiểu són (thường xảy ra khi ho, hắt hơi và có thể chủ động ngưng).
– Sốt, đau bụng, tim thai nhanh hoặc dịch có mùi hôi – dấu hiệu nhiễm trùng.
– Thai chưa đủ 37 tuần nhưng đã có biểu hiện rỉ ối – nguy cơ sinh non rất cao.
– Không phân biệt được giữa nước tiểu và nước ối – nên đi khám để xét nghiệm xác định (test nitrazine, ferning test hoặc siêu âm đánh giá chỉ số ối).

Trong phòng khám, tôi từng gặp nhiều trường hợp tưởng “chỉ là ra dịch”, nhưng hóa ra là rỉ ối kéo dài vài ngày – khiến nguy cơ nhiễm trùng bào thai tăng đáng kể.

Cách xử trí và phòng ngừa biến chứng khi nghi rỉ ối

– Không thụt rửa âm đạo hay dùng băng vệ sinh có cánh: Có thể đưa vi khuẩn vào sâu hơn.
– Mặc đồ lót cotton, thay thường xuyên, ghi lại thời gian và đặc điểm dịch để mô tả cho bác sĩ.
– Nghỉ ngơi hoàn toàn, tránh quan hệ tình dục và vận động mạnh nếu nghi ngờ rỉ ối.
– Đi khám ngay, đặc biệt nếu thai dưới 37 tuần – bác sĩ có thể theo dõi tim thai, đo lượng ối và chỉ định kháng sinh, thuốc trưởng thành phổi nếu cần.
– Không tự ý dùng thuốc cầm dịch hay kháng sinh tại nhà – điều này có thể che lấp triệu chứng và làm chậm chẩn đoán.

Phân biệt rỉ ối với các tình trạng khác

Nhiều phụ nữ nhầm rỉ ối với:
– Tiểu không kiểm soát: Thường xảy ra khi gắng sức (ho, cười lớn), lượng ít, có thể “nín” được.
– Tăng tiết dịch âm đạo: Đặc, trắng sữa, không chảy tràn, không liên tục.
– Ra máu báo sinh: Thường kèm theo chất nhầy hồng hoặc đỏ tươi, xuất hiện gần ngày dự sinh.

Nếu bạn vẫn không chắc, hãy thử đặt miếng lót sạch, nằm nghỉ 30 phút. Nếu sau đó thấy vệt ướt lan rộng hình tròn trên miếng lót – rất có thể là nước ối.

Rỉ ối không phải lúc nào cũng nguy hiểm, nhưng luôn cần được đánh giá y khoa kịp thời, vì ngay cả một lượng nhỏ nước ối rò rỉ kéo dài cũng có thể dẫn đến nhiễm trùng, sinh non hoặc suy thai. Đặc biệt trong tam cá nguyệt thứ ba, bất kỳ dấu hiệu bất thường nào liên quan đến dịch âm đạo đều xứng đáng được khám – đừng chần chừ vì “sợ đi viện oan”. An toàn cho em bé luôn là ưu tiên hàng đầu.