Trẻ sơ sinh tăng cân chậm có đáng lo không?
Chào bạn! Tôi hiểu nỗi lo lắng của bạn khi thấy con tăng cân chậm hơn kỳ vọng. Trên thực tế, tăng cân ở trẻ sơ sinh là một trong những dấu hiệu quan trọng phản ánh tình trạng dinh dưỡng và sức khỏe tổng thể. Tuy nhiên, tốc độ tăng cân không hoàn toàn giống nhau ở mọi bé — nó phụ thuộc vào nhiều yếu tố như cân nặng lúc sinh, cách nuôi (bú mẹ hay sữa công thức), tần suất bú, và cả đặc điểm phát triển cá nhân.
Dưới đây, tôi sẽ chia sẻ rõ hơn về những nguyên nhân thường gặp, dấu hiệu cần lưu ý, và cách hỗ trợ bé phát triển tốt nhất.
Nguyên nhân khiến trẻ sơ sinh tăng cân chậm
– Cung cấp năng lượng chưa đủ: Dù bé bú thường xuyên, lượng sữa thực tế bé nhận được có thể chưa đủ do tư thế bú sai, sữa mẹ chưa về ổn định, hoặc bé ngậm ti không hiệu quả.
– Tăng cân sinh lý sau sinh: Trẻ sơ sinh thường sụt 5–10% cân nặng trong 3–5 ngày đầu, rồi mới bắt đầu tăng lại. Nếu chưa qua giai đoạn này, việc “tăng chậm” có thể là bình thường.
– Bệnh lý tiềm ẩn: Một số tình trạng như trào ngược dạ dày – thực quản, nhiễm trùng nhẹ kéo dài, rối loạn chuyển hóa bẩm sinh, hoặc bệnh tim bẩm sinh có thể ảnh hưởng đến khả năng hấp thu và tăng trưởng.
– Yếu tố di truyền: Nếu cha mẹ nhỏ con, bé cũng có thể có xu hướng tăng cân chậm hơn trung bình nhưng vẫn khỏe mạnh.
Dấu hiệu cảnh báo cần đưa bé đi khám
– Tăng cân dưới 500 gram/tháng trong 3 tháng đầu (với trẻ đủ tháng).
– Bé ít tiểu (<6 lần/ngày), nước tiểu đậm màu, hoặc phân ít, khô.
– Bỏ bú, quấy khóc liên tục, hoặc ngủ li bì, ít phản ứng.
– Không đạt các mốc vận động cơ bản như ngóc đầu, phản xạ bú mạnh.
– Da xanh, niêm mạc nhợt, thở nhanh khi bú.
Nếu bạn thấy bất kỳ dấu hiệu nào trên, đừng chần chừ — hãy đưa bé đến cơ sở y tế để đánh giá kịp thời.
Hướng dẫn hỗ trợ bé tăng cân an toàn và bền vững
– Đảm bảo bú đủ cữ: Trẻ sơ sinh nên bú 8–12 lần/ngày. Với bé bú mẹ, hãy cho bú theo nhu cầu, không ép giờ.
– Kiểm tra kỹ thuật bú: Đảm bảo bé ngậm sâu quầng vú, nghe tiếng nuốt đều, không bị sặc hay bỏ bú giữa chừng.
– Theo dõi biểu đồ tăng trưởng: Cân bé mỗi tuần trong tháng đầu, sau đó 2 tuần/lần. Quan trọng hơn cả con số là xu hướng tăng cân đều và nằm trong cùng một percentile.
– Chăm sóc sức khỏe mẹ: Mẹ ăn đủ chất, nghỉ ngơi hợp lý và giữ tinh thần thoải mái sẽ giúp duy trì nguồn sữa dồi dào và chất lượng.
– Không tự ý bổ sung sữa công thức nếu chưa có chỉ định — điều này có thể làm giảm kích thích tiết sữa mẹ và gây rối loạn tiêu hóa cho bé.
Tăng cân chậm ở trẻ sơ sinh không luôn đồng nghĩa với bệnh lý, nhưng cũng không nên chủ quan. Tôi từng gặp nhiều bé tăng cân “chậm” nhưng vẫn phát triển toàn diện nhờ được theo dõi sát và hỗ trợ đúng cách. Ngược lại, cũng có những trường hợp suy dinh dưỡng sớm do bỏ sót dấu hiệu cảnh báo. Vì vậy, theo dõi sát sao kết hợp đánh giá lâm sàng từ bác sĩ nhi là chìa khóa giúp bạn yên tâm và hỗ trợ con phát triển tối ưu.
