Trẻ sơ sinh ngủ ngáy có đáng lo không?
Chào bạn, trước hết xin chia sẻ nỗi lo lắng của bạn — điều này hoàn toàn dễ hiểu khi nhìn con ngủ không yên. Trẻ sơ sinh ngủ ngáy có thể là hiện tượng sinh lý, nhưng cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo một số vấn đề hô hấp hoặc cấu trúc đường thở. Tôi sẽ giải thích rõ hơn để bạn yên tâm và biết cách xử trí phù hợp.
Nguyên nhân khiến trẻ sơ sinh ngủ ngáy
– Đường thở hẹp bẩm sinh: Ở trẻ sơ sinh, khoang mũi và hầu họng còn rất nhỏ, niêm mạc mềm, dễ rung động khi luồng khí đi qua → gây tiếng ngáy nhẹ, đặc biệt khi nằm ngửa.
– Tích tụ dịch mũi hoặc nghẹt mũi sinh lý: Trẻ dưới 3 tháng chưa biết xì mũi, dịch tiết ứ đọng trong mũi sau khi bú hoặc do thay đổi thời tiết có thể gây khò khè, ngáy khi ngủ.
– Trào ngược dạ dày – thực quản (GER): Dịch vị trào lên kích thích vùng hầu họng, làm sưng nhẹ niêm mạc → cản trở luồng khí và tạo tiếng ngáy.
– Phì đại amidan hoặc VA (ít gặp ở trẻ dưới 6 tháng): Tuy hiếm, nhưng nếu ngáy kèm khó thở, tím tái, cần nghĩ đến nguyên nhân này.
– Dị tật bẩm sinh đường thở: Như hẹp thanh quản, mềm sụn thanh quản – thường đi kèm tiếng rít khi thở (stridor), không chỉ ngáy đơn thuần.
Dấu hiệu cảnh báo cần đưa trẻ đi khám ngay
– Ngáy kèm theo ngừng thở ngắn (<10 giây) hoặc thở gắng sức (co lõm lồng ngực, phập phồng cánh mũi).
– Bé thường xuyên giật mình, vặn mình, quấy khóc về đêm, bú kém hoặc chậm tăng cân.
– Có tiếng rít, khò khè liên tục cả khi thức, không chỉ khi ngủ.
– Da tím tái quanh môi hoặc đầu ngón tay trong lúc ngủ.
– Ngáy kéo dài trên 2 tuần mà không cải thiện dù đã vệ sinh mũi, điều chỉnh tư thế ngủ.
Cách giảm ngáy và hỗ trợ trẻ ngủ ngon hơn
– Vệ sinh mũi hàng ngày bằng nước muối sinh lý 0,9%: Nhỏ 2–3 giọt mỗi bên mũi trước khi bú và trước khi ngủ, kết hợp hút nhẹ nếu cần.
– Nâng cao đầu nhẹ khi ngủ (dưới vai, không kê gối): Giúp giảm trào ngược và thông thoáng đường thở.
– Cho bé nằm nghiêng an toàn (luôn có người giám sát hoặc dùng gối chặn chuyên dụng) để tránh lưỡi tụt ra sau gây tắc nghẽn.
– Tránh môi trường nhiều khói bụi, khói thuốc, hoặc không khí quá khô: Dùng máy tạo ẩm nếu thời tiết hanh.
– Không tự ý dùng thuốc nhỏ mũi co mạch cho trẻ sơ sinh – có thể gây tác dụng phụ nghiêm trọng.
Khi nào nên cho trẻ đi khám chuyên khoa?
Nếu ngáy chỉ xảy ra thỉnh thoảng, bé vẫn bú tốt, tăng cân đều, không khó thở, thì đa phần là sinh lý và sẽ tự hết khi bé lớn (thường sau 3–6 tháng). Tuy nhiên, nếu bạn thấy bất kỳ dấu hiệu bất thường nào nêu trên, hoặc lo lắng kéo dài, hãy đưa bé đến bác sĩ nhi hoặc chuyên khoa hô hấp nhi. Một số trường hợp cần nội soi mũi họng hoặc đo đa ký giấc ngủ để đánh giá chính xác.
Tôi thường gặp nhiều cha mẹ lo lắng khi thấy con ngáy – và phần lớn là lành tính. Tuy nhiên, giấc ngủ ở trẻ sơ sinh ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển não bộ và thể chất, nên không nên chủ quan nếu ngáy kèm theo rối loạn hô hấp. Hãy quan sát kỹ, ghi lại video khi bé ngủ để mô tả chính xác với bác sĩ. Đôi khi, chỉ cần một can thiệp nhỏ như làm sạch mũi đúng cách cũng đủ giúp bé thở êm và ngủ sâu hơn.
