Nấc cụt ở trẻ sơ sinh có nguy hiểm không và cách xử lý thế nào?
Chào bạn, tôi hiểu nỗi lo lắng khi thấy con nấc liên tục sau mỗi cữ bú. Đừng quá lo — nấc cụt ở trẻ sơ sinh là hiện tượng rất phổ biến và hầu hết đều lành tính, không gây nguy hiểm. Đây thường là phản xạ sinh lý do hệ thần kinh và cơ hoành của bé chưa hoàn thiện. Tuy nhiên, nếu nấc kéo dài, kèm theo các dấu hiệu bất thường khác, bạn cần lưu ý để can thiệp kịp thời.
Nguyên nhân phổ biến gây nấc cụt ở trẻ sơ sinh
– Nuốt nhiều không khí khi bú: Trẻ bú nhanh, khóc trước khi bú, hoặc ngậm ti không đúng cách dễ nuốt phải khí, làm căng dạ dày và kích thích cơ hoành co thắt.
– Dạ dày còn nhỏ và nằm ngang: Cấu trúc giải phẫu dạ dày ở trẻ sơ sinh khiến thức ăn dễ trào ngược, kích thích dây thần kinh phế vị – nguyên nhân gây nấc.
– Thay đổi nhiệt độ đột ngột: Chuyển từ môi trường ấm sang lạnh (hoặc ngược lại) có thể làm cơ hoành co thắt.
– Hệ thần kinh thực vật chưa ổn định: Trung tâm điều khiển cơ hoành trong não bộ của trẻ sơ sinh chưa trưởng thành, dễ bị kích thích bởi các yếu tố bên ngoài.
Khi nào cần đưa trẻ đi khám?
Mặc dù nấc cụt thường vô hại, bạn nên lưu ý nếu bé có các dấu hiệu sau:
– Nấc kéo dài trên 1 giờ hoặc xảy ra nhiều lần trong ngày, ảnh hưởng đến giấc ngủ và ăn uống.
– Nôn trớ nhiều, sặc sữa, hoặc có biểu hiện trào ngược nặng (sữa trào lên mũi, tím tái).
– Sụt cân, bú kém, quấy khóc liên tục, hoặc thở khò khè kèm theo nấc.
– Nấc xuất hiện ngay từ những ngày đầu đời và không cải thiện theo thời gian — có thể gợi ý vấn đề thần kinh hoặc tiêu hóa tiềm ẩn.
Cách giảm và phòng ngừa nấc cụt cho trẻ sơ sinh
– Vỗ ợ hơi đúng cách: Sau mỗi cữ bú, bế bé thẳng đứng, áp ngực bé vào vai bạn và vỗ nhẹ lưng từ dưới lên trên trong 5–10 phút để đẩy khí ra ngoài.
– Điều chỉnh tư thế bú: Đảm bảo bé ngậm trọn quầng vú (nếu bú mẹ) hoặc núm ti (nếu bú bình) để hạn chế nuốt không khí.
– Chia nhỏ cữ bú: Tránh để bé quá đói rồi bú vội — điều này làm tăng nguy cơ nuốt khí.
– Không lay mạnh hay dỗ nấc bằng cách giật lưỡi, dọa nạt: Những mẹo dân gian này không có cơ sở khoa học và có thể gây tổn thương cho bé.
– Giữ ấm vùng bụng: Tránh để bé bị lạnh đột ngột, đặc biệt khi thay tã hoặc tắm.
Trong phòng khám, tôi thường gặp nhiều phụ huynh lo lắng khi con nấc liên tục — nhưng đa số trường hợp đều tự hết khi bé lớn hơn 3–4 tháng tuổi, khi hệ tiêu hóa và thần kinh dần hoàn thiện. Nấc cụt ở trẻ sơ sinh hiếm khi là dấu hiệu bệnh lý, nhưng nếu kèm theo nôn trớ, sụt cân hay quấy khóc bất thường, bạn nên cho bé đi khám để loại trừ trào ngược dạ dày – thực quản hoặc các vấn đề thần kinh. Hãy bình tĩnh, chăm sóc nhẹ nhàng, và quan sát sát sao — đó là cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe cho con.
