Khám nam khoa gồm những gì và vì sao nên khám định kỳ?

Chào bạn,
Khám nam khoa không chỉ dành cho người có triệu chứng — đây là bước quan trọng để đánh giá toàn diện sức khỏe sinh sản, sinh lý và phát hiện sớm các bệnh lý tiềm ẩn. Quy trình khám bao gồm đánh giá tổng quát, kiểm tra cơ quan sinh dục và thực hiện các xét nghiệm chuyên sâu, giúp bạn hiểu rõ tình trạng cơ thể và chủ động bảo vệ sức khỏe lâu dài.
1. Khám sức khỏe tổng quát – nền tảng đánh giá toàn diện
Trước khi đi sâu vào các vấn đề chuyên biệt, bác sĩ sẽ thực hiện một buổi khám tổng quát để có cái nhìn tổng thể về sức khỏe của bạn:
– Đo các chỉ số cơ bản: chiều cao, cân nặng, chỉ số BMI, huyết áp, nhịp tim.
– Xét nghiệm máu và nước tiểu: nhằm phát hiện dấu hiệu viêm nhiễm, rối loạn chuyển hóa (như đái tháo đường, mỡ máu) hoặc suy giảm chức năng gan, thận – những yếu tố gián tiếp ảnh hưởng đến sinh lý và sinh sản.
Trong nhiều trường hợp, chính những bất thường “bên ngoài” này lại là nguyên nhân gốc rễ gây suy giảm testosterone, rối loạn cương hoặc vô sinh.
2. Khám lâm sàng cơ quan sinh dục – phát hiện sớm bất thường
Bác sĩ sẽ quan sát và thăm khám trực tiếp vùng sinh dục để tìm các dấu hiệu bất thường:
– Viêm, sưng, đỏ, đau ở dương vật, bìu hoặc tinh hoàn.
– Mụn, loét, nốt bất thường có thể liên quan đến nhiễm trùng hoặc bệnh lây truyền qua đường tình dục.
– Tinh hoàn ẩn, teo tinh hoàn, hoặc bất thường bao quy đầu (hẹp, nghẹt).
– Khối u, nang, hoặc cảm giác đau khi sờ nắn – dấu hiệu cảnh báo u tinh hoàn, giãn tĩnh mạch thừng tinh hoặc viêm mào tinh hoàn.
Tôi từng gặp nhiều nam giới ngại khám vì e ngại, nhưng thực tế, việc phát hiện sớm một khối u tinh hoàn nhỏ (kích thước hạt đậu) có thể cứu cả tính mạng – vì ung thư tinh hoàn nếu được điều trị kịp thời có tỷ lệ khỏi rất cao.
3. Các xét nghiệm và chẩn đoán hình ảnh chuyên sâu
Xét nghiệm tinh dịch đồ
Đây là “chìa khóa” đánh giá khả năng sinh sản. Xét nghiệm này phân tích:
– Số lượng, độ di động, hình dạng và thể tích tinh trùng.
– Sự hiện diện của bạch cầu (dấu hiệu viêm nhiễm).
Kết quả giúp xác định nguyên nhân vô sinh nam, từ đó có hướng can thiệp phù hợp: thay đổi lối sống, điều trị nội khoa hoặc hỗ trợ sinh sản.
Xét nghiệm máu và dịch niệu đạo
– Phát hiện các bệnh lây truyền qua đường tình dục như lậu, chlamydia, giang mai, HIV, viêm gan B.
– Đặc biệt quan trọng nếu bạn có quan hệ tình dục không an toàn hoặc có biểu hiện tiểu buốt, tiểu rắt, dịch niệu đạo bất thường.
Xét nghiệm hormone sinh dục
– Đo nồng độ testosterone, LH, FSH, prolactin…
– Giúp chẩn đoán nguyên nhân gây giảm ham muốn, rối loạn cương, mệt mỏi mãn tính hoặc vô sinh do rối loạn nội tiết.
Siêu âm – “mắt thần” nhìn thấu bên trong
– Siêu âm tinh hoàn: phát hiện viêm, xoắn tinh hoàn (cấp cứu!), u, giãn tĩnh mạch thừng tinh – nguyên nhân phổ biến gây vô sinh nam.
– Siêu âm ổ bụng: đánh giá thận, bàng quang, tuyến tiền liệt – đặc biệt khi bạn có tiểu đêm, tiểu yếu, tiểu buốt.
– Siêu âm tuyến tiền liệt qua ngả trực tràng (TRUS): kỹ thuật chuyên sâu, dùng khi nghi ngờ phì đại, viêm mạn tính hoặc ung thư tuyến tiền liệt. Độ chính xác cao hơn siêu âm bụng thông thường.
4. Dấu hiệu cảnh báo bạn nên đi khám nam khoa ngay
Đừng đợi đến khi có vấn đề nghiêm trọng. Hãy chủ động đi khám nếu bạn gặp:
– Giảm ham muốn hoặc rối loạn cương kéo dài > 1 tháng.
– Đau, sưng, khối bất thường ở bìu hoặc dương vật.
– Tiểu đêm, tiểu buốt, tiểu rắt, tiểu ra máu.
– Vợ chồng quan hệ đều đặn trên 1 năm mà chưa có con.
– Có tiền sử quan hệ tình dục không an toàn.
5. Phòng bệnh hơn chữa bệnh
Khám nam khoa định kỳ (1–2 năm/lần) là cách đơn giản nhất để bảo vệ sức khỏe sinh sản và sinh lý. Nhiều bệnh lý như giãn tĩnh mạch thừng tinh, viêm tuyến tiền liệt mạn tính hay suy giảm testosterone diễn tiến âm thầm — bạn có thể không có triệu chứng rõ ràng cho đến khi đã ở giai đoạn muộn.
Tôi luôn khuyên bệnh nhân: đừng để “sức khỏe nam giới” trở thành chủ đề cấm kỵ. Việc khám nam khoa ngày nay rất chuyên nghiệp, kín đáo và tôn trọng quyền riêng tư. Phát hiện sớm không chỉ giúp điều trị hiệu quả hơn mà còn giữ gìn hạnh phúc gia đình và chất lượng cuộc sống lâu dài.
Nếu bạn đang có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào — dù nhỏ — hãy chủ động gặp bác sĩ chuyên khoa. Sức khỏe sinh sản là một phần quan trọng của sức khỏe tổng thể, chứ không phải điều gì đáng xấu hổ.