Rò hậu môn có những triệu chứng gì và khi nào cần điều trị?

Chào bạn,

Rò hậu môn là tình trạng có một đường hầm bất thường nối từ ống hậu môn ra da quanh hậu môn, thường xuất phát sau một áp-xe (mủ) hậu môn chưa được xử lý triệt để. Triệu chứng điển hình bao gồm đau, sưng, rỉ dịch hoặc mủ quanh hậu môn — chứ không phải đau khi đi tiểu hay đại tiện không tự chủ (triệu chứng này hiếm và thường liên quan đến các bệnh lý thần kinh hoặc trực tràng sâu hơn).

Dưới đây, tôi sẽ giải thích rõ hơn về các dấu hiệu, cách điều trị không phẫu thuật, chi phí nếu cần mổ, và những biến chứng nguy hiểm nếu bạn trì hoãn việc thăm khám.

Các triệu chứng thường gặp của rò hậu môn

– Đau nhức vùng hậu môn, đặc biệt khi ngồi, đi đại tiện hoặc vận động mạnh.

– Rỉ dịch, mủ hoặc máu từ một lỗ nhỏ gần hậu môn, đôi khi kèm mùi hôi.

– Sưng, nóng đỏ quanh vùng da hậu môn — dấu hiệu của viêm hoặc áp-xe tái phát.

– Ngứa hoặc kích ứng da do dịch rỉ liên tục.

– Sốt nhẹ nếu có nhiễm trùng lan rộng (ít gặp hơn).

Trong phòng khám, tôi thường gặp nhiều bệnh nhân chủ quan vì nghĩ “chỉ là mụn nhọt”, nhưng thực chất đó là rò hậu môn đã hình thành — và càng để lâu, đường rò càng phức tạp, khó điều trị hơn.

Điều trị rò hậu môn không phẫu thuật: Có khả thi không?

Hiện nay, phẫu thuật vẫn là phương pháp điều trị triệt để duy nhất cho rò hậu môn. Tuy nhiên, trong một số trường hợp đặc biệt (người bệnh có nguy cơ cao, bệnh nền nặng, hoặc đường rò rất nông), bác sĩ có thể áp dụng các biện pháp hỗ trợ trước hoặc sau mổ, chứ không thể thay thế hoàn toàn phẫu thuật:

– Thay đổi chế độ ăn: Tăng chất xơ (rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên cám) và uống đủ 1.5–2 lít nước/ngày để làm mềm phân, giảm rặn khi đi cầu — giúp tránh kích thích vùng rò.

– Vệ sinh hậu môn sạch sẽ: Rửa nhẹ bằng nước ấm sau mỗi lần đại tiện, tránh dùng giấy lau khô ráp.

– Ngâm hậu môn (sitz bath): Ngồi ngâm vùng hậu môn trong nước ấm pha muối loãng 2–3 lần/ngày giúp giảm đau, chống viêm và thúc đẩy dẫn lưu mủ.

– Thuốc kháng sinh: Chỉ dùng khi có nhiễm trùng cấp tính, không điều trị khỏi rò nếu không can thiệp ngoại khoa.

Lưu ý: Không có thuốc uống hay thuốc bôi nào “làm lành” đường rò. Nếu ai khuyên bạn “uống thuốc là khỏi”, hãy cẩn trọng — đó có thể là thông tin sai lệch.

Chi phí phẫu thuật rò hậu môn có đắt không?

Chi phí phụ thuộc vào nhiều yếu tố:

– Cơ sở y tế: Bệnh viện công thường có chi phí thấp hơn (khoảng 3–8 triệu đồng nếu có BHYT), trong khi bệnh viện tư hoặc phòng khám chuyên khoa có thể từ 8–20 triệu đồng trở lên, tùy kỹ thuật.

– Độ phức tạp của đường rò: Rò đơn giản (thẳng, nông) chi phí thấp; rò phức tạp (nhiều nhánh, qua cơ thắt) cần kỹ thuật cao hơn (như seton, LIFT, flap…) nên giá cao hơn.

– Có hay không biến chứng: Nếu đã có áp-xe tái phát nhiều lần, chi phí điều trị sẽ tăng do cần xử lý đồng thời.

Tôi khuyên bạn nên chọn cơ sở có chuyên khoa hậu môn – trực tràng, vì xử lý rò đòi hỏi kinh nghiệm — sai kỹ thuật dễ dẫn đến tái phát hoặc mất kiểm soát đại tiện.

Biến chứng nguy hiểm nếu không điều trị rò hậu môn

Nhiều người nghĩ “không đau nhiều thì để yên”, nhưng rò hậu môn không tự lành. Nếu bỏ qua, bạn có thể đối mặt với:

– Áp-xe hậu môn tái phát nhiều lần, gây đau dữ dội và sốt.

– Hẹp hậu môn: Do sẹo xơ hóa sau viêm mãn tính, khiến phân khó đi qua, dẫn đến táo bón nặng.

– Rò lan rộng: Tạo nhiều nhánh, ăn sâu vào cơ thắt — làm tăng nguy cơ rối loạn kiểm soát phân sau mổ.

– Nhiễm trùng huyết: Hiếm, nhưng có thể xảy ra nếu mủ lan vào máu (đặc biệt ở người tiểu đường, suy giảm miễn dịch).

Rò hậu môn không phải bệnh nguy hiểm đến tính mạng ngay lập tức, nhưng ảnh hưởng lớn đến chất lượng sống và có thể gây biến chứng nghiêm trọng nếu trì hoãn điều trị. Đa số trường hợp cần can thiệp phẫu thuật — và càng mổ sớm, tỷ lệ thành công càng cao, nguy cơ biến chứng càng thấp.

Nếu bạn thấy có lỗ rỉ dịch gần hậu môn kèm đau kéo dài hơn 1–2 tuần, đừng chần chừ — hãy đến chuyên khoa tiêu hóa hoặc ngoại hậu môn – trực tràng để được thăm khám trực tiếp. Chẩn đoán sớm giúp bạn tránh được những can thiệp phức tạp về sau.