Sốt ớn lạnh đau nhức người là dấu hiệu của bệnh gì?
Chào bạn, tình trạng sốt kèm ớn lạnh và đau nhức toàn thân thường là phản ứng viêm cấp tính của cơ thể trước nhiễm trùng — phổ biến nhất là do virus (như cúm, sốt xuất huyết) hoặc vi khuẩn. Tuy nhiên, một số nguyên nhân khác như nhiễm trùng đường tiểu, viêm phổi hay thậm chí các bệnh tự miễn cũng có thể gây ra triệu chứng tương tự.
Nguyên nhân thường gặp gây sốt ớn lạnh đau nhức người
– Nhiễm virus đường hô hấp: Cúm mùa, cảm lạnh, COVID-19… thường khởi phát đột ngột với sốt cao, rét run, đau cơ, mệt mỏi. Đây là phản ứng của hệ miễn dịch khi “chiến đấu” với virus.
– Sốt xuất huyết: Giai đoạn đầu thường giống cúm, nhưng kèm theo đau sau hốc mắt, đau cơ dữ dội (“đau như bị ai đánh”), và có thể xuất hiện chấm xuất huyết dưới da.
– Nhiễm trùng đường tiểu hoặc thận: Ngoài sốt và ớn lạnh, bạn có thể tiểu buốt, tiểu rắt, đau lưng vùng hố thận.
– Viêm phổi: Thường sốt cao, rét run, ho có đờm, khó thở – đặc biệt nguy hiểm ở người già hoặc trẻ nhỏ.
– Bệnh tự miễn hoặc viêm mạn tính: Như lupus ban đỏ hệ thống, viêm khớp dạng thấp – đôi khi biểu hiện bằng sốt kéo dài không rõ nguyên nhân kèm đau nhức cơ xương.
Dấu hiệu cảnh báo cần đi khám ngay
– Sốt trên 39°C kéo dài hơn 48 giờ không đáp ứng với thuốc hạ sốt.
– Đau nhức cơ dữ dội, không thể vận động bình thường.
– Xuất hiện chấm xuất huyết, chảy máu chân răng, nôn ói liên tục.
– Lơ mơ, co giật, khó thở hoặc tím tái.
– Tiểu ít, đau bụng dữ dội, hoặc đau ngực kèm theo sốt.
Trong phòng khám, tôi từng gặp nhiều bệnh nhân chủ quan vì nghĩ “chỉ là cảm cúm”, nhưng thực tế lại là sốt xuất huyết hoặc viêm phổi đã tiến triển nặng. Vì vậy, đừng xem nhẹ nếu triệu chứng kéo dài hoặc diễn biến bất thường.
Cách xử trí tại nhà và giảm khó chịu
– Uống đủ nước: Sốt làm cơ thể mất nước nhanh – nên ưu tiên oresol, nước dừa, súp loãng.
– Chườm ấm (không dùng nước lạnh) ở trán, nách, bẹn nếu sốt cao >38.5°C.
– Dùng thuốc hạ sốt (paracetamol liều phù hợp) – tránh ibuprofen nếu nghi ngờ sốt xuất huyết.
– Nghỉ ngơi hoàn toàn, tránh gắng sức – cơ thể cần năng lượng để chống lại tác nhân gây bệnh.
– Theo dõi sát: Ghi lại nhiệt độ, thời gian sốt, các triệu chứng kèm theo để cung cấp cho bác sĩ.
Phòng ngừa tái phát và tăng sức đề kháng
– Tiêm vắc xin cúm hàng năm, đặc biệt với người lớn tuổi, trẻ nhỏ, người có bệnh nền.
– Rửa tay thường xuyên, đeo khẩu trang ở nơi đông người trong mùa dịch.
– Ngủ đủ 7–8 tiếng/đêm, ăn đủ chất (ưu tiên vitamin C, kẽm, protein).
– Tập thể dục đều đặn – giúp điều hòa hệ miễn dịch và giảm nguy cơ nhiễm trùng.
– Không tự ý dùng kháng sinh – vì đa số trường hợp sốt ớn lạnh đau nhức do virus, kháng sinh không có tác dụng mà còn gây kháng thuốc.
Sốt kèm ớn lạnh và đau nhức người thường là biểu hiện của nhiễm trùng cấp tính, phần lớn lành tính và tự khỏi trong 3–5 ngày. Tuy nhiên, nếu triệu chứng kéo dài, diễn biến nặng hoặc có dấu hiệu cảnh báo, bạn nên đi khám sớm để loại trừ các bệnh lý nguy hiểm như sốt xuất huyết, viêm phổi hay nhiễm trùng huyết. Đừng đợi đến khi “quá muộn” mới tìm đến bác sĩ – chẩn đoán sớm luôn là chìa khóa để điều trị hiệu quả và an toàn.
