Viêm gan B có lây qua ăn uống không?

Chào bạn, tôi hiểu nỗi lo lắng của bạn — đặc biệt khi người thân trong nhà mắc viêm gan B. Tuy nhiên, bạn có thể yên tâm rằng viêm gan B không lây qua đường ăn uống thông thường. Virus viêm gan B (HBV) không tồn tại hay nhân lên trong thức ăn, nước uống, và không lây qua việc dùng chung bát đũa, ly tách hay gắp thức ăn cho nhau như nhiều người vẫn nghĩ.

Tuy nhiên, trong trường hợp rất hiếm, nếu người bệnh có vết thương hở trong miệng (chảy máu chân răng, loét miệng, vết xước niêm mạc) và bạn cũng có vết thương hở trong miệng, thì nguy cơ lây nhiễm qua nước bọt có thể xảy ra, nhưng vẫn rất thấp. Đây không phải là con đường lây truyền chính.

Nguyên nhân và đường lây truyền chính của viêm gan B

Viêm gan B lây chủ yếu qua tiếp xúc trực tiếp với máu hoặc dịch cơ thể của người nhiễm bệnh. Cụ thể:

– Đường máu: Dùng chung kim tiêm, dụng cụ xăm – xỏ khuyên không vô trùng, truyền máu không được sàng lọc kỹ.

– Từ mẹ sang con: Trong quá trình sinh nở (nguy cơ cao nhất), ít hơn trong thai kỳ hoặc khi cho con bú (nếu núm vú mẹ không nứt, chảy máu).

– Qua đường tình dục: Quan hệ không dùng bao cao su với người nhiễm HBV.

– Dùng chung vật dụng cá nhân: Như bàn chải đánh răng, dao cạo râu — những vật có thể dính máu dù mắt thường không nhìn thấy.

Virus HBV không lây qua tiếp xúc thông thường như ôm, bắt tay, hắt hơi, ho, hoặc ăn uống chung.

Dấu hiệu cảnh báo bạn nên đi khám hoặc xét nghiệm

Bạn nên chủ động xét nghiệm viêm gan B nếu:

– Có người thân trong gia đình mắc bệnh.

– Từng dùng chung kim tiêm, quan hệ tình dục không an toàn, hoặc tiếp xúc với máu người lạ.

– Xuất hiện mệt mỏi kéo dài, vàng da, chán ăn, đau tức vùng hạ sườn phải — dù các triệu chứng này thường chỉ xuất hiện ở giai đoạn muộn.

Lưu ý: Nhiều người nhiễm HBV mạn tính hoàn toàn không có triệu chứng, nhưng vẫn có thể lây bệnh và tổn thương gan âm thầm.

Hướng dẫn phòng ngừa và sinh hoạt an toàn trong gia đình

– Tiêm vắc xin viêm gan B đầy đủ: Đây là biện pháp hiệu quả nhất (ngăn ngừa tới 95% ca lây nhiễm). Người lớn chưa tiêm hoặc chưa có kháng thể nên xét nghiệm và tiêm phòng.

– Không dùng chung vật dụng cá nhân: Đặc biệt là những vật có thể dính máu — bàn chải, dao cạo, kềm cắt móng.

– Xử lý vết máu đúng cách: Nếu có vết máu dính trên bề mặt, lau bằng dung dịch khử khuẩn (pha 1 phần nước tẩy với 10 phần nước).

– Ăn uống sinh hoạt bình thường: Bạn hoàn toàn có thể ăn cơm chung, dùng chung bếp, ôm hôn má mà không lo lây nhiễm.

Kết luận của bác sĩ

Viêm gan B không lây qua ăn uống, nên bạn không cần cách ly người bệnh trong sinh hoạt hàng ngày. Tuy nhiên, hãy chủ động tiêm vắc xin và giữ vệ sinh cá nhân để loại bỏ mọi nguy cơ nhỏ nhất. Trong hơn 15 năm làm lâm sàng, tôi thấy nỗi sợ vô hình về viêm gan B đôi khi gây tổn thương tinh thần còn hơn cả bản thân căn bệnh — nên hiểu đúng, sống an tâm, và phòng bệnh thông minh là điều quan trọng nhất.