Uống cà phê có giảm cân không?

Tôi thường xuyên nhận được câu hỏi từ bệnh nhân: “Thưa bác sĩ, em nghe nói uống cà phê giúp đốt mỡ, giảm cân nhanh. Vậy có nên dùng cà phê như một cách hỗ trợ giảm cân không?” Nhiều người trong số họ đã thử uống cà phê đen mỗi sáng thay bữa ăn, hoặc kết hợp với các chế độ ăn kiêng khắt khe, hy vọng “đánh bay” vài ký mỡ thừa. Nhưng liệu điều này có thực sự an toàn và hiệu quả?

Chuyên viên tư vấn

Đã trả lời: Ngày 28/11/2025

Cà phê – đặc biệt là cà phê đen không đường, không sữa – có thể hỗ trợ quá trình giảm cân ở mức độ nhất định, nhờ vào caffeine – hoạt chất chính kích thích trao đổi chất và tăng tiêu hao năng lượng. Tuy nhiên, nó không phải “thần dược” giảm cân, và nếu lạm dụng, thậm chí có thể gây hại cho sức khỏe.

Vì sao nhiều người nghĩ uống cà phê giúp giảm cân?

Trong nhiều năm qua, cà phê đã được gắn mác “thực phẩm hỗ trợ giảm mỡ” nhờ một số cơ chế sinh lý học đã được nghiên cứu:

– Caffeine làm tăng tỷ lệ trao đổi chất (metabolic rate): Nghiên cứu cho thấy caffeine có thể thúc đẩy cơ thể đốt cháy thêm 3–11% calo trong vài giờ sau khi uống, đặc biệt ở người ít vận động.
– Kích thích phân giải mỡ (lipolysis): Caffeine thúc đẩy hệ thần kinh giao cảm tiết adrenaline, từ đó kích hoạt enzyme phân giải triglyceride trong tế bào mỡ thành acid béo tự do – nguồn năng lượng dự trữ có thể được sử dụng khi vận động.
– Ức chế cảm giác thèm ăn nhẹ: Một số người cảm thấy ít đói hơn sau khi uống cà phê, đặc biệt vào buổi sáng. Tuy nhiên, hiệu ứng này thường ngắn ngủi và không đồng đều giữa các cá thể.

Tuy vậy, những lợi ích này chỉ phát huy rõ rệt khi kết hợp với chế độ ăn kiểm soát calo và vận động đều đặn. Uống cà phê đơn thuần – nhất là khi pha thêm đường, sữa đặc hay kem – không những không giảm cân mà còn dễ dẫn đến tăng cân do nạp thêm năng lượng rỗng.

Những rủi ro khi lạm dụng cà phê để giảm cân

Trong phòng khám, tôi từng gặp không ít trường hợp bị rối loạn nhịp tim, mất ngủ triền miên, thậm chí lo âu nặng vì uống quá nhiều cà phê với hy vọng “giảm cân nhanh”. Dưới đây là những cảnh báo y khoa cần lưu ý:

– Rối loạn giấc ngủ: Caffeine có thời gian bán thải khoảng 5–6 giờ. Uống cà phê sau 2–3 giờ chiều có thể làm gián đoạn chu kỳ ngủ, mà thiếu ngủ lại làm tăng hormone ghrelin (gây đói) và giảm leptin (ức chế thèm ăn) – vô tình khiến bạn ăn nhiều hơn.
– Tăng nhịp tim và huyết áp: Đặc biệt nguy hiểm ở người có tiền sử tim mạch hoặc tăng huyết áp.
– Phụ thuộc và hội chứng cai: Khi ngừng đột ngột, bạn có thể bị đau đầu, mệt mỏi, khó tập trung – những triệu chứng dễ nhầm với “mệt do giảm cân”.
– Ảnh hưởng tiêu hóa: Cà phê kích thích tiết acid dạ dày, dễ gây viêm loét hoặc trào ngược ở người có tiền sử bệnh lý tiêu hóa.

Cách uống cà phê an toàn nếu muốn hỗ trợ giảm cân

Nếu bạn vẫn muốn tận dụng tác dụng hỗ trợ chuyển hóa của cà phê, hãy tuân thủ nguyên tắc sau:

– Chỉ uống cà phê đen, không đường, không sữa – tối đa 1–2 tách/ngày (tương đương 200–400 mg caffeine).
– Uống vào buổi sáng hoặc trước khi tập thể dục 30–60 phút để tận dụng hiệu ứng tăng chuyển hóa và đốt mỡ khi vận động.
– Không thay thế bữa ăn bằng cà phê – điều này gây hạ đường huyết, suy nhược và phản tác dụng về lâu dài.
– Kết hợp với chế độ ăn đủ protein, chất xơ và vận động đều đặn –这才是 yếu tố quyết định thành công trong giảm cân.

Uống cà phê có thể hỗ trợ giảm cân nhẹ nhờ tác dụng kích thích chuyển hóa và phân giải mỡ, nhưng không thay thế được nền tảng quan trọng nhất: thâm hụt calo bền vững và lối sống lành mạnh. Nếu bạn đang cố gắng giảm cân, đừng đặt niềm tin vào “mẹo” đơn lẻ – hãy xây dựng chiến lược toàn diện, an toàn và phù hợp với thể trạng. Và nếu có bất kỳ triệu chứng bất thường nào khi dùng cà phê (tim đập nhanh, mất ngủ, lo âu), hãy ngừng ngay và tham vấn chuyên gia y tế.