Thuốc tránh thai hàng ngày có gây tác dụng phụ không?
Chào bạn! Cảm ơn bạn đã chia sẻ — những lo lắng như vậy rất phổ biến ở những người lần đầu sử dụng thuốc tránh thai. Có, thuốc tránh thai hàng ngày có thể gây một số tác dụng phụ, dù phần lớn là nhẹ và thường tự hết sau vài chu kỳ đầu tiên. Nguyên nhân chủ yếu đến từ sự thay đổi nội tiết tố (estrogen và progestin) mà thuốc đưa vào cơ thể để ngăn rụng trứng và làm dày chất nhầy cổ tử cung.
Dưới đây, tôi sẽ giải thích rõ hơn về các tác dụng phụ có thể gặp, khi nào cần cảnh giác, và cách giảm thiểu rủi ro khi dùng thuốc.
Những tác dụng phụ thường gặp khi dùng thuốc tránh thai hàng ngày
– Buồn nôn hoặc nôn nhẹ, đặc biệt trong 1–2 tháng đầu sử dụng.
– Đau đầu hoặc căng thẳng, do dao động hormone ảnh hưởng đến mạch máu não.
– Tăng cân nhẹ (khoảng 1–2 kg), chủ yếu do giữ nước chứ không phải tích mỡ thật sự.
– Ra máu đột xuất giữa chu kỳ (spotting), nhất là khi quên uống hoặc uống không đúng giờ.
– Đau ngực nhẹ hoặc căng tức, do estrogen kích thích mô tuyến vú.
– Thay đổi tâm trạng, như dễ cáu gắt, lo âu hoặc cảm xúc thất thường.
Tôi thường gặp nhiều bạn trẻ lo lắng khi thấy những biểu hiện này, nhưng thực tế, hơn 80% trường hợp sẽ quen dần sau 2–3 chu kỳ nếu tiếp tục dùng đều đặn.
Dấu hiệu cảnh báo cần đi khám ngay
Mặc dù hiếm, thuốc tránh thai cũng có thể liên quan đến các biến chứng nghiêm trọng. Bạn nên ngừng thuốc và đến cơ sở y tế ngay nếu xuất hiện:
– Đau ngực dữ dội, khó thở hoặc ho ra máu → nghi ngờ cục máu đông phổi.
– Đau bụng dữ dội, kéo dài → có thể liên quan đến gan hoặc túi mật.
– Nhìn mờ, nói khó, tê yếu một bên cơ thể → dấu hiệu đột quỵ.
– Vàng da, nước tiểu sẫm màu → tổn thương gan.
– Huyết áp tăng đột ngột (đặc biệt nếu bạn có tiền sử tăng huyết áp).
Những phản ứng này rất hiếm (dưới 0,01% người dùng), nhưng lại nguy hiểm nếu bỏ qua.
Ai nên thận trọng hoặc tránh dùng thuốc tránh thai kết hợp?
Thuốc tránh thai hàng ngày (loại chứa cả estrogen và progestin) không phù hợp với mọi đối tượng. Tôi thường tư vấn kỹ trước khi kê đơn, đặc biệt nếu bạn có:
– Tiền sử huyết khối tĩnh mạch sâu hoặc đột quỵ.
– Bệnh tim mạch, tăng huyết áp không kiểm soát.
– U gan lành tính hoặc ác tính, hoặc bệnh gan nặng.
– Ung thư vú hoặc ung thư nội mạc tử cung đang điều trị.
– Hút thuốc trên 35 tuổi (nguy cơ tim mạch tăng rõ rệt).
Trong những trường hợp này, bạn vẫn có thể dùng thuốc chỉ chứa progestin (mini-pill) hoặc lựa chọn biện pháp tránh thai không nội tiết như vòng tránh thai đồng, bao cao su, hoặc que cấy.
Cách giảm tác dụng phụ và dùng thuốc an toàn
– Uống thuốc vào cùng một khung giờ mỗi ngày (ưu tiên buổi tối để giảm buồn nôn ban ngày).
– Không bỏ liều: nếu quên dưới 12 giờ, uống bù ngay; nếu quên lâu hơn, tuân thủ hướng dẫn trên tờ hướng dẫn kèm theo.
– Kết hợp với chế độ ăn đủ nước, ít muối để hạn chế giữ nước và tăng cân.
– Theo dõi chu kỳ kinh: nếu ra máu bất thường kéo dài >3 tháng, nên tái khám.
– Không tự ý đổi loại thuốc mà không tham vấn bác sĩ — mỗi công thức hormone phù hợp với từng cơ địa.
Thuốc tránh thai hàng ngày là một trong những biện pháp ngừa thai hiệu quả và an toàn nhất khi được dùng đúng cách, nhưng không phải “viên thần dược” phù hợp cho tất cả. Nếu bạn cảm thấy mệt mỏi, buồn nôn kéo dài quá 2–3 tháng, hoặc lo lắng về rủi ro sức khỏe, đừng ngại trao đổi với bác sĩ sản khoa để được đánh giá lại — có thể bạn cần chuyển sang loại thuốc khác hoặc phương pháp thay thế phù hợp hơn với cơ thể mình.
Sức khỏe sinh sản là chuyện dài hơi, và việc chọn đúng biện pháp tránh thai chính là bước đầu tiên để bảo vệ nó.
