Paracetamol trong Panadol hoạt động như thế nào để giảm đau đầu?

Chào bạn,
Paracetamol (hay acetaminophen) trong Panadol giảm đau đầu chủ yếu bằng cách ức chế sản xuất prostaglandin – một chất trung gian gây đau và sốt – tại hệ thần kinh trung ương. Khác với các thuốc kháng viêm không steroid (NSAID), Paracetamol không có tác dụng chống viêm rõ rệt và ít gây kích ứng dạ dày, nên thường được chọn để giảm đau đầu thông thường.
Cơ chế giảm đau của Paracetamol là gì?
- Paracetamol tác động chủ yếu ở não và tủy sống, làm giảm cảm nhận đau.
- Nó ức chế enzyme COX-2 (cyclooxygenase-2) trong hệ thần kinh trung ương, từ đó làm giảm tổng hợp prostaglandin – chất gây cảm giác đau và sốt.
- Không ảnh hưởng nhiều đến niêm mạc dạ dày hay chức năng tiểu cầu như aspirin hay ibuprofen.
Liều dùng tối đa an toàn của Panadol trong một ngày?
- Người lớn và trẻ em trên 12 tuổi:
- Liều thông thường: 500–1000 mg/lần, cách nhau 4–6 giờ.
- Liều tối đa không nên vượt quá 4000 mg (4 gram) trong 24 giờ.
- Tuy nhiên, để an toàn cho gan, nhiều chuyên gia khuyên giới hạn ở 3000–3250 mg/ngày, đặc biệt nếu bạn:
- Uống rượu thường xuyên
- Đang dùng thuốc khác có chứa Paracetamol
- Có bệnh gan mạn tính
Lưu ý: Quá liều Paracetamol (trên 7,5–10 g/ngày ở người lớn) có thể gây hoại tử gan cấp, thậm chí tử vong nếu không được xử trí kịp thời.
Nên uống Panadol trước hay sau khi ăn?
- Paracetamol không gây kích ứng dạ dày, nên bạn có thể uống trước hoặc sau ăn đều được.
- Tuy nhiên, uống sau khi ăn nhẹ có thể giúp:
- Hạn chế cảm giác khó chịu ở bụng (hiếm gặp)
- Làm thuốc hấp thu ổn định hơn
- Tránh uống khi đói hoàn toàn nếu bạn có tiền sử đau dạ dày hoặc dễ buồn nôn.
Panadol có gây nghiện không?
- Không, Paracetamol không gây nghiện về mặt dược lý.
- Nó không tác động lên hệ thống dopamine hay gây cảm giác “phê”, “sảng khoái” như các thuốc giảm đau opioid (morphine, codeine…).
- Tuy nhiên, một số người có thể lạm dụng tâm lý – dùng liên tục mỗi khi đau đầu mà không tìm nguyên nhân gốc rễ, dẫn đến đau đầu do lạm dụng thuốc (medication-overuse headache).
Khi nào nên đi khám thay vì tự dùng Panadol?
Bạn nên gặp bác sĩ nếu:
- Đau đầu xuất hiện mới lần đầu, rất dữ dội, hoặc kèm sốt, nôn, nhìn mờ, yếu tay chân
- Cơn đau xảy ra hơn 2 lần/tuần dù đã dùng thuốc
- Phải dùng Paracetamol hơn 3 ngày liên tiếp mà không đỡ
Paracetamol trong Panadol giảm đau đầu an toàn và hiệu quả nếu dùng đúng liều. Liều tối đa 4000 mg/ngày, nhưng nên giữ ở mức ≤3000 mg để bảo vệ gan. Uống trước hay sau ăn đều được, và không gây nghiện. Tuy nhiên, đừng để cơn đau đầu trở thành “bạn thân” – nếu tái phát thường xuyên, cần tìm nguyên nhân sâu xa thay vì chỉ dựa vào thuốc giảm đau.







