Ngủ nghiến răng là gì và có đáng lo không?
Chào bạn,
Ngủ nghiến răng – hay còn gọi là bruxism – là hiện tượng bạn nghiến chặt hoặc siết chặt hai hàm răng lại với nhau trong lúc ngủ, thường không có chủ ý. Đây là một rối loạn vận động liên quan đến giấc ngủ, khá phổ biến và có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi. Dù nghe có vẻ “vô hại”, nhưng nếu kéo dài, nó có thể gây mòn men răng, đau cơ hàm, nhức đầu, thậm chí ảnh hưởng đến khớp thái dương hàm.
Dưới đây, tôi sẽ giải thích rõ hơn để bạn hiểu nguyên nhân, dấu hiệu cảnh báo và cách xử trí phù hợp.
Nguyên nhân phổ biến gây nghiến răng khi ngủ
– Căng thẳng hoặc lo âu: Đây là yếu tố hàng đầu. Khi tâm lý bị dồn nén, cơ thể có thể phản ứng bằng cách siết chặt hàm trong vô thức – kể cả khi ngủ.
– Rối loạn giấc ngủ: Một số người nghiến răng do rối loạn chuyển tiếp giữa các giai đoạn ngủ, đặc biệt là từ giấc ngủ nông sang sâu.
– Yếu tố di truyền: Nếu trong gia đình có người từng bị bruxism, nguy cơ bạn mắc cũng cao hơn.
– Tư thế ngủ sai hoặc lệch khớp cắn: Răng không khít hoàn toàn khi ngậm miệng có thể khiến cơ hàm “tự điều chỉnh” bằng cách nghiến.
– Sử dụng chất kích thích: Caffeine, rượu, thuốc lá hoặc một số loại thuốc (như thuốc chống trầm cảm) cũng làm tăng nguy cơ.
Dấu hiệu cảnh báo bạn nên đi khám
– Tỉnh dậy với hàm đau, mỏi, hoặc cảm giác như vừa nhai cả đêm.
– Đau đầu vùng thái dương vào buổi sáng, đặc biệt là gần khớp hàm.
– Người thân nghe thấy tiếng nghiến răng rõ rệt khi bạn ngủ.
– Răng mòn, sứt mẻ, ê buốt khi ăn đồ nóng/lạnh.
– Khó há miệng rộng hoặc nghe tiếng lục khục ở khớp hàm khi nhai.
Nếu bạn có từ 2–3 dấu hiệu trên kéo dài hơn 2 tuần, tôi khuyên bạn nên đến gặp nha sĩ hoặc chuyên gia giấc ngủ để đánh giá sớm.
Cách giảm và phòng ngừa nghiến răng khi ngủ
– Đeo máng nhai (máng bảo vệ răng): Đây là giải pháp hiệu quả nhất để bảo vệ men răng và giảm áp lực lên khớp hàm. Máng được làm riêng theo khuôn răng, đeo vào ban đêm.
– Quản lý căng thẳng: Tập thiền, yoga, hít thở sâu trước khi ngủ – những thói quen này giúp làm dịu hệ thần kinh và giảm co thắt cơ.
– Hạn chế caffeine và rượu vào buổi tối: Chúng làm tăng hoạt động cơ và gián đoạn giấc ngủ sâu.
– Massage nhẹ vùng cơ hàm trước khi ngủ: Dùng ngón tay xoa tròn quanh khớp thái dương hàm để thư giãn cơ.
– Tránh nhai kẹo cao su hoặc đồ dai vào ban ngày: Việc này khiến cơ hàm “quen” với hành động nhai liên tục, dễ dẫn đến nghiến răng ban đêm.
Trong phòng khám, tôi gặp rất nhiều bệnh nhân đến vì đau đầu dai dẳng hoặc răng mòn bất thường – và nguyên nhân sâu xa lại là nghiến răng khi ngủ mà họ không hề hay biết. Dù không phải lúc nào cũng nguy hiểm, nhưng nếu bỏ qua, bruxism có thể gây tổn thương vĩnh viễn cho răng và khớp hàm.
Nếu bạn nghi ngờ mình bị nghiến răng, đừng chần chừ – hãy đi khám nha khoa sớm. Một chiếc máng nhai đơn giản có thể giúp bạn ngủ ngon hơn và bảo vệ hàm răng lâu dài.
