Làm sao để hết đau họng nhanh?

Chào bạn,

Đau họng là triệu chứng rất thường gặp và trong đa số trường hợp (khoảng 80–90%), nguyên nhân là do nhiễm virus – nghĩa là không cần dùng kháng sinh. Tuy nhiên, cảm giác rát, sưng, khó nuốt có thể khiến bạn mệt mỏi, mất ngủ và ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày. Tin vui là có nhiều cách giúp giảm đau họng nhanh, an toàn và dễ thực hiện tại nhà – nếu bạn hiểu đúng bản chất vấn đề và xử trí phù hợp.

Nguyên nhân phổ biến gây đau họng

Đau họng tuy đơn giản nhưng lại có nhiều “gương mặt” khác nhau. Dưới đây là những nguyên nhân thường gặp nhất:

– Nhiễm virus (cúm, cảm lạnh, virus hợp bào hô hấp…): chiếm đa số các ca đau họng cấp tính, thường đi kèm sổ mũi, ho khan, sốt nhẹ.
– Nhiễm vi khuẩn (đặc biệt là liên cầu tan huyết nhóm A): gây đau họng dữ dội, amidan sưng to có mủ, sốt cao, ít ho – cần điều trị bằng kháng sinh theo chỉ định.
– Kích ứng môi trường: khói thuốc, không khí khô, ô nhiễm hoặc nói nhiều, la hét quá mức.
– Trào ngược dạ dày – thực quản (GERD): dịch acid trào lên kích thích niêm mạc họng, gây cảm giác vướng, rát, đặc biệt vào buổi sáng.
– Dị ứng: viêm họng do tiếp xúc với phấn hoa, bụi, lông thú… thường kèm ngứa mũi, chảy nước mắt.

Dấu hiệu cảnh báo cần đi khám ngay

Không phải lúc nào đau họng cũng “tự khỏi sau vài ngày”. Bạn nên đến cơ sở y tế nếu xuất hiện bất kỳ dấu hiệu sau:

– Đau họng kéo dài trên 5–7 ngày không cải thiện.
– Sốt cao trên 38.5°C, kèm ớn lạnh hoặc mệt lả.
– Khó thở, nuốt vướng rõ rệt, thậm chí không uống được nước.
– Amidan sưng to, có mủ trắng hoặc nổi hạch cổ to, đau.
– Giọng nói khàn đặc, thay đổi đột ngột hoặc có máu trong nước bọt.

Trong phòng khám, tôi từng gặp bệnh nhân chủ quan với cơn đau họng kéo dài 2 tuần, cuối cùng phát hiện là viêm amidan mạn tính có áp xe – nếu không can thiệp kịp thời có thể dẫn đến biến chứng nghiêm trọng.

Cách hết đau họng nhanh – an toàn và khoa học

Dưới đây là những biện pháp giảm đau họng hiệu quả trong 24–48 giờ đầu, dựa trên bằng chứng y khoa và kinh nghiệm lâm sàng:

1. Súc họng bằng nước muối ấm

Pha ½ thìa cà phê muối tinh vào 200ml nước ấm (~40°C), súc kỹ trong 30 giây, 3–4 lần/ngày.
→ Nước muối giúp sát khuẩn nhẹ, làm dịu niêm mạc và giảm phù nề.

2. Uống đủ nước – ưu tiên ấm và giàu vitamin C

– Nước ấm, trà gừng mật ong, nước chanh ấm giúp giữ ẩm niêm mạc họng.
– Tránh đồ lạnh, cay nóng, rượu bia – chúng làm tình trạng viêm nặng hơn.
– Vitamin C từ cam, quýt, ổi hỗ trợ miễn dịch, rút ngắn thời gian bệnh.

3. Dùng thuốc giảm đau không kê đơn (nếu cần)

Paracetamol hoặc ibuprofen liều thấp có thể giúp giảm đau và hạ sốt trong 1–2 ngày đầu.
→ Lưu ý: không dùng aspirin cho trẻ em, và không tự ý dùng kháng sinh nếu chưa có chẩn đoán vi khuẩn.

4. Giữ ẩm không khí và nghỉ ngơi giọng

– Dùng máy tạo ẩm nếu sống ở vùng hanh khô hoặc bật điều hòa nhiều.
– Hạn chế nói to, hát, la hét – để dây thanh và niêm mạc họng được “nghỉ”.

5. Xử lý nguyên nhân tiềm ẩn

– Nếu nghi do trào ngược, tránh ăn tối muộn, không nằm ngay sau ăn, kê cao đầu khi ngủ.
– Nếu do dị ứng, hạn chế tiếp xúc tác nhân gây dị ứng và cân nhắc dùng thuốc kháng histamine.

Đau họng thường lành tính và tự khỏi trong 3–5 ngày, nhưng xử trí đúng cách ngay từ đầu sẽ giúp bạn giảm khó chịu nhanh hơn và tránh biến chứng. Quan trọng nhất là phân biệt được nguyên nhân – vì điều trị đau họng do virus hoàn toàn khác với viêm họng do vi khuẩn hay trào ngược. Nếu triệu chứng không thuyên giảm sau 2–3 ngày áp dụng các biện pháp trên, bạn nên đi khám để được chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời.

Hãy nhớ: “Chữa đau họng không phải là ‘diệt’ nó bằng mọi giá, mà là hỗ trợ cơ thể tự hồi phục một cách thông minh.”