Đau họng làm sao hết nhanh?
Chào bạn! Tôi hiểu cảm giác đau họng rất khó chịu — nó ảnh hưởng đến ăn uống, giao tiếp và thậm chí là giấc ngủ. May mắn là đa số các trường hợp đau họng do virus (chiếm khoảng 80–90%) sẽ tự khỏi trong vòng 5–7 ngày. Tuy nhiên, nếu biết cách chăm sóc đúng, bạn có thể giảm đau rõ rệt chỉ sau vài giờ đến 1–2 ngày. Dưới đây là những phương pháp tôi thường hướng dẫn bệnh nhân trong phòng khám để đẩy lùi cơn đau họng nhanh và an toàn.
Nguyên nhân phổ biến gây đau họng
Đau họng tuy là triệu chứng đơn giản nhưng lại có nhiều nguyên nhân khác nhau. Việc xác định đúng “thủ phạm” sẽ giúp bạn chọn cách xử lý phù hợp:
– Nhiễm virus (cảm lạnh, cúm): chiếm đa số, thường đi kèm sổ mũi, ho khan, mệt mỏi nhẹ.
– Nhiễm vi khuẩn (đặc biệt là liên cầu tan huyết nhóm A): đau họng dữ dội, sốt cao, amidan sưng có mủ, ít ho.
– Kích ứng môi trường: khói thuốc, không khí khô, ô nhiễm, trào ngược dạ dày – thực quản (GERD).
– Lạm dụng giọng: nói nhiều, hét to, hát karaoke liên tục cũng gây viêm thanh – hầu cấp tính.
Trong thực tế lâm sàng, tôi gặp khá nhiều người tưởng mình bị “viêm họng do lạnh”, nhưng thực chất là trào ngược axit kích thích niêm mạc họng về đêm – đặc biệt khi họ thức dậy với cảm giác vướng đờm, đắng miệng.
Dấu hiệu cảnh báo cần đi khám ngay
Không phải lúc nào đau họng cũng “vô hại”. Bạn nên đến cơ sở y tế nếu xuất hiện bất kỳ dấu hiệu sau:
– Sốt trên 38.5°C kéo dài hơn 48 giờ
– Khó thở, nuốt vướng như có dị vật
– Amidan sưng to, có mảng trắng hoặc mủ
– Hạch cổ sưng to, đau
– Đau họng kéo dài trên 7 ngày không cải thiện
– Khàn tiếng kéo dài > 2 tuần (cần loại trừ tổn thương dây thanh)
Cách giảm đau họng nhanh tại nhà – hiệu quả theo từng nguyên nhân
1. Giữ ẩm và làm dịu niêm mạc họng
– Súc họng bằng nước muối sinh lý ấm (0.9%): 3–4 lần/ngày giúp sát khuẩn nhẹ, giảm phù nề.
– Uống đủ nước ấm: trà gừng, trà mật ong chanh, nước ấm pha nghệ… vừa giữ ẩm, vừa chống viêm nhẹ.
– Dùng máy tạo ẩm nếu sống trong môi trường điều hòa hoặc thời tiết hanh khô.
2. Hạn chế kích thích niêm mạc
– Tránh nói nhiều, thì thầm (thì thầm gây căng dây thanh nhiều hơn nói bình thường!).
– Không hút thuốc và tránh khói thuốc thụ động.
– Hạn chế đồ cay, nóng, rượu bia, cà phê – nhất là khi nghi ngờ trào ngược.
3. Hỗ trợ giảm đau – hạ sốt (nếu cần)
– Paracetamol hoặc ibuprofen liều thông thường giúp giảm đau và sốt hiệu quả trong 30–60 phút.
– Không tự ý dùng kháng sinh nếu chưa có chẩn đoán nhiễm khuẩn – việc này không chỉ vô ích mà còn gây kháng thuốc.
4. Xử lý nguyên nhân đặc hiệu
– Nếu nghi trào ngược dạ dày: ăn sớm trước 19h, kê cao đầu khi ngủ, tránh nằm ngay sau ăn.
– Nếu do dị ứng/môi trường: đeo khẩu trang, vệ sinh mũi họng thường xuyên, dùng nước muối sinh lý xịt mũi.
– Với viêm họng do virus: nghỉ ngơi đầy đủ, tăng cường vitamin C từ thực phẩm (cam, ổi, ớt chuông) – chứ không cần uống bổ sung liều cao.
Tôi thường khuyên bệnh nhân: “Đừng cố ‘chữa’ đau họng bằng cách uống kháng sinh hay xông lá ‘bí truyền’. Hãy để cơ thể nghỉ ngơi – đó là liều thuốc tốt nhất.”
Phòng ngừa tái phát: đừng đợi đau mới lo!
– Rửa tay thường xuyên, đặc biệt trước khi ăn và sau khi tiếp xúc nơi đông người.
– Giữ ấm cổ vào sáng sớm và tối muộn, nhất là với người hay bị viêm họng tái diễn.
– Tập luyện đều đặn để tăng sức đề kháng – một hệ miễn dịch khỏe mạnh là “lá chắn” tốt nhất.
– Nếu bạn bị đau họng > 4 lần/năm, nên khám chuyên sâu để loại trừ viêm amidan mạn, trào ngược hoặc các yếu tố dị nguyên.Đau họng thường lành tính, nhưng nếu chủ quan hoặc xử lý sai cách, nó có thể kéo dài hoặc dẫn đến biến chứng. Cách “hết đau họng nhanh” không nằm ở thuốc mạnh, mà ở sự kết hợp giữa chăm sóc đúng, nghỉ ngơi hợp lý và can thiệp kịp thời khi cần. Nếu triệu chứng không thuyên giảm sau 2–3 ngày áp dụng các biện pháp trên, bạn nên đi khám để được chẩn đoán chính xác – đừng để “cái đau nhỏ” thành “vấn đề lớn”.
