Bị bệnh thì nên làm gì để mau khỏi và không lây cho người khác?
Chào bạn, cảm ơn bạn đã chia sẻ. Khi bị bệnh, điều đầu tiên bạn cần làm là nghỉ ngơi hợp lý, theo dõi sát các triệu chứng và tránh tiếp xúc gần với người khác — đặc biệt nếu nghi ngờ bệnh có khả năng lây nhiễm. Trong nhiều trường hợp, cơ thể có thể tự hồi phục nếu được chăm sóc đúng cách, nhưng cũng có những dấu hiệu cảnh báo bạn nên đi khám sớm để tránh biến chứng.
Dưới đây là những điều bạn cần biết khi bị bệnh, từ nguyên nhân thường gặp đến cách xử trí và phòng ngừa lây lan.
Nguyên nhân thường gặp khi bạn bị bệnh
Khi nói “bị bệnh”, đa số người bệnh đang đề cập đến các tình trạng cấp tính, đặc biệt là nhiễm trùng đường hô hấp hoặc rối loạn chức năng cơ thể do virus, vi khuẩn hoặc yếu tố môi trường. Một số nguyên nhân phổ biến bao gồm:
– Cảm lạnh thông thường: Do rhinovirus, gây sổ mũi, hắt hơi, ho khan và mệt nhẹ.
– Cúm (Influenza): Sốt cao đột ngột, đau cơ, mệt mỏi toàn thân, ho có đờm.
– COVID-19: Sốt, ho, mất vị giác/khứu giác, mệt kéo dài — có thể diễn tiến nặng ở người có bệnh nền.
– Viêm họng do liên cầu khuẩn: Đau họng dữ dội, amidan sưng, sốt >38.5°C, không có ho.
– Dị ứng hoặc viêm phế quản: Ho kéo dài, khó thở, khò khè — thường không sốt.
– Bệnh mạn tính bộc phát: Như tiểu đường mất kiểm soát, tăng huyết áp, suy tim… cũng có thể khiến bạn “cảm thấy bị bệnh” dù không nhiễm trùng.
Trong phòng khám, tôi thường gặp bệnh nhân chủ quan nghĩ mình “chỉ cảm cúm” nhưng thực chất là nhiễm khuẩn nặng hoặc bệnh nền đang tiến triển âm thầm.
Dấu hiệu cảnh báo bạn nên đi khám ngay
Không phải lúc nào “bị bệnh” cũng tự khỏi. Bạn cần đến cơ sở y tế nếu xuất hiện bất kỳ dấu hiệu sau:
– Sốt cao trên 38.5°C kéo dài hơn 3 ngày hoặc sốt tái phát sau khi đã hạ.
– Khó thở, thở nhanh, thở khò khè — đặc biệt khi nằm xuống.
– Đau ngực, đau bụng dữ dội, nôn liên tục hoặc không uống được nước.
– Lơ mơ, lú lẫn, co giật — dấu hiệu tổn thương thần kinh hoặc nhiễm trùng nặng.
– Triệu chứng không cải thiện sau 5–7 ngày hoặc ngày càng nặng thêm.
– Có bệnh nền như tim mạch, tiểu đường, suy thận, ung thư… thì nên đi khám sớm ngay khi có dấu hiệu bất thường.
Đừng đợi “tới khi không chịu nổi” mới đi viện. Can thiệp sớm giúp giảm nguy cơ biến chứng và rút ngắn thời gian hồi phục.
Hướng dẫn chăm sóc tại nhà và phòng ngừa lây lan
Nếu bạn bị bệnh nhẹ, có thể tự chăm sóc tại nhà theo các nguyên tắc sau:
– Nghỉ ngơi đầy đủ: Tránh làm việc nặng, hạn chế dùng điện thoại/máy tính quá nhiều.
– Uống đủ nước: Nước lọc, nước dừa, canh, nước trái cây — giúp bù dịch và làm loãng đờm.
– Dùng thuốc không kê đơn hợp lý: Paracetamol để hạ sốt/giảm đau; tránh lạm dụng kháng sinh nếu không có chỉ định.
– Chườm ấm hoặc súc họng bằng nước muối: Giúp giảm đau họng và nghẹt mũi.
– Đeo khẩu trang và ở riêng phòng nếu sống chung với người khác — nhất là người già, trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai.
– Rửa tay thường xuyên và không chạm tay lên mắt, mũi, miệng để hạn chế lây lan.
Lưu ý: Mật ong có thể giúp giảm ho ở người lớn và trẻ trên 1 tuổi, nhưng tuyệt đối không dùng cho trẻ dưới 12 tháng vì nguy cơ ngộ độc botulism.
Khi bị bệnh, điều quan trọng nhất không phải là “uống thuốc gì cho nhanh khỏi”, mà là hiểu rõ bản chất triệu chứng và biết khi nào cần tìm sự giúp đỡ y tế. Nhiều bệnh tưởng nhẹ như cảm cúm lại có thể diễn tiến nặng nếu chủ quan, đặc biệt ở người có bệnh nền hoặc hệ miễn dịch suy giảm.
Nếu bạn đang lo lắng về tình trạng của mình — dù chỉ là mệt mỏi, sốt nhẹ hay ho kéo dài — đừng ngần ngại đi khám. Phòng bệnh luôn tốt hơn chữa bệnh, nhưng chữa kịp thời còn quan trọng hơn phòng muộn.
Chúc bạn mau khỏe và an toàn cho cả gia đình!
