Áp xe nách có nguy hiểm không và phải xử lý thế nào cho đúng?
Chào bạn,
Áp xe nách là tình trạng nhiễm trùng khu trú dưới da, hình thành một ổ mủ do vi khuẩn – thường là Staphylococcus aureus – xâm nhập qua vết thương nhỏ hoặc nang lông bị tắc. Đây không phải là “mụn thông thường” mà là một ổ viêm cần được xử lý y khoa đúng cách. Tự ý nặn hay chích tại nhà có thể khiến nhiễm trùng lan rộng, thậm chí gây biến chứng nghiêm trọng.
Dưới đây, tôi sẽ giải thích rõ hơn về nguyên nhân, dấu hiệu cảnh báo và cách xử trí an toàn mà bạn cần biết.
Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ gây áp xe nách
Áp xe nách thường không xảy ra “vô cớ”. Trong thực tế lâm sàng, tôi gặp rất nhiều trường hợp liên quan đến những yếu tố sau:
– Vi khuẩn xâm nhập qua da tổn thương: Cạo, nhổ lông nách không đúng cách gây trầy xước nhỏ – đủ để vi khuẩn xâm nhập và phát triển thành ổ áp xe.
– Tắc nghẽn nang lông hoặc tuyến mồ hôi: Khi lỗ chân lông bị bít tắc (do mồ hôi, mỹ phẩm, bụi bẩn), vi khuẩn dễ dàng sinh sôi và gây viêm.
– Hệ miễn dịch suy giảm: Người mắc tiểu đường, HIV, hoặc đang dùng thuốc ức chế miễn dịch có nguy cơ cao hơn vì cơ thể khó kiểm soát nhiễm trùng.
– Bệnh lý da nền: Như viêm nang lông mạn tính, mụn trứng cá nặng, hoặc chàm – làm da dễ tổn thương và nhiễm khuẩn.
Dấu hiệu cảnh báo bạn nên đi khám ngay
Không phải cứ sưng đau ở nách là áp xe, nhưng nếu bạn thấy các biểu hiện sau, đừng chần chừ:
– Một khối sưng nóng, đỏ, đau tăng dần ở nách, có thể mềm ở trung tâm (do chứa mủ).
– Xuất hiện mụn mủ, mụn nước quanh vùng sưng hoặc có dịch mủ rỉ ra.
– Kèm theo sốt, ớn lạnh, mệt mỏi – dấu hiệu nhiễm trùng đã lan rộng.
– Đau lan lên vai hoặc xuống cánh tay, hoặc bạn cảm thấy khó cử động tay.
Đặc biệt, nếu bạn có bệnh nền như tiểu đường hoặc đang dùng thuốc corticosteroid, hãy chủ động đi khám sớm – vì nguy cơ biến chứng cao hơn người bình thường.
Cách xử trí đúng và phòng ngừa tái phát
Nhiều người nghĩ “nặn mủ ra là hết”, nhưng trong y khoa, điều này cực kỳ nguy hiểm. Dưới đây là hướng dẫn an toàn:
– Tuyệt đối không tự ý nặn, chích hoặc đắp lá: Hành động này có thể đẩy vi khuẩn sâu hơn vào mô, gây viêm mô tế bào, thậm chí nhiễm trùng huyết.
– Giữ vùng nách sạch sẽ: Rửa nhẹ nhàng bằng nước muối sinh lý hoặc dung dịch sát khuẩn dịu (như povidone-iodine pha loãng). Tránh chà xát mạnh.
– Đến cơ sở y tế có chuyên khoa ngoại: Bác sĩ sẽ đánh giá mức độ áp xe và thực hiện chích rạch – dẫn lưu mủ vô trùng nếu cần. Thủ thuật này giúp giảm đau nhanh và ngăn tái phát.
– Tuân thủ điều trị kháng sinh (nếu có): Không phải áp xe nào cũng cần kháng sinh, nhưng nếu có dấu hiệu nhiễm trùng lan tỏa, bác sĩ sẽ kê đơn phù hợp – bạn cần uống đủ liều, đủ ngày.
Để phòng ngừa tái phát, hãy:
– Tránh cạo nhổ lông nách quá sát hoặc dùng dao cùn.
– Mặc áo thoáng, thấm hút mồ hôi, đặc biệt trong thời tiết nóng ẩm.
– Kiểm soát tốt các bệnh nền như tiểu đường.
– Không dùng chung dao cạo, khăn tắm với người khác.
Lời khuyên từ bác sĩ
Áp xe nách tuy thường lành tính nếu được xử lý đúng, nhưng có thể trở nên nghiêm trọng nếu chủ quan. Trong nhiều ca tôi gặp, bệnh nhân để áp xe vỡ mủ tại nhà rồi mới đi khám – lúc đó đã có viêm mô lan tỏa, phải dùng kháng sinh mạnh và thời gian hồi phục lâu hơn.
Nếu bạn thấy một khối sưng đau ở nách kéo dài hơn 2–3 ngày, kèm đỏ nóng hoặc sốt, hãy đi khám ngay. Can thiệp sớm không chỉ giúp bạn hết đau nhanh mà còn tránh được những biến chứng đáng tiếc.
