Ăn lá húng quế khi trời lạnh có tốt không?

Chào bạn! Câu hỏi của bạn rất đúng thời điểm – và tôi xin khẳng định ngay: lá húng quế không chỉ là gia vị quen thuộc mà còn là “vị thuốc” tự nhiên rất đáng dùng trong mùa lạnh. Với đặc tính ấm, giàu chất chống oxy hóa và kháng viêm, húng quế hỗ trợ cơ thể chống lại nhiều vấn đề thường gặp khi nhiệt độ giảm. Dưới đây là 4 lý do lâm sàng và khoa học khiến tôi thường khuyên bệnh nhân nên thêm húng quế vào chế độ ăn mùa đông.

Vì sao húng quế đặc biệt tốt trong thời tiết lạnh?

– Tăng cường hệ miễn dịch tự nhiên
Thời tiết lạnh làm suy giảm hoạt động của tế bào miễn dịch, đồng thời tạo điều kiện cho virus cúm, cảm lạnh sinh sôi. Húng quế chứa lượng lớn vitamin C, A, K, cùng kali và canxi – những dưỡng chất thiết yếu giúp “vũ trang” hệ miễn dịch. Đặc biệt, hợp chất eugenol trong húng quế còn có tác dụng kháng khuẩn mạnh, giúp cơ thể phòng thủ hiệu quả hơn.

– Hỗ trợ đường hô hấp, giảm ho và làm ấm cổ họng
Không khí lạnh, khô khiến niêm mạc họng dễ bị kích ứng, dẫn đến ho khan, ngứa rát. Trong phòng khám, tôi gặp rất nhiều bệnh nhân đến vì “ho kéo dài sau cảm lạnh”. Húng quế có tính long đờm, kháng viêm và làm dịu niêm mạc, giúp giảm ho, thông thoáng đường thở. Uống trà húng quế ấm vào buổi sáng còn tạo lớp màng bảo vệ nhẹ cho cổ họng.

– Bảo vệ tim mạch khi nhiệt độ giảm
Khi trời lạnh, mạch máu co lại, huyết áp tăng – đây là nguyên nhân khiến các cơn đau tim, đột quỵ gia tăng vào mùa đông. Húng quế chứa chất chống oxy hóa mạnh (flavonoid, eugenol) giúp giãn mạch nhẹ, giảm cholesterol xấu và ức chế quá trình oxy hóa LDL – yếu tố then chốt trong hình thành mảng xơ vữa. Dù không thay thế thuốc, nhưng dùng húng quế thường xuyên là cách hỗ trợ tim mạch rất tự nhiên.

– Giảm căng thẳng và cải thiện tâm trạng
Mùa đông thiếu ánh sáng, ít vận động dễ gây trầm cảm theo mùa, mệt mỏi, mất ngủ. Húng quế được xem là một “adaptogen nhẹ” – nghĩa là giúp cơ thể thích nghi với stress. Các nghiên cứu cho thấy nó giúp ổn định nồng độ cortisol, hormone gây căng thẳng, từ đó hỗ trợ giấc ngủ và tinh thần thư giãn hơn.

Cách dùng húng quế an toàn và hiệu quả trong mùa lạnh

Để phát huy tối đa lợi ích, bạn nên ưu tiên dùng húng quế tươi và chế biến đúng cách:

– Ăn sống: Thêm vài lá vào phở, bún, gỏi, hoặc ăn kèm bánh mì – vừa thơm ngon, vừa giữ nguyên hoạt chất sinh học.
– Pha trà ấm: Hãm 5–7 lá húng quế tươi với nước sôi 80–90°C trong 5–10 phút. Có thể thêm lát gừng hoặc mật ong để tăng hiệu quả làm ấm và kháng khuẩn.
– Xay sinh tố: Kết hợp với táo, dứa, cần tây để tạo thức uống giàu vitamin và chống oxy hóa.
– Làm gia vị ướp: Dùng trong món nướng hoặc xào, nhưng nên cho vào cuối cùng để tránh mất tinh dầu.

Lưu ý: Không nấu húng quế quá lâu – nhiệt độ cao và thời gian dài sẽ làm bay hơi các hợp chất quý như eugenol.

Ai nên thận trọng khi dùng húng quế?

Mặc dù an toàn với đa số người, húng quế vẫn có một số lưu ý:

– Phụ nữ mang thai: Nên hạn chế dùng lượng lớn vì eugenol có thể kích thích tử cung.
– Người huyết áp thấp hoặc đang dùng thuốc hạ áp: Húng quế có thể làm giảm huyết áp thêm, gây chóng mặt.
– Người bị dị ứng với họ bạc hà: Húng quế thuộc họ Lamiaceae – có thể gây phản ứng chéo.
– Không lạm dụng: Dùng quá 20g lá tươi/ngày trong thời gian dài có thể dẫn đến rối loạn tiêu hóa hoặc ngộ độc nhẹ do tích lũy eugenol.

Trong thực hành lâm sàng, tôi thường khuyên bệnh nhân dùng húng quế như một phần của lối sống phòng bệnh, chứ không phải “thần dược”. Khi trời lạnh, chỉ cần vài lá húng quế mỗi ngày – trong bữa ăn hoặc tách trà ấm – đã có thể hỗ trợ đáng kể cho hệ miễn dịch, hô hấp và tinh thần. Tuy nhiên, nếu bạn đang có bệnh mạn tính hoặc đang dùng thuốc, hãy tham vấn bác sĩ trước khi dùng thường xuyên.

Húng quế nhỏ bé, nhưng giá trị sức khỏe của nó – đặc biệt trong mùa đông – thật sự không thể xem nhẹ.