Bệnh trĩ là căn bệnh có những biểu hiện đặc trưng và cực kỳ rõ ràng. Trong bài viết này, hãy cùng Thu Cúc TCI tìm hiểu những dấu hiệu bị bệnh trĩ, nguyên nhân và cách điều trị căn bệnh phiền toái này.
Menu xem nhanh:
1. Bệnh trĩ và phân loại
1.1. Bệnh trĩ và cơ chế hình thành
Hiện nay, khoảng 55% dân số Việt Nam đối diện với nguy cơ bị bệnh trĩ. Theo các chuyên gia y tế, hiện chưa có lý giải xác đáng về cơ chế hình thành bệnh. Tuy vậy, có hai giả thuyết được đưa ra để lý giải về cơ chế tạo nên căn bệnh ám ảnh này. Theo thuyết cơ học, bệnh trĩ là hiện tượng những dây chằng cố định đám rối tĩnh mạch bị đứt. Từ đó, các tĩnh mạch hậu môn và bộ phận đệm hậu môn bị ứ máu, giãn ra và trượt ra ngoài.
Theo lý giải của thuyết mạch máu, bệnh trĩ có thể bắt nguồn do rối loạn thần kinh vận mạch tạo nên các đáp ứng bất thường mở thông cầu nối thông động tĩnh mạch ở đệm hậu môn. Sau đó, máu với lưu lượng lớn và ồ ạt dẫn tới tăng áp lực máu ở đám rối tĩnh mạch gây chảy máu và sa búi trĩ.
1.2. Phân loại bệnh trĩ như thế nào
Thông thường, bệnh trĩ được chia thành hai loại chính là trĩ nội và trĩ ngoại. Hai dạng bệnh này được phân loại theo tiêu chí là vị trí cũng như đặc điểm của các búi trĩ.
Nếu người bệnh có dấu hiệu bị bệnh trĩ nội và cả trĩ ngoại thì được gọi là bệnh trĩ hỗn hợp.
Đối với tất cả các dạng bệnh trĩ thì đều được chia thành 4 cấp độ. Ở cấp độ 1 và 2, bệnh ở mức độ khá nhẹ và không gây quá nhiều đau đớn cho bệnh nhân. Bệnh cũng có thể điều trị nội khoa bằng các loại thuốc uống hoặc bôi được bác sĩ chỉ định.
Đối với cấp độ 3,4, bệnh trĩ có các dấu hiệu nặng hơn. Bệnh cũng gây ra nhiều phiền toái hơn cho người mắc. Lúc này, bệnh không thể điều trị bằng thuốc. Các bác sĩ sẽ chỉ định biện pháp ngoại khoa như can thiệp thủ thuật, phẫu thuật. Những biện pháp này sẽ cắt bỏ búi trĩ cho người bệnh một cách an toàn và hiệu quả.
2. Những nguyên nhân đằng sau bệnh trĩ
Người bị bệnh trĩ đa số nằm trong độ tuổi khoảng từ 30-60 tuổi. Tuy nhiên trong thời gian gần đây, số lượng ca bệnh dưới độ tuổi 30 ngày càng nhiều hơn. Đặc biệt, nữ giới có tỷ lệ mắc cao hơn nam giới, chiếm tỷ lệ mắc khoảng 60%.
Một số nguyên nhân tăng nguy cơ hình thành bệnh trĩ:
– Chế độ ăn uống không lành mạnh, thiếu chất xơ từ rau củ quả. Điều này tăng nguy cơ bị táo bón – thủ phạm hình thành nên bệnh trĩ
– Thói quen sinh hoạt hoặc tính chất công việc ít vận động. Đối tượng mắc bệnh do nguyên nhân này là những người làm văn phòng do thường xuyên ngồi lâu một chỗ tạo ra áp lực lớn lên hậu môn và trực tràng.
– Quá trình mang thai và sinh nở của phụ nữ tạo nên những áp lực lớn, làm giãn các tĩnh mạch hậu môn dẫn đến hình thành hoặc sa búi trĩ.
– Áp lực lên ổ bụng kéo dài. Điều này thường diễn ra ở người làm công việc nặng nhọc, phải bê vác nhiều.
– Một số trường hợp bị trĩ do đại tiện lâu trong thời gian kéo dài. Ngoài ra một số trường hợp do rặn quá mạnh khi đi đại tiện. Đây có thể nói là hậu quả của bệnh táo bón mạn tính.
– Quan hệ tình dục đồng giới thông qua đường hậu môn..
2. Dấu hiệu bị bệnh trĩ
3.1. Dấu hiệu bị bệnh trĩ phổ biến
Do đặc điểm vị trí xuất hiện mà trĩ nội và trĩ ngoại khác nhau. Các dấu hiệu bị bệnh cũng có một số điểm khác nhau. Tuy thế các loại bệnh trĩ vẫn có dấu hiệu nhận biết chung như đau rát hậu môn, đại tiện ra máu, hậu môn sưng to, đại tiện kèm chất dịch nhầy… Thông thường, những dấu hiệu như đau rát nhẹ, phân dính máu, chảy máu hậu môn ít là những biểu hiện dạng nhẹ của bệnh. Ngay khi có những triệu chứng này, nên đi khám ngay và đừng bỏ qua thời điểm vàng chữa trĩ.
Khi bệnh tiến triển nặng, bệnh nhân rất dễ nhận biết do búi trĩ sa ra ngoài đối với trĩ nội hoặc sưng to, đau rát đối với trĩ ngoại. Trong trường hợp này, việc tốt hơn hết bạn cần làm là đi khám để được chỉ định cắt trĩ. Bệnh trĩ ở giai đoạn nặng không thể tự khỏi. Các biến chứng nặng nề hơn sẽ xuất hiện và gây nguy hiểm trực tiếp đến tính mạng.
3.2. Dấu hiệu bị bệnh trĩ nội
Các dấu hiệu trĩ nội thường có đặc trưng riêng là đi đại tiện ra máu. Nguyên nhân là khi đi đại tiện, người bệnh rặn dẫn đến tình trạng các búi trĩ cọ xát với phân hoặc với thành hậu môn gây ra chảy máu. Người bệnh sẽ đi đại tiện ra máu từ ít đến nhiều, từ vài giọt đến cả tia. Cảm giác đau rát, sau đó là sa búi trĩ, tuy vậy búi trĩ vẫn có thể co lên. Dần dần khi bệnh trở nặng thì búi trĩ sẽ lòi hẳn ra ngoài. Người bệnh phải dùng tay ấn mới lên được.
Bệnh trĩ nội nhẹ hơn trĩ ngoại, tuy nhiên nhận biết và điều trị trĩ nội thường gặp nhiều khó khăn hơn vì bệnh nhân nhận biết muộn. Giai đoạn đầu, trĩ nội rất khó nhận biết bởi các dấu hiệu không rõ ràng. Ngoài các biểu hiện chung, trĩ nội ở cấp độ 1,2 không gây ảnh hưởng quá nhiều đến đời sống của người bệnh.
3.3. Dấu hiệu bị bệnh trĩ ngoại
Trĩ ngoại tuy nguy hiểm và dẫn đến nhiều biến chứng hơn nhưng lại dễ nhận biết hơn. Trong thời gian đầu, có thể thấy các nốt màu đỏ, kích thước khá nhỏ ở xung quanh lỗ hậu môn. Theo thời gian các nốt này sẽ to ra, gây vướng víu và đem lại nhiều bất tiện trong sinh hoạt của người bệnh.
3.4. Cần đi khám và điều trị bệnh trĩ vào thời điểm nào?
Bệnh trĩ không thể tự khỏi và cũng không nhẹ đi. Các dấu hiệu bệnh trĩ cần được nhận biết sớm. Người bệnh cần đi khám để có phương hướng điều trị càng sớm càng tốt. Đối với bệnh trĩ ở giai đoạn nhẹ, hoàn toàn có thể điều trị nội khoa bằng các thuốc được các bác sĩ chỉ định. Người bệnh không nên để bệnh đến mức độ quá nặng rồi mới đến khám chữa. Lúc này, các bác sĩ buộc phải can thiệp ngoại khoa bằng các thủ thuật, phẫu thuật.
4. Phòng ngừa bệnh trĩ bằng biện pháp nào?
Phòng ngừa bệnh trĩ là điều cần làm đối với mọi lứa tuổi. Cần duy trì những thói quen sau đây để ngăn ngừa trĩ hiệu quả.
– Luôn duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, đủ chất đặc biệt là chất xơ từ hoa quả, rau xanh, ngũ cốc,…
– Uống đủ nước trong ngày
– Hạn chế thực phẩm cay nóng, chiên rán để tránh nguy cơ táo bón và nguy cơ tạo áp lực lên hệ tiêu hóa nói chung.
– Tăng cường vận động, tránh ngồi một vị trí trong thời gian dài.
– Hạn chế tắc nghẽn mạch máu hậu môn bằng cách ngâm nước nóng từ 15-20p
Hãy đến các cơ sở chuyên khoa uy tín ngay khi có những dấu hiệu bị bệnh trĩ dù là rất nhẹ. Điều này sẽ giúp bạn điều trị bệnh hiệu quả và kịp thời.