Nguyên nhân của bệnh rò hậu môn – Yếu tố không nên chủ quan

Rò hậu môn là bệnh lý thường gặp ở vùng hậu môn – trực tràng, được xếp vào bệnh lý phổ biến thứ 2 sau bệnh trĩ. Dù không gây nguy hiểm trực tiếp đến tính mạng, nhưng rò hậu môn lại khiến người bệnh gặp nhiều bất tiện trong sinh hoạt và ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống. Vậy nguyên nhân của bệnh rò hậu môn là gì và đâu là những yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh?

1. Tổng quan về bệnh lý rò hậu môn

Rò hậu môn là tình trạng hình thành một đường rò hay “đường hầm nhỏ” nối giữa ống hậu môn và vùng da xung quanh. Đây là hậu quả của quá trình viêm nhiễm kéo dài tại tuyến hậu môn – nơi các tuyến tiết nhầy bị tắc nghẽn, nhiễm khuẩn và hình thành ổ mủ. Khi ổ mủ này vỡ ra, mủ thoát ra ngoài qua da, để lại một đường rò – chính là biểu hiện của bệnh rò hậu môn.

Trong đa số trường hợp, rò hậu môn thường là biến chứng mạn tính sau áp xe hậu môn không được điều trị triệt để. Ngoài ra, bệnh có thể phát triển do nhiều yếu tố tác động khác nhau từ chính người bệnh hoặc môi trường bên ngoài.

2. Nguyên nhân nào dẫn đến bệnh lý rò hậu môn?

2.1. Nguyên nhân của bệnh rò hậu môn: Nguyên nhân chủ quan

Nguyên nhân chủ quan là những yếu tố xuất phát từ chính cơ thể hoặc thói quen sinh hoạt của người bệnh. Đây là nhóm nguyên nhân chiếm tỷ lệ cao trong các ca rò hậu môn hiện nay.

Những người có sức đề kháng yếu, hệ miễn dịch suy giảm dễ bị tấn công bởi vi khuẩn, làm tăng nguy cơ hình thành ổ viêm tại tuyến hậu môn. Người mắc các bệnh nhiễm khuẩn sinh dục kéo dài, điều trị không dứt điểm hoặc thường xuyên tái phát cũng dễ bị lan nhiễm vi khuẩn sang vùng hậu môn, gây viêm mủ và dẫn đến hình thành đường rò.

Bên cạnh đó, quan hệ tình dục không an toàn, đặc biệt là qua đường hậu môn, có thể làm tổn thương niêm mạc vùng này và tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập. Việc vệ sinh vùng kín và hậu môn không sạch sẽ, nhất là sau khi đi đại tiện, cũng là nguyên nhân phổ biến khiến vi khuẩn tích tụ và gây viêm nhiễm.

Ngoài ra, những người có lối sống kém lành mạnh như thức khuya, sử dụng rượu bia, thuốc lá thường xuyên, ăn nhiều đồ cay nóng làm giảm khả năng tự bảo vệ của cơ thể và khiến nguy cơ rò hậu môn tăng cao.

2.2. Nguyên nhân khách quan dẫn đến rò hậu môn

Bên cạnh yếu tố chủ quan, một số tác nhân bên ngoài cũng đóng vai trò không nhỏ trong việc hình thành bệnh rò hậu môn.

Trước hết, người từng gặp chấn thương vùng hậu môn – trực tràng, chẳng hạn do tai nạn, tập luyện thể thao quá mức hoặc phẫu thuật tại khu vực này, có thể bị tổn thương các mô mềm và cơ thắt, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển, gây viêm nhiễm kéo dài và dẫn tới rò hậu môn.

Tình trạng táo bón mạn tính cũng là yếu tố khách quan phổ biến. Khi người bệnh thường xuyên rặn mạnh, niêm mạc hậu môn dễ bị nứt rách, làm tăng khả năng xâm nhập của vi khuẩn. Ngược lại, tiêu chảy kéo dài khiến hậu môn phải hoạt động liên tục, dẫn tới kích ứng, sưng viêm và tăng nguy cơ hình thành ổ mủ.

Một số bệnh lý ở đường tiêu hóa như viêm đại tràng, trĩ nội, trĩ ngoại hay viêm ruột mạn tính cũng có thể làm thay đổi cấu trúc niêm mạc, gây viêm loét và hình thành các đường rò nhỏ. Ngoài ra, khi thực hiện phẫu thuật ở vùng hậu môn – trực tràng tại những cơ sở y tế không đảm bảo vô khuẩn hoặc chăm sóc sau mổ chưa đúng cách, nguy cơ rò hậu môn cũng tăng lên đáng kể.

3. Chẩn đoán và điều trị rò hậu môn bằng cách nào?

3.1. Chẩn đoán

Bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám lâm sàng kết hợp với các kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh như X-quang, CT scan hoặc nội soi để xác định đặc điểm của đường rò. Trong một số trường hợp phức tạp, siêu âm nội mạch hoặc chụp cộng hưởng từ (MRI) vùng chậu có thể được chỉ định nhằm đánh giá chính xác vị trí, hướng đi và độ sâu của đường rò. Nhờ đó, bác sĩ có thể hình dung rõ cấu trúc tổn thương, hỗ trợ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp và an toàn nhất cho người bệnh.

3.2. Điều trị

Trong điều trị rò hậu môn, phẫu thuật vẫn là phương pháp chính giúp loại bỏ hoàn toàn đường rò và ngăn ngừa tái phát. Các kỹ thuật phổ biến hiện nay gồm mở đường rò, cắt đường rò,.. và phương pháp điều trị bằng Laser Diode tối tân được ứng dụng tại TCI hiện nay. Với công nghệ Laser Diode – người bệnh rò hậu môn hoàn toàn có thể an tâm điều trị hiệu quả, an toàn và nhanh hồi phục:

– Ít xâm lấn, ít đau: Sử dụng năng lượng Laser nhẹ nhàng đóng đường rò hậu môn mà không cần mổ mở, từ đó hạn chế xâm lấn, người bệnh ít đau, vết thương nhỏ đảm bảo thẩm mỹ.

– Thời gian lành nhanh, người bệnh có thể hồi phục nhanh và ra viện sau chỉ khoảng 1-3 ngày.

– Không làm tổn thương cơ thắt hậu môn, hạn chế nguy cơ mất kiểm soát đại tiện – Nỗi ám ảnh của người bệnh hậu môn trực tràng

Tùy vào tình trạng của người bệnh, bác sĩ chuyên khoa sẽ chỉ định từng phương pháp phù hợp để đảm bảo an toàn và hiệu quả.

4. Phòng ngừa rò hậu môn từ những thói quen hằng ngày

Để hạn chế nguy cơ mắc bệnh, mỗi người cần chủ động xây dựng chế độ ăn uống và sinh hoạt khoa học. Việc bổ sung đủ chất xơ, rau xanh, trái cây tươi giúp đường ruột hoạt động hiệu quả và giảm táo bón. Uống nhiều nước, hạn chế đồ ăn cay nóng, rượu bia, thuốc lá cũng là biện pháp quan trọng giúp bảo vệ vùng hậu môn – trực tràng.

Bên cạnh đó, duy trì thói quen vệ sinh sạch sẽ, đặc biệt là sau khi đại tiện, giúp ngăn vi khuẩn tích tụ gây viêm nhiễm. Tập thể dục thường xuyên, ngủ đủ giấc và tránh ngồi lâu một chỗ cũng giúp cải thiện lưu thông máu, tăng sức đề kháng cho cơ thể. Cuối cùng, tìm hiểu về nguyên nhân của bệnh rò hậu môn, thăm khám sức khỏe định kỳ và đi kiểm tra ngay khi có dấu hiệu bất thường như đau, sưng, chảy dịch ở hậu môn là yếu tố then chốt giúp phát hiện sớm và điều trị hiệu quả bệnh rò hậu môn.