Bệnh trĩ là một trong những bệnh lý phổ biến vùng hậu môn – trực tràng, thường gây đau đớn, chảy máu và cảm giác vướng víu khi đi đại tiện. Một trong những yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến quá trình điều trị và phòng ngừa tái phát bệnh trĩ chính là chế độ ăn uống. Vậy ăn uống người bệnh trĩ nên chú ý những gì để cải thiện triệu chứng và hỗ trợ điều trị hiệu quả – Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn.
Menu xem nhanh:
1. Mối liên hệ giữa chế độ ăn uống và bệnh trĩ
Trĩ hình thành do tình trạng tăng áp lực kéo dài lên hệ tĩnh mạch vùng hậu môn – trực tràng. Một trong những nguyên nhân hàng đầu khiến áp lực này tăng lên chính là táo bón. Và chế độ ăn uống lại có vai trò quyết định đến việc bạn có dễ bị táo bón hay không.
Một khẩu phần ăn thiếu chất xơ, uống ít nước, thường xuyên ăn đồ cay nóng hoặc sử dụng các chất kích thích sẽ khiến phân trở nên cứng và khó đào thải. Việc rặn nhiều khi đi ngoài không chỉ gây tổn thương niêm mạc hậu môn mà còn thúc đẩy búi trĩ hình thành và sa ra ngoài.
Vì vậy, điều chỉnh chế độ ăn uống chính là cách đơn giản và hiệu quả nhất để kiểm soát bệnh trĩ, giảm nguy cơ tái phát mà không cần dùng quá nhiều thuốc hay can thiệp phẫu thuật.
Trĩ hình thành do tình trạng tăng áp lực kéo dài lên hệ tĩnh mạch vùng hậu môn – trực tràng
2. Ăn uống cho người bệnh trĩ: Một số nguyên tắc cần ghi nhớ
2.1. Tăng cường chất xơ trong khẩu phần ăn
Chất xơ giúp làm mềm phân, hỗ trợ nhu động ruột hoạt động trơn tru và hạn chế táo bón. Người bệnh trĩ nên bổ sung đa dạng các loại rau xanh như mồng tơi, rau lang, rau dền, bông cải xanh, cùng với các loại củ quả như khoai lang, đu đủ, chuối, lê, táo. Các loại ngũ cốc nguyên hạt cũng là nguồn chất xơ lý tưởng.
Tuy nhiên, không nên đột ngột ăn quá nhiều chất xơ trong một ngày nếu cơ thể chưa quen, vì điều này có thể gây đầy hơi hoặc chướng bụng. Thay vào đó, hãy tăng lượng chất xơ dần dần để hệ tiêu hóa thích nghi tốt hơn.
Chất xơ giúp làm mềm phân, hỗ trợ nhu động ruột hoạt động trơn tru và hạn chế táo bón
2.2. Trong ăn uống người bệnh trĩ cần lưu ý: Uống đủ nước mỗi ngày
Chất xơ chỉ phát huy tác dụng khi được kết hợp với lượng nước đầy đủ. Nếu ăn nhiều chất xơ nhưng không uống đủ nước, phân có thể vẫn khô và cứng. Do đó, người bệnh trĩ cần uống ít nhất 1.5 – 2 lít nước mỗi ngày. Nước lọc là lựa chọn tốt nhất, ngoài ra có thể bổ sung nước từ canh rau, nước trái cây tươi hoặc nước ép không đường.
Nên chia nhỏ lượng nước trong ngày thay vì uống quá nhiều cùng lúc. Uống một ly nước ấm vào buổi sáng khi vừa thức dậy cũng giúp kích thích nhu động ruột và làm mềm phân tự nhiên.
2.3. Hạn chế các thực phẩm gây kích ứng hậu môn
Một số thực phẩm có thể làm trầm trọng hơn tình trạng viêm, đau rát hoặc chảy máu hậu môn ở người bị trĩ. Trong đó, đồ ăn cay nóng như ớt, tiêu, mù tạt hay các món nướng, chiên rán nhiều dầu mỡ nên được hạn chế tối đa.
Ngoài ra, các loại thức uống chứa caffeine như cà phê, trà đặc, nước ngọt có ga hay đồ uống có cồn như rượu, bia cũng không tốt cho người bệnh trĩ vì chúng gây mất nước và dễ làm phân cứng hơn.
2.4. Ưu tiên thực phẩm dễ tiêu hóa
Một số người bị trĩ thường gặp tình trạng đầy bụng, khó tiêu, đi ngoài không đều. Vì thế, nên lựa chọn các món ăn thanh đạm, ít dầu mỡ, dễ hấp thu như cháo, súp, cơm mềm, rau luộc, canh rau củ. Chế độ ăn này giúp giảm áp lực lên hệ tiêu hóa và hạn chế tối đa nguy cơ táo bón.
Đặc biệt với thời điểm bệnh trĩ trở nặng, người bệnh nên tạm thời tránh các món ăn nhiều đạm khó tiêu như thịt đỏ, hải sản khô, nội tạng động vật, đồng thời tránh ăn no quá mức trong mỗi bữa.
3. Một số thói quen ăn uống người bệnh trĩ nên duy trì
Không chỉ cần chú ý đến thực phẩm sử dụng, người bệnh trĩ cũng nên xây dựng một số thói quen ăn uống tốt cho tiêu hóa và hậu môn trực tràng. Ăn uống đúng giờ, chia nhỏ bữa ăn trong ngày thay vì chỉ ăn 2 – 3 bữa lớn sẽ giúp hệ tiêu hóa hoạt động ổn định, tránh được tình trạng rối loạn nhu động ruột.
Không nên bỏ bữa, đặc biệt là bữa sáng. Ăn sáng đầy đủ có tác dụng kích thích nhu động ruột hoạt động đều đặn, hình thành thói quen đi đại tiện vào buổi sáng rất có lợi cho người bị trĩ. Người bệnh trĩ cũng nên ăn chậm, nhai kỹ để giảm gánh nặng cho hệ tiêu hóa.
4. Dinh dưỡng sau điều trị trĩ cũng rất quan trọng
Sau khi được điều trị trĩ bằng thuốc hoặc can thiệp phẫu thuật, chế độ ăn uống vẫn cần được duy trì cẩn thận để ngăn ngừa tái phát. Nhiều người chủ quan, quay trở lại ăn đồ cay nóng hoặc uống rượu bia sớm sau điều trị khiến búi trĩ dễ tái hình thành chỉ sau vài tuần hoặc vài tháng.
Tránh ăn đồ cay nóng
Giai đoạn phục hồi sau điều trị trĩ là lúc niêm mạc hậu môn còn nhạy cảm, dễ tổn thương. Vì vậy, cần ưu tiên ăn nhẹ, mềm, đủ nước và bổ sung thêm thực phẩm giàu vitamin C để làm lành mô tổn thương nhanh hơn.
5. Ăn uống đúng cách kết hợp điều trị chuyên khoa để kiểm soát bệnh trĩ
Chế độ ăn uống người bệnh trĩ đóng vai trò quan trọng trong quá trình kiểm soát triệu chứng, phòng ngừa tái phát và rút ngắn thời gian điều trị. Việc lựa chọn thực phẩm phù hợp, duy trì thói quen ăn uống khoa học có thể giúp người bệnh giảm đáng kể sự khó chịu do trĩ gây ra. Ngoài ra, bệnh nhân trĩ còn cần chú ý chế độ sinh hoạt, tăng cường vận động giúp giảm áp lực lên hậu môn trực tràng.
Tuy nhiên, để trĩ thực sự được kiểm soát và khỏi hoàn toàn, người bệnh cần đến thăm khám chuyên khoa để được chẩn đoán và chỉ định phương pháp điều trị phù hợp nhất.
Thu Cúc TCI là một trong những địa chỉ tiên phong ứng dụng các công nghệ mới vào điều trị trĩ với các phương pháp hiện đại như Đốt trĩ Laser Diode, Longo, thắt mạch khâu treo trĩ, cắt trĩ kinh điển,.. Trong đó, đốt trĩ Laser Diode là phương pháp tối tân giúp người bệnh có thể chặn đứng trĩ ngay từ cấp độ 2 – giai đoạn trĩ chớm trở nặng. Đồng thời, kỹ thuật này giúp giảm đau tối đa, hồi phục chỉ sau vài giờ đồng hồ.
