Dấu hiệu bệnh gan nhiễm mỡ: Những biểu hiện ít ai ngờ tới

Gan nhiễm mỡ là một trong những bệnh lý về gan phổ biến nhất hiện nay, nhưng lại thường bị xem nhẹ vì triệu chứng ban đầu mờ nhạt. Việc nhận diện sớm dấu hiệu bệnh gan nhiễm mỡ có thể giúp người bệnh tránh được nhiều biến chứng nguy hiểm như viêm gan, xơ gan, thậm chí ung thư gan. Tuy nhiên, không phải ai cũng nhận biết đúng các biểu hiện của bệnh. Một số triệu chứng rất dễ bị nhầm lẫn với những rối loạn thông thường khác. Bài viết sau sẽ giúp bạn khám phá những dấu hiệu bất thường ít ai ngờ tới, từ đó nâng cao cảnh giác và chủ động trong việc bảo vệ sức khỏe gan.

1. Tổng quan về bệnh gan nhiễm mỡ

1.1 Gan nhiễm mỡ là gì?

Gan nhiễm mỡ là tình trạng tích tụ quá mức chất béo trong tế bào gan. Thông thường, gan có thể chứa một lượng nhỏ mỡ. Khi tỷ lệ mỡ vượt quá 5-10% trọng lượng của gan thì được gọi là gan nhiễm mỡ. Bệnh được chia thành hai nhóm chính: gan nhiễm mỡ do rượu và gan nhiễm mỡ không do rượu. Trong đó, nhóm không do rượu đang gia tăng mạnh mẽ do liên quan đến béo phì, tiểu đường, rối loạn chuyển hóa và lối sống ít vận động.

1.2 Mối nguy hiểm của gan nhiễm mỡ

Gan nhiễm mỡ giai đoạn đầu thường lành tính, nhưng nếu không được phát hiện và kiểm soát kịp thời, bệnh có thể tiến triển thành viêm gan nhiễm mỡ, xơ gan và ung thư gan. Đáng lo ngại hơn, gan nhiễm mỡ thường không có triệu chứng rõ ràng nên dễ bị bỏ qua. Do đó, việc nhận biết sớm các dấu hiệu bệnh gan nhiễm mỡ có ý nghĩa rất lớn trong điều trị và phòng tránh biến chứng.

Mệt mỏi là một dấu hiệu của bệnh gan nhiễm mỡ ở giai đoạn đầu, nhưng lại dễ bị nhầm lẫn với các bệnh lý khác.

2. Những dấu hiệu bệnh gan nhiễm mỡ ít ai ngờ tới

2.1 Mệt mỏi và giảm năng lượng không rõ nguyên nhân

Một trong những dấu hiệu bệnh gan nhiễm mỡ phổ biến nhưng dễ bị bỏ qua là cảm giác mệt mỏi kéo dài. Người bệnh thường thấy uể oải, thiếu năng lượng ngay cả khi nghỉ ngơi đầy đủ. Nguyên nhân là do gan hoạt động kém hiệu quả, ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa năng lượng trong cơ thể.

2.2 Đau âm ỉ vùng hạ sườn phải

Khi chất béo tích tụ nhiều trong gan, gan có thể bị sưng và gây cảm giác nặng hoặc đau âm ỉ ở vùng bụng phía trên bên phải. Triệu chứng này thường nhẹ, không dữ dội như đau dạ dày hay sỏi mật nên dễ bị lơ là. Tuy nhiên, đây là dấu hiệu sớm cảnh báo gan đang chịu áp lực do lượng mỡ dư thừa.

2.3 Rối loạn tiêu hóa kéo dài

Khó tiêu, đầy hơi, chán ăn là những biểu hiện mà người bệnh gan nhiễm mỡ hay gặp phải. Khi gan không hoạt động hiệu quả, việc tiết mật và chuyển hóa chất béo bị gián đoạn, dẫn đến rối loạn tiêu hóa. Nhiều người nhầm lẫn dấu hiệu này với các bệnh lý tiêu hóa thông thường và không đi kiểm tra chức năng gan kịp thời dẫn đến bệnh gan nhiễm mỡ tiến triển xấu.

2.4 Dấu hiệu bệnh gan nhiễm mỡ qua làn da

Làn da cũng có thể tiết lộ nhiều thông tin về tình trạng của gan. Người mắc bệnh gan nhiễm mỡ có thể xuất hiện những vết mẩn ngứa, da khô, sạm màu hoặc vàng da nhẹ. Một số trường hợp còn thấy lòng bàn tay đỏ bất thường, do rối loạn nội tiết tố khi gan bị tổn thương.

2.5 Thay đổi về cân nặng

Cân nặng tăng bất thường, đặc biệt là tích mỡ ở vùng bụng, có thể là dấu hiệu gan đang tích tụ mỡ quá mức. Ngược lại, ở một số người, bệnh gan nhiễm mỡ có thể gây sút cân không rõ nguyên nhân do gan rối loạn chức năng chuyển hóa. Dù là tăng hay giảm cân, những thay đổi này đều đáng lưu ý nếu đi kèm các triệu chứng khác.

2.6 Suy giảm trí nhớ và mất tập trung

Gan là cơ quan giúp loại bỏ độc tố khỏi máu. Khi chức năng gan suy giảm, chất độc có thể tích tụ trong cơ thể, ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương. Người bệnh có thể cảm thấy lơ mơ, kém tập trung hoặc hay quên. Đây là dấu hiệu ít được chú ý nhưng lại rất quan trọng trong việc chẩn đoán bệnh gan.

Những cơn đau tức nhẹ ở hạ sườn phải có thể khiến người bệnh bỏ qua do chủ quan.

3. Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ gây gan nhiễm mỡ

3.1 Chế độ ăn uống mất cân đối

Chế độ ăn nhiều chất béo, đường, thức ăn nhanh và thiếu rau xanh là nguyên nhân trực tiếp gây tích tụ mỡ trong gan. Việc tiêu thụ quá nhiều calo vượt nhu cầu cơ thể sẽ khiến phần dư thừa tích tụ thành mỡ nội tạng, trong đó có gan.

3.2 Béo phì, thừa cân và lối sống ít vận động

Người thừa cân, béo phì có nguy cơ rất cao mắc gan nhiễm mỡ. Thói quen ngồi nhiều, ít vận động khiến quá trình trao đổi chất chậm lại, gây tích tụ mỡ trong các cơ quan nội tạng.

3.3 Bệnh lý rối loạn chuyển hóa

Tiểu đường type 2, cholesterol cao, tăng triglyceride trong máu đều là những yếu tố góp phần làm gan tích mỡ. Các bệnh này làm rối loạn cơ chế xử lý và chuyển hóa mỡ trong gan.

4. Phương pháp chẩn đoán chính xác bệnh gan nhiễm mỡ

4.1 Siêu âm gan khi có dấu hiệu bệnh gan nhiễm mỡ

Đây là phương pháp phổ biến nhất giúp phát hiện gan nhiễm mỡ. Trên hình ảnh siêu âm, gan bị nhiễm mỡ sẽ có độ hồi âm cao hơn bình thường. Tuy nhiên, siêu âm không đánh giá được mức độ nghiêm trọng của bệnh.

4.2 Xét nghiệm men gan

Men gan tăng cao (ALT, AST, GGT) là dấu hiệu cho thấy gan đang bị tổn thương. Dù không phải lúc nào gan nhiễm mỡ cũng gây tăng men gan, nhưng đây vẫn là chỉ số quan trọng cần kiểm tra.

4.3 Sinh thiết gan hoặc đo đàn hồi mô gan

Trong một số trường hợp cần xác định mức độ viêm nghi ngờ ung thư gan, bác sĩ có thể chỉ định sinh thiết gan. Trong khi đó đo độ đàn hồi gan là kỹ thuật không xâm lấn hiện đại, giúp xác định chính xác mức độ xơ gan do gan nhiễm mỡ.

Thăm khám chuyên khoa Gan mật ngay khi có dấu hiệu gan nhiễm mỡ dù là mơ hồ nhất sẽ giúp bạn chẩn đoán và điều trị kịp thời.

5. Cách phòng ngừa và cải thiện bệnh gan nhiễm mỡ

5.1 Thay đổi lối sống

Để phòng ngừa và cải thiện tình trạng gan nhiễm mỡ, mỗi người cần thực hiện chế độ ăn cân đối, giảm chất béo bão hòa, tăng cường rau xanh và chất xơ. Đồng thời hạn chế đường, rượu, thực phẩm chế biến sẵn và tập thể dục đều đặn ít nhất 30 phút mỗi ngày để giảm mỡ nội tạng.

5.2 Kiểm soát bệnh lý nền

Nếu bạn có bệnh tiểu đường, tăng mỡ máu hoặc béo phì, cần tuân thủ điều trị và tái khám định kỳ. Việc kiểm soát tốt các bệnh lý này sẽ giúp hạn chế sự tiến triển của gan nhiễm mỡ.

5.3 Theo dõi chức năng gan định kỳ

Ngay cả khi không có triệu chứng rõ ràng, bạn vẫn nên kiểm tra chức năng gan mỗi 6 tháng nếu thuộc nhóm nguy cơ. Việc theo dõi định kỳ giúp phát hiện sớm những thay đổi trong gan và có hướng can thiệp kịp thời.

Gan nhiễm mỡ là một căn bệnh thầm lặng nhưng có thể để lại hậu quả nặng nề nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Việc nhận biết dấu hiệu bệnh gan nhiễm mỡ, dù là những biểu hiện nhỏ như mệt mỏi kéo dài, thay đổi làn da hay rối loạn tiêu hóa, có thể giúp bạn chủ động thăm khám và bảo vệ gan. Thay đổi lối sống lành mạnh và kiểm tra sức khỏe định kỳ chính là “chìa khóa” để có một lá gan khỏe mạnh.