Hạch sưng ở nách có nguy hiểm không?
Chào bạn, tôi hiểu nỗi lo lắng khi phát hiện một khối bất thường ở nách – nơi vốn ít được chú ý cho đến khi có triệu chứng. Hạch bạch huyết sưng ở nách có thể là phản ứng bình thường của cơ thể, nhưng đôi khi cũng là dấu hiệu cảnh báo bệnh lý nghiêm trọng, kể cả ung thư. Trong phần dưới đây, tôi sẽ giải thích rõ hơn để bạn hiểu bản chất vấn đề và biết khi nào cần đi khám.
Nguyên nhân khiến hạch nách sưng – lành tính hay ác tính?
Hạch bạch huyết là một phần quan trọng trong hệ miễn dịch. Khi cơ thể phát hiện “kẻ xâm nhập” như vi khuẩn, virus hoặc tế bào bất thường, hạch sẽ phản ứng bằng cách sưng lên – giống như một trạm kiểm soát an ninh đang làm việc. Tuy nhiên, không phải lúc nào hạch sưng cũng là chuyện nhỏ.
Các nguyên nhân lành tính (phổ biến hơn)
– Nhiễm trùng da hoặc mô mềm: Ví dụ như nhọt, viêm lỗ chân lông, vết xước ở tay, ngực hay vùng nách có thể khiến hạch nách phản ứng.
– Viêm tuyến mồ hôi hoặc u lành tuyến mồ hôi: Đôi khi bị nhầm với hạch do vị trí gần giống nhau.
– Phản ứng sau tiêm vắc-xin: Đặc biệt là vắc-xin COVID-19, cúm, hoặc HPV – hạch nách có thể sưng nhẹ trong 1–2 tuần rồi tự lặn.
– Chấn thương nhẹ: Cạo lông nách, waxing, hoặc vận động mạnh cũng có thể kích thích hạch.
– Một số thuốc: Như thuốc chống co giật, kháng sinh nhóm sulfonamide… có thể gây phản ứng hạch toàn thân.
Các nguyên nhân ác tính (hiếm hơn nhưng cần cảnh giác)
– Ung thư vú: Đây là nguyên nhân ác tính phổ biến nhất ở phụ nữ. Các tế bào ung thư có thể di căn đến hạch nách trước khi tạo khối rõ rệt ở vú.
– U lympho (lymphoma): Là ung thư của chính hệ bạch huyết, thường gây sưng hạch không đau, kéo dài, ở nhiều vị trí (nách, cổ, bẹn).
– Bệnh bạch cầu: Có thể đi kèm sưng hạch, sốt, mệt mỏi, xuất huyết da…
– Di căn từ ung thư khác: Như ung thư phổi, da (melanoma)… cũng có thể lan đến hạch nách.
Dấu hiệu cảnh báo bạn không nên bỏ qua
Không phải hạch sưng nào cũng nguy hiểm, nhưng bạn nên đi khám ngay nếu có bất kỳ dấu hiệu sau:
– Hạch không đau, cứng như đá, không di động (dính chặt vào da hoặc mô sâu).
– Kích thước trên 2 cm và không giảm sau 2–3 tuần.
– Kèm theo các triệu chứng toàn thân: Sốt kéo dài >1 tuần, sụt cân không rõ nguyên nhân (>5% trọng lượng cơ thể trong 6 tháng), đổ mồ hôi đêm, mệt mỏi dai dẳng.
– Ở phụ nữ: Hạch nách sưng kèm theo khối ở vú, da vú lõm, núm vú tụt, tiết dịch bất thường…
– Ở nam giới: Dù hiếm, nhưng nếu hạch nách tồn tại lâu mà không rõ nguyên nhân, vẫn cần loại trừ bệnh lý ác tính.
Trong phòng khám, tôi từng gặp nhiều bệnh nhân lo lắng vì hạch nách sau tiêm vắc-xin – đa số là lành tính. Nhưng cũng có những trường hợp phát hiện ung thư vú sớm nhờ chú ý đến hạch nách trước khi sờ thấy khối vú.
Làm gì khi phát hiện hạch nách sưng?
– Đừng tự chẩn đoán qua hình ảnh trên mạng: Nhiều trang như Shutterstock chỉ cung cấp hình minh họa, không thay thế chẩn đoán lâm sàng.
– Theo dõi trong 1–2 tuần: Nếu hạch nhỏ, mềm, di động và có nguyên nhân rõ (ví dụ vừa waxing, tiêm vắc-xin), bạn có thể chờ xem.
– Tránh ấn nặn, xoa bóp hạch: Việc này có thể làm tình trạng viêm nặng hơn hoặc che lấp dấu hiệu bệnh.
– Đi khám chuyên khoa: Nếu hạch tồn tại >2 tuần, to lên, hoặc có bất kỳ dấu hiệu cảnh báo nêu trên – bạn nên đến bác sĩ chuyên khoa Nội tổng quát, Ung bướu hoặc Huyết học để được siêu âm, xét nghiệm máu, hoặc sinh thiết nếu cần.
Hạch sưng ở nách thường là lành tính, đặc biệt ở người trẻ, khỏe mạnh và có yếu tố khởi phát rõ ràng. Tuy nhiên, không nên chủ quan nếu hạch không đau, cứng, tồn tại dai dẳng – vì đó có thể là “tiếng chuông” đầu tiên của bệnh lý nghiêm trọng. Việc phát hiện sớm, đặc biệt với ung thư vú hoặc u lympho, có thể thay đổi hoàn toàn tiên lượng điều trị.
Nếu bạn đang lo lắng, đừng chần chừ – hãy đến cơ sở y tế để được khám trực tiếp. Chẩn đoán sớm không chỉ giúp bạn yên tâm hơn, mà còn có thể cứu sống chính bạn.
