Dấu hiệu của bệnh thận là gì?

Chào bạn, cảm ơn bạn đã chia sẻ những lo lắng rất thực tế. Đúng như bạn nghi ngờ, những biểu hiện như mệt mỏi kéo dài, thay đổi thói quen tiểu tiện, phù nề hay da khô ngứa… có thể là dấu hiệu của bệnh thận, đặc biệt khi chúng xuất hiện cùng lúc và kéo dài. Thận là cơ quan “im lặng” – ở giai đoạn sớm, tổn thương thận thường không gây đau hay triệu chứng rõ rệt. Khi các dấu hiệu xuất hiện, bệnh thường đã tiến triển đáng kể.

Dưới đây, tôi sẽ giải thích rõ hơn để bạn hiểu nguyên nhân, nhận diện các cảnh báo nguy hiểm và biết cách phản ứng phù hợp.

Những dấu hiệu thường gặp của bệnh thận

– Thay đổi thói quen đi tiểu: Đi tiểu nhiều lần trong ngày, đặc biệt là về đêm; nước tiểu có bọt (do protein rò rỉ vào nước tiểu); nước tiểu sẫm màu, có máu hoặc cảm giác buốt, rát khi tiểu.
– Phù nề: Sưng ở mắt cá chân, bàn chân, bọng mắt hoặc tay do thận không đào thải được muối và nước dư thừa.
– Mệt mỏi kéo dài: Thận suy giảm chức năng sẽ sản xuất ít erythropoietin – hormone kích thích tạo hồng cầu – dẫn đến thiếu máu, khiến bạn uể oải, khó tập trung.
– Da khô, ngứa dai dẳng: Chất thải và độc tố tích tụ trong máu do thận không lọc được có thể gây kích ứng da.
– Khó thở: Dịch dư thừa có thể ứ trong phổi, hoặc thiếu máu làm giảm oxy đến các mô, gây hụt hơi ngay cả khi nghỉ ngơi.
– Hơi thở có mùi amoniac, vị kim loại trong miệng: Đây là hệ quả của urê tích tụ trong máu – tình trạng gọi là uremia.
– Buồn nôn, nôn mửa: Đặc biệt vào buổi sáng, do độc tố trong máu kích thích trung tâm nôn ở não.
– Đau vùng hông/lưng dưới: Không phải lúc nào cũng do thận, nhưng nếu đau âm ỉ một bên sườn, kèm sốt hoặc tiểu bất thường, cần nghĩ đến sỏi thận, viêm thận hoặc bệnh thận đa nang.
– Chuột rút, co giật cơ: Do mất cân bằng điện giải (canxi, kali, phốt pho) khi thận không điều hòa được khoáng chất.
– Rối loạn giấc ngủ: Ngay cả khi không stress, bạn vẫn trằn trọc – một hệ quả gián tiếp của tích tụ độc tố và ngứa da.

Khi nào nên đi khám ngay?

Bạn nên đến gặp bác sĩ nếu có ít nhất 2–3 dấu hiệu trên kéo dài hơn 1–2 tuần, đặc biệt khi:

– Tiểu đêm ≥ 2 lần/đêm kèm nước tiểu có bọt.
– Phù không giải thích được, không giảm sau khi nghỉ ngơi.
– Mệt mỏi nghiêm trọng ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày.
– Có tiền sử tăng huyết áp, đái tháo đường – hai nguyên nhân hàng đầu gây bệnh thận mạn.
– Gia đình có người bị suy thận hoặc bệnh thận di truyền.

Trong phòng khám, tôi thường yêu cầu xét nghiệm creatinine máu, albumin niệu và siêu âm thận để đánh giá chức năng thận một cách khách quan – vì triệu chứng lâm sàng thôi chưa đủ để chẩn đoán.

Làm sao để bảo vệ thận và phòng ngừa tiến triển bệnh?

– Kiểm soát huyết áp và đường huyết: Đây là “chìa khóa vàng” nếu bạn có tiền sử tim mạch hoặc đái tháo đường.
– Uống đủ nước (1.5–2 lít/ngày), nhưng không lạm dụng – đặc biệt nếu đã có suy thận.
– Hạn chế muối, đạm động vật và thuốc giảm đau tự ý (như ibuprofen, diclofenac) – chúng gây gánh nặng cho thận.
– Không hút thuốc: Nicotin làm co mạch thận, giảm lưu lượng máu nuôi cơ quan này.
– Tập thể dục đều đặn: Giúp cải thiện tuần hoàn và kiểm soát cân nặng – yếu tố gián tiếp bảo vệ thận.

Các dấu hiệu của bệnh thận thường mơ hồ và dễ nhầm với mệt mỏi thông thường, nhưng sự kết hợp của nhiều triệu chứng – đặc biệt là thay đổi nước tiểu và phù – là “tiếng chuông cảnh báo” không nên bỏ qua. Trong thực tế lâm sàng, nhiều bệnh nhân đến muộn khi đã suy thận giai đoạn cuối, buộc phải chạy thận. Việc tầm soát sớm bằng xét nghiệm đơn giản có thể giúp bạn giữ được chức năng thận lâu dài và tránh những can thiệp nặng nề sau này. Nếu bạn đang lo lắng, đừng chần chừ – hãy đi khám để yên tâm hoặc can thiệp kịp thời.