Vắc-xin 6 trong 1 gồm những bệnh gì?
Vắc-xin 6 trong 1 gồm 6 bệnh truyền nhiễm nguy hiểm ở trẻ nhỏ: bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt, viêm gan B và các bệnh do vi khuẩn Hib (Haemophilus influenzae type B). Chỉ với một mũi tiêm, trẻ được bảo vệ đồng thời khỏi cả sáu căn bệnh có thể gây biến chứng nặng, thậm chí tử vong nếu không được phòng ngừa kịp thời.
Vắc-xin 6 trong 1 gồm những bệnh gì? Giải thích từng bệnh cụ thể
Dưới đây là sáu bệnh mà vắc-xin 6 trong 1 giúp phòng ngừa, kèm theo mức độ nguy hiểm và lý do vì sao việc tiêm chủng sớm là rất quan trọng:
– Bạch hầu: Do vi khuẩn Corynebacterium diphtheriae gây ra, tạo màng giả ở họng, cản trở hô hấp và có thể dẫn đến suy tim, viêm cơ tim – đặc biệt nguy hiểm ở trẻ dưới 5 tuổi.
– Ho gà: Gây ra bởi vi khuẩn Bordetella pertussis, đặc trưng bởi những cơn ho kéo dài, dữ dội, khiến trẻ tím tái, nôn ói hoặc ngừng thở – nhất là ở trẻ sơ sinh.
– Uốn ván: Không lây từ người sang người, nhưng vi khuẩn Clostridium tetani xâm nhập qua vết thương hở, tiết độc tố gây co cứng cơ, co giật toàn thân và có tỷ lệ tử vong cao nếu không điều trị kịp.
– Bại liệt: Do virus Polio tấn công hệ thần kinh trung ương, có thể gây liệt vĩnh viễn chỉ trong vài ngày. Dù đã được thanh toán ở nhiều quốc gia, nguy cơ tái bùng phát vẫn hiện hữu nếu tỷ lệ tiêm chủng giảm.
– Viêm gan B: Virus HBV lây qua đường máu, từ mẹ sang con hoặc tiếp xúc gần. Nếu nhiễm lúc nhỏ, hơn 90% trẻ sẽ chuyển sang viêm gan mạn tính, xơ gan hoặc ung thư gan sau này.
– Các bệnh do vi khuẩn Hib: Bao gồm viêm màng não mủ, viêm phổi, viêm tai giữa… Trẻ dưới 5 tuổi, đặc biệt dưới 2 tuổi, có nguy cơ cao nhất vì hệ miễn dịch chưa hoàn thiện. Viêm màng não do Hib có thể để lại di chứng thần kinh vĩnh viễn như điếc, chậm phát triển trí tuệ.
Lợi ích vượt trội của vắc-xin 6 trong 1
So với việc tiêm riêng lẻ từng loại vắc-xin, lựa chọn vắc-xin 6 trong 1 mang lại nhiều ưu điểm:
– Giảm số lần tiêm: Thay vì 6–8 mũi riêng rẽ, trẻ chỉ cần 3–4 mũi tổng cộng (tùy lịch tiêm), giảm đau đớn và căng thẳng cho cả bé lẫn cha mẹ.
– Hiệu quả miễn dịch đồng đều: Các kháng nguyên trong vắc-xin phối hợp được nghiên cứu kỹ lưỡng để không làm giảm hiệu lực của nhau.
– Tiết kiệm thời gian và chi phí: Phụ huynh không phải đi tiêm nhiều lần, đồng thời giảm nguy cơ bỏ sót liều.
– An toàn đã được kiểm chứng: Hàng triệu liều vắc-xin 6 trong 1 đã được sử dụng toàn cầu trong hơn 20 năm, với hồ sơ an toàn rất tốt.
Các loại vắc-xin 6 trong 1 phổ biến hiện nay
Hiện tại, hai loại vắc-xin 6 trong 1 được sử dụng rộng rãi tại Việt Nam và nhiều nước trên thế giới là:
– Infanrix Hexa (sản xuất bởi GSK, Bỉ): Kết hợp vắc-xin vô bào ho gà (ít phản ứng hơn so với loại toàn tế bào) cùng các thành phần phòng 5 bệnh còn lại.
– Hexaxim (sản xuất bởi Sanofi Pasteur, Pháp): Cũng sử dụng công nghệ ho gà vô bào, được đánh giá cao về tính dung nạp và hiệu quả.
Cả hai đều đạt tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và được Bộ Y tế cấp phép lưu hành.
Lưu ý khi tiêm vắc-xin 6 trong 1 cho trẻ
– Lịch tiêm khuyến cáo: Mũi 1 lúc 2 tháng tuổi, mũi 2 cách 1 tháng, mũi 3 cách mũi 2 thêm 1 tháng. Mũi nhắc lại (nếu có) thường vào lúc 16–18 tháng.
– Trẻ đang sốt cao, mắc bệnh cấp tính nặng nên hoãn tiêm.
– Sau tiêm, trẻ có thể gặp phản ứng nhẹ như sốt nhẹ, sưng đỏ tại chỗ tiêm, quấy khóc – thường tự hết trong 1–2 ngày.
– Luôn theo dõi trẻ ít nhất 30 phút sau tiêm tại cơ sở y tế để xử trí kịp thời nếu có phản ứng hiếm gặp.
Vắc-xin 6 trong 1 gồm sáu căn bệnh nguy hiểm nhưng hoàn toàn có thể phòng ngừa được nhờ tiêm chủng đúng lịch. Trong suốt nhiều năm làm việc tại khoa Nhi và tư vấn tiêm chủng, tôi thấy rõ rằng những trẻ được tiêm đủ, tiêm đúng – đặc biệt là các vắc-xin phối hợp như 6 trong 1 – có sức đề kháng tốt hơn và ít phải nhập viện vì các bệnh truyền nhiễm nghiêm trọng. Hãy xem tiêm chủng không phải là “nghĩa vụ”, mà là món quà bảo vệ sức khỏe đầu đời quý giá nhất bạn dành cho con.
