Ngứa rát âm đạo có phải do viêm nhiễm phụ khoa không?

Chào bạn,
Ngứa rát âm đạo là một trong những triệu chứng phụ khoa rất thường gặp, và trong đa số trường hợp, đây là dấu hiệu của viêm nhiễm âm đạo – do vi khuẩn, nấm, ký sinh trùng hoặc mất cân bằng hệ vi sinh vùng kín. Tuy nhiên, đôi khi triệu chứng này cũng có thể xuất phát từ các nguyên nhân không liên quan đến nhiễm trùng, như dị ứng, kích ứng hóa chất hoặc thay đổi nội tiết.
Dưới đây, tôi sẽ giải thích rõ hơn để bạn hiểu nguyên nhân, khi nào cần đi khám, và cách xử trí phù hợp.
Nguyên nhân phổ biến gây ngứa rát âm đạo
– Nhiễm nấm Candida: Đây là nguyên nhân hàng đầu, đặc biệt ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. Kèm theo ngứa dữ dội, khí hư trắng đục, vón cục như bã đậu, không có mùi hôi.
– Viêm âm đạo do Trichomonas: Gây ngứa rát kèm khí hư vàng xanh, bọt, có mùi hôi tanh.
– Viêm do vi khuẩn (BV – Bacterial vaginosis): Khí hư loãng, màu xám, mùi tanh rõ rệt sau quan hệ tình dục, ngứa nhẹ hoặc không ngứa nhiều.
– Dị ứng hoặc kích ứng: Do dung dịch vệ sinh có cồn, xà phòng, băng vệ sinh, quần lót tổng hợp, hoặc thậm chí là chất bôi trơn khi quan hệ.
– Thay đổi nội tiết: Giai đoạn tiền mãn kinh hoặc cho con bú có thể làm niêm mạc âm đạo mỏng đi, khô rát và dễ ngứa.
– Bệnh da liễu tại chỗ: Như vảy nến, liken phẳng, hoặc viêm da tiếp xúc cũng có thể biểu hiện ở vùng sinh dục.
Dấu hiệu cảnh báo bạn nên đi khám ngay
– Ngứa rát kéo dài trên 2–3 ngày mà không thuyên giảm.
– Kèm theo khí hư bất thường (màu sắc, mùi, kết cấu thay đổi).
– Đau rát khi quan hệ, tiểu buốt, tiểu rắt.
– Sưng, đỏ, trầy xước vùng da quanh âm đạo do gãi nhiều.
– Đã tự dùng thuốc nhưng triệu chứng tái phát nhiều lần.
Trong phòng khám, tôi từng gặp nhiều trường hợp tự mua thuốc đặt hoặc rửa sâu vì nghĩ “chỉ là ngứa thông thường”, nhưng thực tế lại làm mất cân bằng pH âm đạo, khiến tình trạng nặng hơn hoặc chuyển thành viêm mạn tính.
Hướng dẫn giảm ngứa rát và phòng ngừa tái phát
– Ngừng ngay các sản phẩm vệ sinh có mùi thơm, cồn, hoặc chất tẩy rửa mạnh. Chỉ nên rửa ngoài bằng nước sạch hoặc dung dịch vệ sinh pH ~4.5, không thụt rửa sâu.
– Mặc quần lót cotton, thay 2–3 lần/ngày nếu ra nhiều dịch, tránh quần bó sát.
– Không gãi, vì có thể gây xây xát, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập.
– Giữ khô thoáng vùng kín – lau từ trước ra sau, thay đồ bơi/ngâm nước ngay sau khi bơi.
– Không tự ý dùng thuốc đặt hoặc kháng sinh khi chưa có chẩn đoán rõ ràng.
– Nếu nghi ngờ do nội tiết (nhất là phụ nữ trên 45 tuổi), nên khám chuyên khoa để đánh giá mức estrogen và niêm mạc âm đạo.
Ngứa rát âm đạo tuy không nguy hiểm đến tính mạng, nhưng lại ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống và có thể là biểu hiện của viêm nhiễm cần điều trị đúng cách. Đa số trường hợp đều đáp ứng tốt nếu được chẩn đoán sớm và can thiệp phù hợp. Vì vậy, bạn đừng chủ quan hay ngại ngùng – hãy đi khám phụ khoa để xác định nguyên nhân chính xác, thay vì “chữa mò” theo mách bảo.
Sức khỏe sinh sản là nền tảng cho sức khỏe tổng thể – hãy chăm sóc nó một cách nghiêm túc và khoa học.