Khí hư là gì và khi nào cần lo lắng?
Chào bạn,
Khí hư – hay còn gọi là huyết trắng – là dịch tiết sinh lý tự nhiên từ âm đạo, đóng vai trò làm sạch, giữ ẩm và bảo vệ “cô bé” khỏi vi khuẩn có hại. Ở phụ nữ khỏe mạnh, khí hư hoàn toàn bình thường và thậm chí là dấu hiệu cho thấy hệ sinh dục đang hoạt động tốt. Tuy nhiên, khi khí hư thay đổi màu sắc, mùi, kết cấu hoặc kèm theo cảm giác khó chịu, đó có thể là lời cảnh báo từ cơ thể về một vấn đề phụ khoa cần được quan tâm.
Khí hư sinh lý: Khi nào là bình thường?
Khí hư sinh lý là hiện tượng tự nhiên, phản ánh sự thay đổi nội tiết trong chu kỳ kinh nguyệt, mang thai hoặc khi có kích thích tình dục. Đặc điểm nhận biết bao gồm:
– Màu sắc: Trong suốt, trắng sữa hoặc trắng đục như lòng trắng trứng.
– Kết cấu: Hơi dính hoặc loãng, không vón cục, không lợn cợn.
– Mùi: Không có mùi hôi, đôi khi có mùi nhẹ dễ chịu.
– Số lượng: Tăng vào thời điểm rụng trứng, khi mang thai hoặc trong quan hệ tình dục – đây là phản ứng sinh lý hoàn toàn bình thường.
Trong phòng khám, tôi thường gặp nhiều bạn trẻ lo lắng vì thấy ra nhiều dịch trong những ngày giữa chu kỳ. Tôi luôn trấn an rằng nếu không kèm ngứa, đau hay mùi lạ thì đó là dấu hiệu cơ thể đang “làm việc” đúng cách.
Dấu hiệu khí hư bất thường: Khi nào cần đi khám?
Khí hư trở thành “báo động đỏ” khi xuất hiện kèm theo các thay đổi bất thường sau:
– Màu sắc lạ:
– Trắng đục, vón cục như bã đậu → thường do nhiễm nấm Candida.
– Vàng, xanh, có bọt → nghi ngờ nhiễm trùng roi Trichomonas.
– Vàng sữa, đặc quánh, có mùi hôi → có thể do viêm âm đạo do vi khuẩn hoặc bệnh lây truyền qua đường tình dục như lậu, Chlamydia.
– Nâu hoặc lẫn máu ngoài kỳ kinh → cần cảnh giác với viêm cổ tử cung, polyp, thậm chí ung thư cổ tử cung (đặc biệt nếu kèm chảy máu sau quan hệ).
– Mùi hôi khó chịu: Mùi tanh, hôi thối, hoặc mùi “trứng thối” – thường là dấu hiệu nhiễm trùng nghiêm trọng.
– Triệu chứng kèm theo:
– Ngứa ngáy, rát bỏng vùng kín.
– Đau khi quan hệ hoặc tiểu buốt.
– Đau bụng dưới âm ỉ kéo dài.
Nếu bạn thấy ít nhất 2 trong số các dấu hiệu trên kéo dài trên 2–3 ngày, đừng chần chừ – hãy đi khám phụ khoa càng sớm càng tốt.
Nguyên nhân phổ biến gây khí hư bệnh lý
Có nhiều yếu tố có thể làm mất cân bằng hệ vi sinh âm đạo, dẫn đến khí hư bất thường:
– Nhiễm trùng: Do nấm (Candida), vi khuẩn (Gardnerella), hoặc ký sinh trùng (Trichomonas).
– Viêm cổ tử cung hoặc viêm vùng chậu: Thường do vi khuẩn lây qua đường tình dục.
– Rối loạn nội tiết: Như hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS), tiền mãn kinh, hoặc thay đổi hormone sau sinh.
– Thói quen vệ sinh sai lầm: Thụt rửa sâu, dùng dung dịch có pH kiềm mạnh, hoặc lạm dụng băng vệ sinh hàng ngày khiến môi trường âm đạo bị phá vỡ.
Cách phòng ngừa và chăm sóc vùng kín đúng cách
Để duy trì khí hư sinh lý và ngăn ngừa viêm nhiễm, bạn nên:
– Vệ sinh nhẹ nhàng: Rửa ngoài bằng nước sạch hoặc dung dịch vệ sinh pH 4–5, không thụt rửa sâu vào âm đạo.
– Mặc đồ thoáng mát: Ưu tiên quần lót cotton, thay 2–3 lần/ngày, đặc biệt khi ra nhiều dịch hoặc trong kỳ kinh.
– Tránh lạm dụng kháng sinh: Vì có thể tiêu diệt cả vi khuẩn có lợi trong âm đạo.
– Ăn uống hỗ trợ: Sữa chua (chứa probiotic), tỏi, dứa… có thể giúp cân bằng hệ vi sinh, nhưng không thay thế điều trị y khoa khi đã có dấu hiệu bệnh.
– Khám phụ khoa định kỳ: Ít nhất 1 lần/năm, hoặc ngay khi có triệu chứng bất thường.
Khí hư là “tấm gương” phản ánh sức khỏe sinh sản của phụ nữ. Đa số trường hợp ra dịch trắng trong suốt là sinh lý, nhưng nếu kèm theo ngứa, mùi hôi, màu sắc lạ hoặc đau rát – đó là lúc cơ thể cần bạn lắng nghe và hành động. Đừng tự ý dùng thuốc đặt hay kháng sinh khi chưa có chẩn đoán, vì có thể làm nặng thêm tình trạng mất cân bằng vi sinh. Hãy để bác sĩ phụ khoa giúp bạn xác định nguyên nhân chính xác và điều trị an toàn, hiệu quả.
