Bộ phận sinh dục nữ bị sưng đau – Dấu hiệu của bệnh gì?
Chào bạn,
Tình trạng sưng đau ở bộ phận sinh dục nữ có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân từ những vấn đề lành tính như dị ứng, đến các bệnh lý viêm nhiễm hoặc lây truyền qua đường tình dục. Dù triệu chứng ban đầu có vẻ nhẹ, nhưng nếu chủ quan, bạn có thể đối mặt với biến chứng ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản và chất lượng cuộc sống. Tôi sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về những nguyên nhân thường gặp và cách xử trí phù hợp.
Nguyên nhân phổ biến gây sưng đau vùng sinh dục nữ
– Viêm âm đạo: Xảy ra khi hệ vi sinh âm đạo bị mất cân bằng, thường do nấm Candida, vi khuẩn hoặc ký sinh trùng Trichomonas. Triệu chứng điển hình là sưng, ngứa, đau rát kèm khí hư bất thường (vón cục, màu vàng/xanh, có mùi hôi).
– Viêm âm hộ: Là tình trạng viêm tại da và niêm mạc vùng ngoài âm đạo, có thể do nhiễm trùng, kích ứng hóa chất hoặc tổn thương cơ học. Bạn sẽ cảm thấy nóng rát, sưng nề, thậm chí đau khi đi tiểu hoặc quan hệ.
– U nang hoặc áp-xe tuyến Bartholin: Tuyến này nằm ở hai bên cửa mình, có chức năng tiết dịch bôi trơn. Khi ống tuyến bị tắc, dịch ứ lại tạo thành nang. Nếu nhiễm trùng, nang có thể hóa áp-xe sưng to, đỏ, đau nhói và gây sốt.
– Dị ứng hoặc kích ứng: Nhiều phụ nữ không nhận ra rằng các sản phẩm như nước hoa, xà phòng thơm, băng vệ sinh có mùi, bao cao su (đặc biệt chứa latex) hay đồ lót tổng hợp có thể gây phản ứng viêm tại chỗ — biểu hiện bằng sưng, ngứa, nổi mẩn đỏ.
– Bệnh lây truyền qua đường tình dục (STI):
– Mụn rộp sinh dục (herpes simplex): Gây cảm giác bỏng rát, sau đó xuất hiện cụm mụn nước nhỏ, vỡ loét, rất đau.
– Mụn cóc sinh dục (do HPV): Xuất hiện dưới dạng u sùi, màu hồng hoặc trắng, mọc đơn lẻ hoặc thành mảng, thường không đau nhưng dễ tái phát.
Dấu hiệu cảnh báo cần đi khám ngay
Bạn nên đến gặp bác sĩ phụ khoa càng sớm càng tốt nếu có bất kỳ dấu hiệu sau:
– Sưng đau kéo dài hơn 2–3 ngày không thuyên giảm.
– Khí hư đổi màu (xanh, vàng, xám), có mùi hôi tanh hoặc lẫn máu.
– Xuất hiện mụn nước, vết loét, u sùi hoặc vùng da bị nứt nẻ.
– Tiểu buốt, tiểu rát, tiểu nhiều lần.
– Sốt, mệt mỏi, đau bụng dưới có thể là dấu hiệu nhiễm trùng lan rộng.
Trong phòng khám, tôi từng gặp nhiều trường hợp chủ quan nghĩ “chỉ là ngứa thông thường”, nhưng khi đi khám thì đã tiến triển thành áp-xe Bartholin hoặc viêm vùng chậu điều trị phức tạp và tốn kém hơn rất nhiều.
Hướng dẫn xử lý ban đầu và phòng ngừa tái phát
Nếu triệu chứng nhẹ và chưa kịp đi khám, bạn có thể:
– Chườm lạnh: Dùng túi đá bọc trong khăn mỏng, chườm nhẹ lên vùng sưng 10–15 phút/lần để giảm viêm và cảm giác đau.
– Vệ sinh đúng cách: Rửa vùng kín bằng nước sạch, tránh thụt rửa sâu. Nếu dùng dung dịch vệ sinh, chọn loại không mùi, pH từ 4–6.
– Ngừng ngay các sản phẩm nghi ngờ gây kích ứng: Bao gồm xà phòng thơm, băng vệ sinh có hương, đồ lót bó sát hoặc chất liệu tổng hợp.
– Mặc đồ lót cotton, rộng rãi, thay ngay khi ẩm ướt (sau vận động, tắm, quan hệ).
– Không tự ý dùng thuốc kháng sinh, kem bôi hoặc đặt thuốc khi chưa có chẩn đoán có thể làm che lấp triệu chứng hoặc khiến tình trạng nặng hơn.
Sưng đau vùng sinh dục nữ hiếm khi là “vô cớ”. Dù nguyên nhân ban đầu có thể chỉ là dị ứng nhẹ, nhưng nếu không được xử lý đúng cách, nguy cơ bội nhiễm hoặc tổn thương mạn tính là rất thật. Đặc biệt, với những bạn đã có quan hệ tình dục, việc loại trừ bệnh lây truyền qua đường tình dục là bước không thể bỏ qua.
Đừng ngại đi khám, đây là hành động bảo vệ sức khỏe sinh sản và hạnh phúc lâu dài của chính bạn. Chẩn đoán sớm không chỉ giúp điều trị hiệu quả mà còn tránh được những hệ lụy đáng tiếc về sau.
