Viêm nhiễm vùng hàm mặt có dấu hiệu nhận biết như thế nào?
Chào bạn, những triệu chứng bạn mô tả hoàn toàn có thể là dấu hiệu của viêm nhiễm vùng hàm mặt – một tình trạng khá phổ biến nhưng nếu chủ quan, có thể dẫn đến biến chứng nghiêm trọng, thậm chí đe dọa tính mạng. Tôi xin chia sẻ rõ hơn để bạn hiểu và biết cách xử trí kịp thời.
Nguyên nhân thường gặp gây viêm nhiễm vùng hàm mặt
Viêm nhiễm vùng hàm mặt có thể bắt nguồn từ nhiều yếu tố, trong đó nguyên nhân răng miệng chiếm tới 80–90% các trường hợp. Cụ thể:
– Răng khôn mọc lệch hoặc mọc ngầm: Gây lợi trùm, giắt thức ăn, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập và gây viêm quanh thân răng.
– Sâu răng không điều trị: Dẫn đến viêm tủy, hoại tử tủy, sau đó lan qua lỗ cuống răng gây áp-xe xương hàm hoặc phần mềm.
– Viêm quanh răng nặng: Mủ từ túi lợi có thể phá vỡ xương ổ răng, lan vào các khoang mô mềm xung quanh.
– Chấn thương hàm mặt: Vết thương hở, gãy xương có mảnh vụn hoặc tổn thương chân răng dễ trở thành cửa ngõ cho nhiễm trùng.
– Nhiễm khuẩn từ da, niêm mạc: Như viêm nang lông, tuyến bã vùng mặt, hoặc từ các khối u (kể cả lành tính) bị loét nhiễm trùng.
– Nhiễm khuẩn huyết: Vi khuẩn từ nơi khác trong cơ thể khu trú tại xương hàm, đặc biệt là xương hàm trên.
Dấu hiệu cảnh báo bạn cần đi khám ngay
Không phải cứ sưng đau là nguy hiểm, nhưng những biểu hiện sau đây cần được đánh giá y khoa khẩn trương:
– Sốt cao (38–40°C), mệt mỏi, lừ đừ, thậm chí lú lẫn hoặc vật vã.
– Sưng nhanh vùng má, dưới hàm, lan lên mang tai hoặc xuống cổ.
– Há miệng hạn chế (< 2 ngón tay), đau tăng khi nuốt, nói hoặc cử động hàm.
– Da vùng sưng đỏ, căng bóng, sờ thấy lạo xạo hơi (dấu hiệu hoại thư sinh hơi).
– Miệng luôn trong tư thế nửa há, lưỡi bị đẩy lên cao gây khó thở – đây là tình huống cấp cứu.
– Xuất hiện hạch dưới hàm to, đau, kèm nước bọt chảy nhiều và mùi hôi thối.
Trong phòng khám, tôi từng gặp nhiều bệnh nhân chủ quan vì “chỉ đau răng”, đến khi sưng lan rộng, khó thở mới nhập viện – lúc đó việc điều trị đã phức tạp và nguy cơ tử vong rất cao.
Các thể lâm sàng điển hình bạn nên biết
1. Viêm tấy vùng cơ cắn (góc hàm)
Thường do răng khôn hàm dưới mọc lệch hoặc viêm quanh cuống răng. Biểu hiện: sưng góc hàm, đau dữ dội, há miệng rất khó, niêm mạc trong miệng phù nề, ấn có mủ.
2. Viêm tấy vùng má
Hay liên quan đến răng hàm trên hoặc mủ từ răng khôn hàm dưới “di cư” lên. Vùng má sưng to, rãnh mũi-má mất, sờ thấy “sóng mủ” khi bóp nhẹ.
3. Viêm lan tỏa sàn miệng (Ludwig’s angina)
Đây là biến chứng nặng nhất, thường do răng hàm dưới hoại tử. Sưng lan nhanh hai bên sàn miệng, mặt phình to như “quả lê”, lưỡi bị đẩy lên gây tắc nghẽn đường thở. Tiên lượng rất xấu nếu không can thiệp kịp thời.
Hướng dẫn xử trí và phòng ngừa hiệu quả
Nếu bạn nghi ngờ viêm nhiễm vùng hàm mặt, đừng tự ý dùng kháng sinh hay đắp lá. Hãy:
– Đến cơ sở y tế chuyên khoa răng hàm mặt ngay để xác định nguồn gốc nhiễm trùng (thường qua khám lâm sàng và chụp X-quang/CT).
– Không nặn, chích, xoa bóp vùng sưng – có thể làm vi khuẩn lan nhanh hơn.
– Giữ vệ sinh răng miệng: Súc miệng nước muối sinh lý, tránh thức ăn cứng, nóng.
– Điều trị dứt điểm các bệnh răng miệng: Nhổ răng khôn mọc lệch, trám răng sâu sớm, cạo vôi định kỳ.
– Kiểm soát bệnh nền: Đái tháo đường, suy giảm miễn dịch làm tăng nguy cơ nhiễm trùng nặng.
Viêm nhiễm vùng hàm mặt tuy thường khởi phát từ những vấn đề răng miệng “nhỏ”, nhưng lại có thể tiến triển nhanh và gây biến chứng đe dọa tính mạng nếu không được điều trị đúng cách. Đừng đợi đến khi sưng to, sốt cao hay khó thở mới đi khám – can thiệp sớm giúp bạn tránh được phẫu thuật, biến chứng và rút ngắn thời gian hồi phục. Nếu bạn đang có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào quanh vùng mặt, hãy chủ động tìm gặp bác sĩ chuyên khoa càng sớm càng tốt.
