Thuốc trị nhức đầu phổ biến gồm những loại nào?

“Dạo này em bị nhức đầu liên tục, có khi cả tuần không dứt. Em đã thử uống paracetamol nhưng chỉ đỡ được một lúc rồi lại đau trở lại. Không biết có nên chuyển sang thuốc khác không, hay phải đi khám? Em rất lo vì nghe nói dùng thuốc giảm đau nhiều dễ bị ‘nhờn’ hoặc tổn thương gan.”

Chuyên viên tư vấn

Đã trả lời: Ngày

Chào bạn, tôi hiểu nỗi lo của bạn — nhức đầu tưởng chừng đơn giản, nhưng nếu tái phát thường xuyên hoặc điều trị không đúng cách, có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống. Dưới đây là những nhóm thuốc trị nhức đầu phổ biến, phân theo mức độ và nguyên nhân, kèm theo lưu ý quan trọng từ góc nhìn lâm sàng.

Các nhóm thuốc trị nhức đầu thường dùng

1. Thuốc không kê đơn – dùng cho cơn đau nhẹ đến trung bình
Đây là lựa chọn đầu tay cho đa số trường hợp nhức đầu căng thẳng (tension headache) hoặc đau nửa đầu nhẹ:

– Paracetamol (Acetaminophen): An toàn khi dùng đúng liều, ít gây kích ứng dạ dày. Hiệu quả tốt nếu uống sớm ngay khi cơn đau mới khởi phát.
– NSAIDs (thuốc chống viêm không steroid): Bao gồm ibuprofen, naproxen, aspirin. Ngoài tác dụng giảm đau, chúng còn kháng viêm – phù hợp khi nhức đầu đi kèm viêm nhẹ hoặc do chấn thương nhỏ.

Tuy nhiên, tôi thường dặn bệnh nhân: “Đừng để lọ thuốc giảm đau thành ‘vật bất ly thân’.” Nếu bạn phải dùng thuốc giảm đau hơn 2–3 lần/tuần, đó là dấu hiệu cần đi khám, chứ không phải tăng liều hay đổi thuốc tự ý.

Thuốc kê đơn – dành cho đau nửa đầu hoặc phòng ngừa tái phát

Khi nhức đầu mang tính chất đau nửa đầu (migraine) – thường kèm buồn nôn, nhạy cảm với ánh sáng hoặc tiếng động – các thuốc thông thường thường không đủ hiệu quả. Lúc này, bác sĩ có thể chỉ định:

– Nhóm Triptans (ví dụ: sumatriptan): Tác động trực tiếp lên các thụ thể serotonin trong não, giúp co mạch và ngắt cơn đau nửa đầu nhanh chóng.
– Thuốc chống trầm cảm ba vòng như amitriptyline: Không dùng để điều trị cơn đau cấp, mà để phòng ngừa các cơn đau tái diễn, đặc biệt ở người bị đau đầu mạn tính (>15 ngày/tháng).
– Một số thuốc khác: Tùy cơ địa và nguyên nhân, bác sĩ có thể cân nhắc dùng thuốc chống co giật (topiramate), NSAID mạnh hơn (diclofenac, indomethacin) hoặc thuốc giãn cơ nếu có liên quan đến co cứng cơ cổ – vai.

Trong phòng khám, tôi từng gặp nhiều bệnh nhân tự ý dùng triptans mua qua mạng mà không biết mình bị tăng huyết áp – điều này rất nguy hiểm vì triptans có thể làm co mạch toàn thân.

Dấu hiệu cảnh báo cần đi khám ngay

Bạn nên ngừng tự điều trị và tìm đến chuyên khoa nếu xuất hiện bất kỳ dấu hiệu sau:
– Đau đầu dữ dội, khởi phát đột ngột như “bị đánh vào đầu”.
– Kèm sốt, cứng gáy, rối loạn thị giác, yếu tay chân hoặc nói ngọng.
– Đau đầu mới xuất hiện sau tuổi 50 hoặc thay đổi tính chất so với các cơn trước.
– Cơn đau không đáp ứng với thuốc thông thường, hoặc ngày càng dày hơn.

Lời khuyên của bác sĩ để dùng thuốc an toàn và hiệu quả

– Không vượt quá liều khuyến cáo: Paracetamol không quá 4 g/ngày ở người lớn; NSAIDs không dùng liên tục quá 5–7 ngày nếu không có chỉ định.
– Tránh rượu bia khi dùng paracetamol: Sự kết hợp này làm tăng nguy cơ tổn thương gan cấp, thậm chí suy gan.
– Không lạm dụng NSAIDs hoặc triptans: Dùng quá 10–15 ngày/tháng có thể gây đau đầu do lạm dụng thuốc – một dạng đau đầu mạn tính rất khó điều trị.
– Kết hợp điều trị không dùng thuốc: Ngủ đủ, uống đủ nước, quản lý stress và tập giãn cơ cổ – vai thường giúp giảm tần suất cơn đau rõ rệt.

Kết luận

Nhức đầu có thể chỉ là phản ứng sinh lý bình thường, nhưng cũng có thể là biểu hiện của rối loạn thần kinh, mạch máu hoặc thậm chí khối u nội sọ. Việc lựa chọn thuốc phụ thuộc vào loại đau đầu, tần suất, mức độ và bệnh lý nền của bạn. Tôi luôn khuyên bệnh nhân: “Đừng tự chẩn đoán bằng Google, hãy để bác sĩ giúp bạn tìm đúng nguyên nhân – vì điều trị đúng mới dứt điểm được cơn đau.” Nếu bạn đã dùng thuốc giảm đau hơn 2 tuần mà không cải thiện, hãy đi khám sớm để tránh biến chứng không đáng có.