Hạ sốt Ibuprofen có an toàn cho trẻ em không?

Chào bạn, Ibuprofen là thuốc hạ sốt và kháng viêm không steroid (NSAID) được dùng phổ biến cho cả trẻ em và người lớn — nhưng phải đúng liều, đúng dạng bào chế và đúng chỉ định. Với trẻ nhỏ, sai liều có thể gây hại gan, thận hoặc kích ứng dạ dày. Tôi sẽ giải thích rõ từng điểm bạn đang lo lắng.

Ibuprofen hạ sốt – dùng thế nào cho đúng?

Ibuprofen hoạt động bằng cách ức chế enzyme COX, làm giảm tổng hợp prostaglandin – chất trung gian gây sốt, đau và viêm. Khác với paracetamol (chủ yếu tác động lên trung tâm điều nhiệt ở não), Ibuprofen còn có tác dụng kháng viêm rõ rệt, nên thường được chọn khi sốt kèm viêm (ví dụ: viêm họng, viêm amidan, mọc răng…). Tuy nhiên, không phải trẻ nào cũng dùng được, đặc biệt nếu có tiền sử hen suyễn, loét dạ dày, suy thận hoặc dị ứng NSAID.

Các dạng thuốc Ibuprofen thường gặp và cách phân biệt

– Thuốc hạ sốt Ibuprofen cho trẻ em: Thường là dạng siro hoặc hỗn dịch uống, nồng độ phổ biến là 100mg/5ml hoặc 200mg/5ml. Dạng này dễ chia liều theo cân nặng, vị dễ uống, phù hợp trẻ dưới 12 tuổi.
– Thuốc hạ sốt Ibuprofen dạng ống: Là dạng hỗn dịch uống đóng ống đơn liều (thường 100mg/ống hoặc 200mg/ống), tiện mang theo, đảm bảo vô khuẩn và liều chính xác. Rất phổ biến ở châu Âu và ngày càng được dùng nhiều tại Việt Nam.
– Thuốc hạ sốt Ibuprofen 100mg/5ml: Đây là nồng độ tiêu chuẩn cho trẻ nhỏ. Ví dụ: trẻ 10kg cần ~100mg/lần → uống 5ml.
– Thuốc hạ sốt Ibuprofen 100mg/10ml: Nồng độ loãng hơn (chỉ 10mg/ml), ít phổ biến hơn. Nếu nhầm với loại 100mg/5ml, có thể dẫn đến dưới liều, khiến sốt không hạ.
– Thuốc hạ sốt Ibuprofen gói: Thường là dạng cốm hoặc bột pha uống, phổ biến hơn ở người lớn (liều 200–400mg/gói). Không nên dùng cho trẻ nhỏ trừ khi có hướng dẫn cụ thể từ bác sĩ.
– Thuốc hạ sốt Ibuprofen cho người lớn: Viên nén 200mg, 400mg hoặc gói cốm. Tuyệt đối không chia nhỏ viên người lớn cho trẻ em – vì khó chia chính xác và nguy cơ quá liều rất cao.
– Hạ sốt Ibuprofen Long Châu: Đây là tên nhà thuốc, không phải tên thuốc. Tại Long Châu, bạn có thể mua nhiều loại Ibuprofen khác nhau (của các hãng như Stada, DHG, Mekophar…). Quan trọng là xem thành phần, nồng độ và hướng dẫn liều trên nhãn, không phải nơi bán.

Liều dùng thuốc hạ sốt Ibuprofen cho trẻ em – nguyên tắc vàng

Liều chuẩn theo khuyến cáo của WHO và Bộ Y tế:
5–10 mg/kg/lần, cách nhau 6–8 giờ, tối đa 4 lần/ngày (không quá 40 mg/kg/ngày).

Ví dụ thực tế:
– Trẻ 8 kg: liều mỗi lần = 40–80 mg → nếu dùng siro 100mg/5ml → uống 2–4 ml/lần.
– Trẻ 15 kg: liều = 75–150 mg → uống 3.75–7.5 ml siro 100mg/5ml.

Lưu ý quan trọng:
– Không dùng Ibuprofen cho trẻ dưới 6 tháng tuổi nếu không có chỉ định bác sĩ.
– Không phối hợp Ibuprofen + paracetamol thường xuyên – chỉ dùng xen kẽ khi sốt rất cao (>39.5°C), không đáp ứng đơn thuốc, và phải có hướng dẫn y tế.
– Uống sau ăn hoặc cùng bữa ăn để giảm kích ứng dạ dày.
– Ngừng ngay nếu trẻ nôn ra máu, đi phân đen, khó thở, phát ban.

Khi nào nên đưa trẻ đi khám thay vì tự dùng Ibuprofen?

– Sốt > 39.5°C kéo dài trên 48 giờ.
– Trẻ li bì, bỏ bú, co giật, khó thở.
– Sốt kèm phát ban, nôn liên tục, đau bụng dữ dội.
– Trẻ có bệnh nền: tim, thận, hen, rối loạn đông máu.

Trong phòng khám, tôi thường thấy phụ huynh hoang mang vì quá nhiều dạng thuốc Ibuprofen trên thị trường. Hãy luôn đọc kỹ nhãn: xem nồng độ (mg/ml), liều khuyến cáo theo cân nặng, và độ tuổi sử dụng. Đừng chọn thuốc theo thương hiệu hay nơi bán, mà chọn theo sự phù hợp với tình trạng và cân nặng của con bạn. Khi nghi ngờ, hãy gọi cho bác sĩ hoặc dược sĩ — sai liều Ibuprofen có thể gây tổn thương thận cấp, đặc biệt khi trẻ đang mất nước do sốt cao.

Nếu chỉ sốt nhẹ (<38.5°C), trẻ vẫn chơi, bú tốt — bạn không cần dùng thuốc, chỉ cần theo dõi, bù nước và mặc thoáng. Thuốc hạ sốt là để giảm khó chịu, không phải để “ép” nhiệt độ về 37°C.