Triệu chứng bệnh gan thường gặp là gì?

Chào bạn, cảm ơn bạn đã chia sẻ những lo lắng rất thực tế. Đúng như bạn nghi ngờ, bệnh gan thường tiến triển âm thầm, và khi các triệu chứng bệnh gan xuất hiện rõ rệt, tổn thương ở gan có thể đã ở mức đáng kể. Tuy nhiên, nếu biết quan sát cơ thể và nhận diện sớm các dấu hiệu bất thường, bạn hoàn toàn có cơ hội can thiệp kịp thời để bảo vệ chức năng gan.

Dưới đây, tôi sẽ giải thích rõ hơn về những biểu hiện lâm sàng thường gặp, khi nào cần đi khám, và cách phòng ngừa hiệu quả.

Những triệu chứng bệnh gan phổ biến nhất

Trong thực tế lâm sàng, tôi thường gặp nhiều bệnh nhân đến khám khi đã có ít nhất 2–3 trong số các dấu hiệu sau:

– Vàng da, vàng mắt: Đây là biểu hiện kinh điển do bilirubin – sắc tố màu vàng được gan xử lý – tích tụ trong máu khi gan suy giảm chức năng.
– Mệt mỏi kéo dài không rõ nguyên nhân: Cảm giác uể oải, kiệt sức dù đã ngủ đủ giấc và không làm việc quá sức.
– Buồn nôn, chán ăn: Do gan không xử lý tốt độc tố và dịch mật, gây rối loạn tiêu hóa.
– Đau tức vùng hạ sườn phải: Gan nằm ở vùng bụng trên, bên phải; khi gan sưng to hoặc viêm, bạn có thể cảm nhận áp lực hoặc đau âm ỉ ở khu vực này.
– Phù chân, bụng trướng (cổ trướng): Xảy ra khi gan không tổng hợp đủ albumin – protein giữ nước trong lòng mạch – khiến dịch rò ra ngoài mô.
– Ngứa da dai dẳng: Do muối mật ứ đọng dưới da, thường không đi kèm mẩn đỏ hay dị ứng.
– Nước tiểu sẫm màu, phân bạc màu: Nước tiểu đậm như nước trà, trong khi phân nhạt gần như màu đất sét – dấu hiệu cho thấy mật không được đưa xuống ruột bình thường.
– Dễ bầm tím, chảy máu cam: Gan suy giảm sản xuất các yếu tố đông máu, khiến cơ thể dễ xuất huyết.
– Sụt cân không chủ ý: Kèm theo chán ăn, đầy bụng, đặc biệt sau khi ăn đồ dầu mỡ.

Khi nào nên đi khám ngay?

Bạn đừng đợi đến khi “vàng da rõ rệt” mới tìm đến bác sĩ. Hãy chủ động thăm khám nếu:

– Có ít nhất 2–3 triệu chứng kể trên kéo dài trên 1–2 tuần.
– Tiền sử uống rượu thường xuyên, viêm gan virus (B, C), béo phì, hoặc dùng thuốc ảnh hưởng gan lâu dài.
– Gia đình có người từng mắc bệnh gan mạn tính hoặc ung thư gan.
– Xuất hiện phù bụng, lú lẫn nhẹ, hoặc nôn ra máu – đây là dấu hiệu gan suy nặng, cần cấp cứu.

Làm sao để bảo vệ gan và phòng ngừa tổn thương?

Dù gan có khả năng tái tạo tốt, nhưng tổn thương kéo dài sẽ dẫn đến xơ gan – giai đoạn gần như không hồi phục. Bạn có thể chủ động:

– Hạn chế rượu bia tuyệt đối nếu men gan đã tăng hoặc có yếu tố nguy cơ.
– Tiêm phòng viêm gan B nếu chưa có miễn dịch.
– Duy trì cân nặng hợp lý, tránh gan nhiễm mỡ – nguyên nhân ngày càng phổ biến ở người trẻ.
– Không tự ý dùng thuốc, thực phẩm chức năng không rõ nguồn gốc; nhiều loại có thể gây độc gan âm thầm.
– Khám sức khỏe định kỳ, bao gồm xét nghiệm men gan (ALT, AST), bilirubin, siêu âm bụng – đặc biệt nếu trên 40 tuổi hoặc có yếu tố nguy cơ.

Các triệu chứng bệnh gan thường mơ hồ và dễ nhầm với rối loạn tiêu hóa thông thường. Tuy nhiên, nếu bạn nhận thấy cơ thể thay đổi bất thường kéo dài – đặc biệt là mệt mỏi, vàng da nhẹ, chán ăn – đừng chủ quan. Việc tầm soát sớm bằng xét nghiệm đơn giản có thể giúp phát hiện viêm gan, gan nhiễm mỡ hay thậm chí tổn thương tiền ung thư trước khi quá muộn. Gan là “nhà máy thầm lặng” của cơ thể – hãy lắng nghe nó trước khi nó “ngừng hoạt động”.