Uống viên sủi vitamin C mỗi ngày có tốt không?
Chào bạn,
Tôi hiểu lo lắng của bạn. Trên thực tế, trong phòng khám, tôi gặp không ít bệnh nhân nghĩ rằng “vitamin C càng nhiều càng tốt” và tự ý dùng viên sủi liều cao mỗi ngày — đến khi xuất hiện các triệu chứng như rối loạn tiêu hóa, mệt mỏi, thậm chí sỏi thận mới nhận ra vấn đề.
Vậy uống viên sủi vitamin C mỗi ngày có thực sự tốt? Câu trả lời ngắn gọn là: chỉ tốt khi dùng đúng cách, đúng đối tượng và đúng thời điểm. Dùng sai có thể gây hại nhiều hơn lợi.
Nguyên nhân vì sao không nên uống viên sủi vitamin C hàng ngày
– Hàm lượng vượt xa nhu cầu thực tế: Một viên sủi vitamin C thường chứa 1.000 mg, trong khi nhu cầu khuyến nghị hàng ngày cho người trưởng thành chỉ khoảng 75–90 mg (theo Viện Dinh dưỡng Quốc gia). Như vậy, bạn đang nạp gấp 10–13 lần lượng cần thiết chỉ trong một lần uống.
– Nguy cơ quá liều kéo dài: Dù vitamin C tan trong nước và phần dư thừa được thải qua nước tiểu, nhưng khi nạp liên tục liều cao, cơ thể không kịp xử lý hết, dẫn đến tích tụ các sản phẩm chuyển hóa như oxalate — một yếu tố nguy cơ chính gây sỏi thận.
– Kích ứng đường tiêu hóa: Liều cao vitamin C có tính axit mạnh, dễ gây buồn nôn, ợ chua, đau bụng, tiêu chảy, đặc biệt nếu uống lúc đói.
– Tác động đến huyết áp và thận: Nhiều viên sủi chứa natri (muối) để tạo phản ứng sủi bọt. Một viên có thể cung cấp 200–500 mg natri, tương đương 10–25% lượng muối khuyến nghị/ngày — rất nguy hiểm với người tăng huyết áp, suy tim hoặc bệnh thận.
Dấu hiệu cảnh báo bạn đang dùng vitamin C quá mức
– Đau quặn vùng hông, tiểu buốt hoặc tiểu ra cặn (dấu hiệu sớm của sỏi thận).
– Rối loạn tiêu hóa kéo dài: tiêu chảy, đầy hơi, ợ nóng sau khi uống.
– Cảm giác bồn chồn, khó ngủ nếu uống vào chiều tối (vitamin C có thể kích thích nhẹ hệ thần kinh).
– Phù nhẹ hoặc tăng huyết áp đột ngột ở người nhạy cảm với natri.
Nếu bạn gặp bất kỳ dấu hiệu nào trên, hãy ngưng sử dụng và đi khám.
Hướng dẫn dùng viên sủi vitamin C an toàn và hiệu quả
– Chỉ dùng khi thực sự cần: Như trong giai đoạn ốm, cảm cúm, stress nặng, hoặc chế độ ăn thiếu rau quả — và không kéo dài quá 2–3 tuần nếu không có chỉ định y khoa.
– Ưu tiên nguồn thực phẩm tự nhiên: Cam, quýt, ổi, ớt chuông, bông cải xanh… không chỉ cung cấp vitamin C mà còn kèm theo chất xơ, flavonoid và chất chống oxy hóa giúp hấp thu tốt hơn và an toàn hơn.
– Uống sau bữa sáng, khi dạ dày đã có thức ăn, để giảm kích ứng.
– Không uống vào buổi tối — vitamin C có thể làm tăng tỉnh táo, ảnh hưởng giấc ngủ ở một số người nhạy cảm.
– Kiểm tra thành phần viên sủi: Tránh các sản phẩm có hàm lượng natri cao nếu bạn có tiền sử tăng huyết áp hoặc bệnh tim mạch.
– Tham vấn bác sĩ trước khi dùng dài hạn, đặc biệt nếu bạn có bệnh lý nền như sỏi thận, gout, rối loạn chuyển hóa sắt (hemochromatosis).
Việc uống viên sủi vitamin C mỗi ngày không cần thiết với đa số người khỏe mạnh, và thậm chí có thể gây hại nếu lạm dụng. Vitamin C là dưỡng chất quan trọng, nhưng “nhiều” không đồng nghĩa với “tốt hơn”. Trong lâm sàng, tôi luôn khuyên bệnh nhân: hãy ưu tiên dinh dưỡng từ thực phẩm trước, và chỉ dùng bổ sung khi có lý do y khoa rõ ràng. Nếu bạn đang dùng viên sủi hàng ngày mà không có triệu chứng thiếu hụt, hãy cân nhắc dừng lại — sức khỏe lâu dài nằm ở sự cân bằng, chứ không phải liều cao.
