Trào ngược dạ dày (GERD – Gastroesophageal Reflux Disease) là một căn bệnh khá phổ biến trong xã hội hiện đại, đặc biệt khi lối sống và chế độ ăn uống ngày càng trở nên không lành mạnh. Căn bệnh này xảy ra khi dịch vị từ dạ dày trào ngược lên thực quản, gây ra các triệu chứng như ợ nóng, đau tức ngực, khó nuốt, hoặc cảm giác chua ở miệng. Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát các triệu chứng của bệnh. Do vậy, “bị trào ngược dạ dày ăn bún được không?” là một trong những mối quan tâm lớn của nhiều người bệnh. Bài viết dưới đây sẽ giải đáp chi tiết về vấn đề này và cung cấp các thông tin hữu ích liên quan đến bệnh trào ngược dạ dày.
Menu xem nhanh:
1. Hiểu về bệnh trào ngược dạ dày
Trào ngược dạ dày xảy ra khi cơ vòng thực quản dưới (LES) – một nhóm cơ quan trọng giữ vị trí cửa ngõ giữa thực quản và dạ dày – hoạt động không hiệu quả, không thể đóng chặt để ngăn dịch vị và thức ăn trào ngược lên. Điều này gây ra một loạt các triệu chứng khó chịu như:
– Ợ nóng, ợ chua
– Đau hoặc khó chịu ở ngực
– Khó nuốt
– Buồn nôn
– Ho mạn tính hoặc khàn giọng do dịch dạ dày làm tổn thương niêm mạc thực quản
Đối với những người bị trào ngược dạ dày, việc lựa chọn thực phẩm và cách ăn uống trở nên cực kỳ quan trọng để tránh làm tăng các triệu chứng và bảo vệ niêm mạc thực quản khỏi tổn thương.
2. Đặc điểm dinh dưỡng của bún
Bún là một trong những món ăn phổ biến ở nhiều nước châu Á, trong đó có Việt Nam. Bún được làm từ bột gạo lên men và sau đó được nấu chín thành sợi dài và mềm. Thành phần chính của bún là tinh bột, ngoài ra trong bún còn chứa một lượng nước nhất định và không có nhiều chất béo hay protein.
Về dinh dưỡng, bún cung cấp carbohydrate – nguồn năng lượng chính cho cơ thể. Tuy nhiên, bún không chứa nhiều chất xơ, vitamin hay khoáng chất, điều này có nghĩa là nó không cung cấp đủ dinh dưỡng cần thiết nếu chỉ ăn bún mà không kết hợp với các loại thực phẩm khác.
3. Người bị trào ngược dạ dày có nên ăn bún?
Để trả lời câu hỏi “người bị trào ngược dạ dày ăn bún được không?”, chúng ta cần xét đến một số yếu tố sau:
3.1 Bún có tính axit hay không?
Thực phẩm có tính axit cao như cà chua, cam quýt hoặc các loại thực phẩm chiên rán thường làm tăng tiết axit trong dạ dày và dễ gây trào ngược. Trong khi đó, bún được làm từ gạo – một nguyên liệu có tính kiềm nhẹ – nên không phải là thực phẩm có tính axit. Cũng bởi vậy, bún không phải là nguyên nhân chính gây trào ngược dạ dày axit.
3.2 Kết cấu của bún
Mặc dù bún không có tính axit, nhưng kết cấu của nó có thể gây ra một số vấn đề cho người bị trào ngược dạ dày. Bún mềm, dễ tiêu hóa, nhưng nếu ăn quá nhiều hoặc ăn khi chưa đói, lượng tinh bột lớn có thể làm tăng áp lực trong dạ dày, gây ra tình trạng trào ngược. Hơn nữa, nếu ăn bún với các loại gia vị cay, mặn hoặc dầu mỡ thì các triệu chứng trào ngược có thể trở nên tồi tệ hơn.
3.3 Thức ăn kèm với bún
Một yếu tố quan trọng khác mà người bị trào ngược dạ dày cần chú ý là các món ăn kèm với bún. Nhiều món ăn truyền thống như bún bò Huế, bún riêu, bún chả đều có thành phần gây kích thích dạ dày như nước dùng có mỡ, gia vị cay hoặc các loại thực phẩm chiên. Những món ăn này không tốt cho người bị trào ngược dạ dày và có thể làm tăng nguy cơ trào ngược.
Thực tế, một số loại bún có thể an toàn cho người bị trào ngược dạ dày nếu được chế biến đúng cách. Ví dụ, bạn có thể ăn bún kèm với rau xanh, thịt gà luộc, cá hấp hoặc đậu phụ mà không cần thêm nhiều gia vị. Những món này vừa dễ tiêu hóa vừa không gây kích ứng cho dạ dày, giúp người bệnh có thể kiểm soát triệu chứng trào ngược một cách hiệu quả.
4. Cách ăn bún hợp lý cho người bị trào ngược dạ dày
Nếu bạn yêu thích bún và không muốn bỏ qua món ăn này, bạn vẫn có thể thưởng thức một cách an toàn bằng cách tuân thủ một số nguyên tắc sau:
4.1 Trào ngược dạ dày ăn bún được không tùy thuộc vào loại bún và món ăn kèm
Để tránh gây kích thích dạ dày dẫn tới trào ngược, khi ăn bún bạn nên lưu ý:
– Tránh các món bún có nước dùng quá béo hoặc cay như bún bò, bún riêu.
– Ưu tiên bún kèm với rau xanh, các loại protein nhẹ như thịt gà luộc, cá hấp hoặc đậu phụ.
– Tránh ăn kèm với nhiều gia vị chua, cay, hoặc các loại nước chấm mặn.
4.2 Ăn chậm và không ăn quá no
Khi dạ dày bị quá tải, lượng thức ăn và dịch vị trong dạ dày sẽ tạo áp lực lên cơ vòng thực quản, làm tăng nguy cơ trào ngược. Do vậy, người bị trào ngược dạ dày nên ăn chậm, nhai kỹ và không nên ăn quá no.
4.3 Trào ngược dạ dày ăn bún được không nếu ăn vào buổi tối muộn?
Ăn vào buổi tối muộn, đặc biệt là trước khi đi ngủ, làm tăng nguy cơ trào ngược dạ dày. Do đó, nếu bạn bị trào ngược dạ dày, hãy tránh ăn bún vào buổi tối và nên ăn trước khi đi ngủ ít nhất 2-3 giờ.
4.4 Uống đủ nước nhưng không uống quá nhiều trong khi ăn
Uống nước là cần thiết để hỗ trợ tiêu hóa, nhưng không nên uống quá nhiều nước trong khi ăn vì điều này có thể làm tăng áp lực trong dạ dày và gây trào ngược.
5. Các thực phẩm khác nên tránh
Ngoài thắc mắc “trào ngược dạ dày ăn bún được không?”, người bị trào ngược cần chú ý tránh một số thực phẩm khác để kiểm soát tốt hơn triệu chứng của mình như:
– Thực phẩm chiên, rán: Dầu mỡ làm tăng tiết axit trong dạ dày và làm chậm quá trình tiêu hóa.
– Thực phẩm cay: Các loại gia vị như ớt, tiêu có thể gây kích thích dạ dày và làm tình trạng trào ngược trở nên nặng nề hơn.
– Đồ uống có ga, cà phê, và rượu: Đây là những thức uống gây kích ứng niêm mạc dạ dày và làm giãn cơ vòng thực quản dưới, dẫn đến tình trạng trào ngược.
– Thực phẩm có tính axit cao: Cà chua, cam, chanh và các loại trái cây có tính axit có thể làm tăng độ axit trong dạ dày.
6. Lời khuyên cho người bị trào ngược dạ dày
Ngoài việc điều chỉnh chế độ ăn uống, người bị trào ngược dạ dày cũng nên duy trì một lối sống lành mạnh để cải thiện tình trạng bệnh:
– Giữ cân nặng ở mức hợp lý: Thừa cân có thể tạo áp lực lên dạ dày và thực quản, làm tăng nguy cơ trào ngược.
– Hạn chế stress: Căng thẳng có thể làm tăng tiết axit dạ dày, làm triệu chứng trở nên tồi tệ hơn.
– Tập thể dục đều đặn: Vận động nhẹ nhàng sau bữa ăn giúp dạ dày tiêu hóa tốt hơn và giảm nguy cơ trào ngược.
Đặc biệt cần theo dõi sức khỏe thường xuyên, khi các triệu chứng trào ngược trở nên nghiêm trọng hơn, bạn nên đi khám với chuyên gia tiêu hoá giỏi và thực hiện các phương pháp chẩn đoán trào ngược hiện đại như nội soi thực quản – dạ dày, đo pH thực quản 24 giờ, đo áp lực thực quản…
Tại Bệnh viện ĐKQT Thu Cúc, các phương pháp trên luôn được cập nhật và chỉ định linh hoạt tùy theo tình trạng của bệnh nhân. Trong đó, nổi bật là kỹ thuật đo pH thực quản 24 giờ và đo áp lực độ phân giải cao (HRM) với hệ thống máy đo nhập khẩu từ Mỹ. Các phương pháp nội soi hiện đại như NBI, MCU từ lâu đã khẳng định được vai trò quan trọng trong việc chẩn đoán trào ngược và các bệnh lý đường tiêu hoá, giúp bác sĩ đưa ra tư vấn điều trị phù hợp.
Nếu có nhu cầu tư vấn và đặt lịch thăm khám, vui lòng liên hệ 1900 55 88 92 để được giải đáp và hỗ trợ.