Viêm võng mạc sắc tố (quáng gà) là một bệnh lý nhãn khoa chỉ khoảng 0,02 – 0,03% dân số thế giới gặp phải. Bệnh có thể gây mù lòa nếu không được điều trị tích cực. Bài viết này chia sẻ với bạn mọi thông tin hữu ích để nhận biết, xử lý và phòng ngừa quáng gà.
Menu xem nhanh:
1. Nhận biết bệnh lý viêm võng mạc sắc tố:
1.1. Khái niệm viêm võng mạc sắc tố:
Võng mạc là lớp tận cùng của nhãn cầu, chứa 2 loại tế bào đặc biệt là: Tế bào que và tế bào nón. Chúng có nhiệm vụ tiếp nhận ánh sáng và gửi hình ảnh lên não bộ. Trong đó, tế bào que đảm nhận trọng trách giúp chúng ta nhìn xa, còn tế bào nón giữ vai trò giúp chúng ta nhìn chi tiết.
Theo đó, quáng gà là tình trạng: Các tế bào que bị thoái hóa trước tiên, dẫn đến hiện tượng thu hẹp thị trường mắt; sau đó các tế bào nón cũng bị thoái hóa, gây suy giảm thị lực trầm trọng hoặc mất thị lực vĩnh viễn.
Võng mạc là lớp tận cùng của nhãn cầu, chứa 2 loại tế bào đặc biệt là: Tế bào que và tế bào nón
1.2. Nguyên nhân gây viêm võng mạc sắc tố:
Hiện tại, chỉ có duy nhất một giả thuyết về nguyên nhân phát sinh quáng gà, đó là đột biến gen. Tình trạng đột biến gen có thể di truyền từ bố/mẹ, hoặc cả bố cả mẹ. Trong đó, tỷ lệ di truyền lặn là 60 – 70%, trội là 25%, còn lại là di truyền trên nhiễm sắc thể giới tính X. Tùy thuộc mức độ đột biến và cách thức di truyền mà bệnh sẽ có tình trạng nặng – nhẹ và tốc độ tiến triển khác nhau.
1.3. Triệu chứng viêm võng mạc sắc tố:
Trong hầu hết các trường hợp, quáng gà phát triển âm thầm ngay từ thuở ấu thơ. Các dấu hiệu nhận biết bệnh thường không rõ ràng cho đến khi người mắc trưởng thành và chúng có thể là:
– Giai đoạn nhẹ: Nhìn kém vào ban đêm hoặc ở những nơi thiếu sáng, mất tầm nhìn ngoại biên (người bệnh có cảm giác như đang nhìn thế giới thông qua một đường hầm), hay bị ngã.
– Giai đoạn nặng: Hoàn toàn không thể nhìn vào ban đêm, mất tầm nhìn ngoại biên và tầm nhìn trung tâm (không nhìn thấy sự vật hiện tượng ở rìa và ở giữa khung cảnh), chỉ thấy 2 màu đen – trắng. Một số trường hợp hoàn toàn mất thị lực.
2. Điều trị bệnh lý viêm võng mạc sắc tố:
Thật đáng buồn khi cho đến nay, chưa có phương pháp điều trị dứt điểm bệnh lý quáng gà. Tuy nhiên, chúng ta có thể hạn chế tốc độ phát triển bệnh bằng các cách sau:
– Bổ sung Vitamin A: Bổ sung một lượng Vitamin A hợp lý có thể trì hoãn mù lòa đến 10 năm. Tuy nhiên, từng nào Vitamin A là hợp lý phụ thuộc vào mỗi bệnh nhân và mỗi giai đoạn bệnh. Chính vì vậy, để biết chính xác câu trả lời, người mắc cần tham khảo ý kiến của chuyên gia nhãn khoa.
Bổ sung một lượng Vitamin A hợp lý có thể trì hoãn mù lòa lên đến 10 năm
– Sử dụng dụng cụ hỗ trợ: Bao gồm kính lúp và ống nhòm hồng ngoại. Dùng chúng giúp người bệnh khắc phục tình trạng suy giảm thị lực vào ban đêm hoặc ở những nơi có điều kiện ánh sáng kém. Người đã bước vào giai đoạn mất thị lực ngoại biên, đặc biệt nên dùng những dụng cụ hỗ trợ này.
– Đeo kính râm ban ngày khi ở ngoài trời để bảo vệ võng mạc trước tia cực tím.
– Thăm khám định kỳ với chuyên gia nhãn khoa để được đánh giá chính xác tình trạng, từ đó nhận chỉ định các phương pháp kiểm soát phù hợp. Đây cũng là cách giúp phát hiện sớm các bệnh lý về mắt khác có thể phát sinh kèm quáng gà, như: Các tật khúc xạ, đục thủy tinh thể, Glocom,…
Hy vọng trong tương lai, các phương pháp điều trị quáng gà đang được nghiên cứu và thử nghiệm như: Cấy ghép võng mạc, cấy ghép võng mạc nhân tạo, liệu pháp gen,… sẽ thực sự thành công và được áp dụng rộng rãi trên toàn thế giới.
5. Phòng ngừa bệnh lý viêm võng mạc sắc tố:
Vì nguyên nhân “nghi ngờ” duy nhất của bệnh lý này là đột biến gen nên chúng ta không có cách nào để phòng ngừa bệnh. Thay vào đó, chúng ta chỉ có một số lưu ý sau để kéo dài thời gian bệnh phát triển đến mù lòa:
– Không thức khuya, không dùng thiết bị điện tử khi thiếu ánh sáng.
– Không để bản thân bị căng thẳng, áp lực triền miên.
– Giảm tần suất uống rượu, uống bia, hút thuốc lá,…
– Không làm việc quá sức, nghỉ ngơi và thư giãn đầy đủ.
– Thường xuyên tập thể dục.
– Nếu có người thân mắc quáng gà, phải thăm khám định kỳ với chuyên gia nhãn khoa để tầm soát nguy cơ mắc bệnh.
Nếu có người thân mắc quáng gà, phải thăm khám định kỳ với chuyên gia nhãn khoa
Như vậy, quáng gà là một bệnh lý đột biến gen di truyền chưa có phương pháp điều trị và phòng ngừa tuyệt đối. Bạn chỉ có thể hạn chế nguy cơ mù lòa vì bệnh lý này, chi tiết về cách hạn chế phải được chuyên gia nhãn khoa tư vấn. Nếu còn băn khoăn, đừng ngần ngại, liên hệ ngay với Thu Cúc TCI để được giải đáp chi tiết mọi thắc mắc, bạn nhé!
