Viêm gan C là bệnh lý có thể gây xơ gan, ung thư gan… nhưng được rất ít người quan tâm, đề phòng. Vậy triệu chứng viêm gan C biểu hiện như thế nào, làm sao để phát hiện ra bệnh lý này? Cùng Hệ thống y tế Thu Cúc tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
Menu xem nhanh:
1. Thế nào là bệnh viêm gan C?
Viêm gan C Hepatitis C Virus (HCV) là bệnh lý do virus viêm gan C gây ra, thuộc họ Flaviviridae. Virus này có dạng hình cầu, kích thước rất nhỏ. Có đường kính trung bình khoảng 35 – 50nm. Có 6 type virus này được phát hiện. Ở Việt Nam phổ biến tìm thấy type 1 và 6.
2. Đường lây truyền viêm gan C
Viêm gan C lây truyền qua đường máu và các chế phẩm của máu. Đặc biệt là yếu tố đông máu. Bệnh có thể lây truyền từ người này qua người khác qua nhiều đường liên quan đến máu như: truyền máu, dùng chung bơm kim tiêm, kim châm cứu, kim phun xăm, mẹ sang con, quan hệ tình dục không an toàn…
3. Triệu chứng viêm gan C gồm những gì?
Thời gian ủ bệnh của viêm gan C từ 7 – 8 tuần. Hầu hết các bệnh nhân bị viêm gan C trong giai đoạn đầu rất ít triệu chứng. Có người còn không nhận thấy triệu chứng gì cho đến khi phát hiện ra bệnh, lúc này bệnh đã ở giai đoạn mạn tính.
Bệnh nhân có thể có một số triệu chứng mờ nhạt như sau:
– Mệt mỏi
– Chán ăn
– Đau nhẹ hạ sườn phải (vùng gan)
– Đầy bụng
– Đau cơ
– Nhức đầu
– Một số người có triệu chứng như cảm cúm
– Một số người sẽ có triệu chứng vàng da, vàng mắt nhẹ, xuất hiện từng đợt, kín đáo
– Gầy sút cân
Như vậy, triệu chứng viêm gan C giai đoạn đầu rất giống với nhiều bệnh khác, đặc biệt dễ nhầm lẫn với cảm cúm. Vì vậy, mọi người thường rất ít khi để ý và nghi vấn. Chỉ các trường hợp đi khám sức khỏe định kỳ hoặc trong lần kiểm tra máu nào đó sẽ vô tình phát hiện ra virus HCV.
Khi bệnh viêm gan C đã vào giai đoạn mạn tính, bệnh nhân sẽ có các triệu chứng sau:
-Ấn vào phần kẽ liên sườn 11 – 12 bên phải sẽ thấy đau tức khó chịu. Nguyên nhân là do gan bị viêm, sưng lên làm cho màng ngoài gan căng ra gây đau khi ấn.
-Vàng mắt vàng da, nước tiểu sẫm. Nguyên nhân do gan bị viêm gây ảnh hưởng đến đường dẫn mật, làm ứ trệ sắc tố mật.
4. Cách phát hiện bệnh lý viêm gan C
Để phát hiện bệnh lý viêm gan C, bạn cần đi khám ở chuyên khoa truyền nhiễm tại các cơ sở y tế. Những người có nguy cơ cao dễ mắc bệnh bao gồm: người có tiền sử tiêm chích ma túy, có người thân nhiễm virus, lọc máu chu kỳ, truyền máu, phẫu thuật, con có bố mẹ bị nhiễm bệnh, quan hệ tình dục không an toàn với nhiều người….
Người bệnh sẽ được thăm khám và làm một số xét nghiệm quan trọng chẩn đoán như: HCV RNA, anti – HCV… để xác định. Kết quả xác định nhiễm HCV là khi có chỉ số Anti – HCV dương tính, HCV RNA dương tính.
4.1. Trường hợp viêm gan C cấp tính
Khi xét nghiệm sẽ có HCV RNA dương tính, anti – HCV có thể dương tính hoặc âm tính. Lúc này bệnh nhân đã bị viêm gan C, bệnh đang ở giai đoạn cấp tính. Khoảng 2 tuần sau khi phơi nhiễm virus, xét nghiệm HCV RNA sẽ thường dương tính. Xét nghiệm anti – HCV dương tính trong khoảng 8- 12 tuần sau khi virus vào cơ thể.
Chỉ số AST/ALT trong máu bình thường hoặc có tăng.
Nhiễm viêm gan C cấp tính thường trong khoảng thời gian dưới 6 tháng. Giai đoạn này, anti – HCV có thể âm tính hoặc dương tính. Bệnh nhân có thể biểu hiện triệu chứng hoặc không.
4.2. Trường hợp viêm gan C mạn tính
Trên kết quả xét nghiệm máu, chỉ số anti – HCV dương tính, HCV RNA dương tính. Lúc này có thể bệnh nhân đang ở giai đoạn viêm gan C mạn tính.
Thời gian ủ bệnh có thể trên 6 tháng và bắt đầu có biểu hiện xơ gan nếu không được theo dõi điều trị kịp thời. Để xác định tình trạng, mức độ xơ gan. Bệnh nhân được làm APRI, sinh thiết gan có hình ảnh viêm gan mạn, xơ hóa. Hoặc bác sĩ cho làm FibroScan, Fibrotest có xơ hóa > F2 mà không do nguyên nhân tác động nào khác.
4.3 Phát hiện viêm gan C ở trẻ em
Trẻ em trong diện nghi ngờ cao, khi có bố hoặc mẹ bị nhiễm HCV thì sẽ được làm xét nghiệm kiểm tra. Bé sẽ được xét nghiệm HCV RNA ở khoảng 1- 2 tháng sau sinh. Còn anti-HCV khi trẻ đủ 18 tháng trở lên.
5. Chế độ sinh hoạt cần thiết với bệnh nhân viêm gan C
Thay đổi lối sống lành mạnh là một trong những biện pháp giúp hạn chế biến chứng suy gan, xơ gan, ung thư gan… do virus HCV gây ra. Một số lưu ý dưới đây sẽ hỗ trợ làm giảm tác hại từ viêm gan C:
5.1 Nói không với bia rượu
Rượu bia chính là tác nhân gây hại nhất cho gan. Gan đang bị virus tấn công gây suy yếu, giờ lại phải làm việc hết công suất để đào thải độc tố từ rượu bia. Do đó dễ khiến tình trạng suy gan, xơ gan tiến triển nhanh hơn và thúc đẩy virus tăng sản.
5.2 Cẩn trọng với thuốc và thực phẩm chức năng
Thuốc hay thực phẩm chức năng đều có những thành phần nhất định, có thể gây tổn thương gan. Hãy hỏi tư vấn của bác sĩ trước khi sử dụng thêm bất cứ loại thuốc nào. Sử dụng thuốc bừa bãi là một trong những nguyên nhân gây ngộ độc gan, hại men gan.
5.3 Nghỉ ngơi điều độ
Đây là một yếu tố then chốt, giúp bảo vệ lá gan của bạn. Công việc thường xuyên phải thức khuya, ngủ sai giờ giấc sẽ khiến lá gan của bạn trở nên suy yếu. Gan không được nghỉ ngơi, rất dễ bị virus tấn công. Vì thế, ngủ đủ giấc, đúng giờ, không thức khuya là yếu tố bắt buộc đối với người bị viêm gan.
5.4 Hạn chế lao động quá sức
Làm việc quá nhiều, làm cố khi cơ thể đã mệt mỏi rất hại gan. Vì thế hãy hạn chế làm việc quá sức bạn nhé.
5.5 Luyện tập thể dục thể thao
Luyện tập thể dục thể thao điều độ, thường xuyên giúp tăng sức bền của cơ thể. Tăng sức đề kháng, giúp cơ thể chống lại virus tốt hơn.
5.6 Chế độ dinh dưỡng hợp lý
Lựa chọn những thực phẩm bổ dưỡng, lành mạnh. Ăn ít những thực phẩm chiên xào, nhiều dầu mỡ, khó tiêu. Bổ sung thêm rau xanh, hoa quả trong khẩu phần ăn hằng ngày.
5.7 Không sử dụng chất kích thích
Không sử dụng thuốc lá, thuốc lào, cần sa… hay bất cứ chất kích thích nào khác. Vì gan đang bị virus tấn công, càng sử dụng những chất này thì gan càng bị suy yếu
5.8 Không dùng chung đồ cá nhân, cẩn thận khi lấy máu xét nghiệm
Tất cả những đồ dùng cá nhân như dao cạo râu, bàn chải đánh răng, cắt móng tay… của bản thân. Vui lòng không chia sẻ cho người khác dùng cũng như không dùng đồ của người khác. Khi phải lấy máu xét nghiệm, hãy thông báo cho nhân viên y tế để họ cẩn thận hơn trong thủ thuật.
5.9 Không quan hệ tình dục bừa bãi
Quan hệ không an toàn với nhiều người làm tăng nguy cơ lây nhiễm viêm gan cho người khác. Hãy sử dụng bao cao su và chung thủy một vợ một chồng để bảo vệ mọi người.
Triệu chứng viêm gan C trong giai đoạn đầu không hề rõ ràng, rất dễ nhầm lẫn với những bệnh lý khác. Tuy nhiên, khi phát hiện sớm có thể điều trị khỏi hoàn toàn. Kiểm tra sức khỏe định kỳ là một trong những cách quan trọng để phát hiện sớm bệnh lý này.