Ợ hơi là phản ứng tự nhiên của cơ thể, tuy nhiên, khi triệu chứng ợ hơi liên tục xuất hiện và kéo dài trong thời gian dài, điều này có thể là dấu hiệu cảnh báo cho một số bệnh lý tiềm ẩn trong hệ tiêu hóa và cả các vấn đề liên quan đến lối sống, thói quen ăn uống. Cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây về cách phân biệt ợ hơi thông thường và do bệnh lý, các dấu hiệu nhận biết bệnh lý tiêu biểu gây ợ hơi liên tục mà bạn nên lưu ý.
Menu xem nhanh:
1. Phân biệt giữa ợ hơi thông thường và ợ hơi do bệnh lý
1.1. Ợ hơi là gì?
Ợ hơi là một hiện tượng tự nhiên xảy ra khi có không khí tích tụ trong dạ dày và được giải phóng ra ngoài qua đường miệng. Điều này thường diễn ra trong hoặc sau khi ăn, đặc biệt khi chúng ta ăn quá nhanh, nhai không kỹ, hoặc ăn uống trong khi nói chuyện, vì những hành động này dễ khiến không khí đi vào dạ dày. Ợ hơi giúp giảm bớt áp lực trong dạ dày và thường đi kèm với cảm giác nhẹ nhàng, thoải mái sau khi không khí được giải phóng.
1.2. Ợ hơi liên tục là gì?
Ợ hơi liên tục là hiện tượng xảy ra khi cơ thể thường xuyên ợ hơi, nhiều lần trong ngày và không phụ thuộc vào các bữa ăn. Triệu chứng ợ hơi liên tục không chỉ gây khó chịu mà còn có thể là dấu hiệu cảnh báo các vấn đề về sức khỏe, đặc biệt là các rối loạn liên quan đến hệ tiêu hóa. Khi ợ hơi xảy ra liên tục trong thời gian dài và đi kèm với các triệu chứng khác như đau bụng, đầy hơi, buồn nôn, thì đây có thể là dấu hiệu của các bệnh lý tiềm ẩn cần được chú ý và kiểm tra.
1.3. Phân biệt giữa ợ hơi thông thường và ợ hơi do bệnh lý
Ợ hơi thông thường là hiện tượng xảy ra sau bữa ăn hoặc khi tiêu thụ một số loại thực phẩm và đồ uống có khả năng tạo khí, chẳng hạn như đồ uống có ga, thức ăn chiên xào, đậu, bắp cải, hoặc các loại thực phẩm khó tiêu. Đây là phản ứng tự nhiên của cơ thể và thường không gây ra bất kỳ vấn đề sức khỏe nào nghiêm trọng.
Ợ hơi do bệnh lý là hiện tượng khi ợ hơi xuất hiện thường xuyên, dai dẳng và không liên quan đến bữa ăn. Tình trạng này có thể là triệu chứng của các rối loạn tiêu hóa, chẳng hạn như trào ngược dạ dày thực quản (GERD), viêm dạ dày, hội chứng ruột kích thích (IBS), hoặc các vấn đề khác trong đường tiêu hóa.
2. Triệu chứng ợ hơi liên tục cảnh báo bệnh gì?
2.1. Trào ngược dạ dày thực quản gây triệu chứng ợ hơi liên tục
Trào ngược dạ dày thực quản (GERD) là một trong những nguyên nhân thường gặp gây ra tình trạng ợ hơi liên tục. Khi cơ vòng ở thực quản dưới không hoạt động đúng cách, dịch vị và axit từ dạ dày có thể trào ngược lên thực quản, tạo ra cảm giác ợ hơi kèm theo nóng rát ở ngực (ợ nóng) và khó chịu ở cổ họng. Những dấu hiệu thường gặp của GERD bao gồm:
– Ợ hơi nhiều lần sau các bữa ăn hoặc khi thay đổi tư thế như cúi xuống.
– Cảm giác nóng rát ở vùng ngực, đặc biệt sau khi ăn no hoặc nằm xuống.
– Cảm thấy có vị chua hoặc đắng trong khoang miệng.
– Ho khan kéo dài, đau họng hoặc gặp khó khăn khi nuốt.
Nếu không được điều trị kịp thời, GERD có thể dẫn đến tổn thương nghiêm trọng ở thực quản, gây viêm loét và thậm chí làm tăng nguy cơ ung thư thực quản.
2.2. Loét dạ dày tá tràng
Loét dạ dày tá tràng cũng là nguyên nhân phổ biến dẫn đến tình trạng ợ hơi liên tục. Khi niêm mạc dạ dày bị tổn thương, axit dạ dày có thể gây kích ứng, dẫn đến ợ hơi, cảm giác đau âm ỉ và khó tiêu. Các dấu hiệu điển hình của loét dạ dày tá tràng bao gồm:
– Đau âm ỉ hoặc đau dữ dội ở vùng trên rốn, đặc biệt khi đói.
– Cảm giác đầy hơi và chướng bụng sau khi nạp thức ăn.
– Buồn nôn, có khi kèm theo nôn ói.
– Ợ hơi kèm theo vị chua, đắng trong miệng.
Để điều trị loét dạ dày tá tràng, bệnh nhân thường cần dùng thuốc giảm tiết axit và các loại thuốc bảo vệ niêm mạc dạ dày để hỗ trợ quá trình lành bệnh.
2.3. Viêm dạ dày
Viêm dạ dày là một nguyên nhân khác gây ra tình trạng ợ hơi liên tục. Viêm dạ dày thường xảy ra khi niêm mạc dạ dày bị kích ứng hoặc viêm nhiễm, nguyên nhân có thể do vi khuẩn Helicobacter pylori, sử dụng thuốc chống viêm không steroid trong thời gian dài hoặc do căng thẳng. Các triệu chứng thường gặp kèm theo viêm dạ dày là:
– Cảm giác đau hoặc khó chịu ở khu vực vùng bụng trên.
– Đầy bụng, chướng hơi, đặc biệt sau bữa ăn.
– Buồn nôn và chán ăn.
– Ợ hơi liên tục, có thể kèm theo vị chua hoặc đắng.
2.4. Hội chứng ruột kích thích gây triệu chứng ợ hơi liên tục
Hội chứng ruột kích thích – IBS là rối loạn tiêu hóa mạn tính, gây ra nhiều triệu chứng khó chịu như đau bụng, đầy hơi, ợ hơi liên tục, và các vấn đề về tiêu hóa khác như táo bón hoặc tiêu chảy. Các triệu chứng của IBS thường bị ảnh hưởng bởi căng thẳng, chế độ ăn uống, và hormone, được thể hiện qua những đặc trưng bao gồm:
– Đau bụng hoặc cảm giác quặn bụng, thường giảm bớt sau khi đi vệ sinh.
– Đầy hơi và cảm giác chướng bụng kéo dài.
– Thay đổi thói quen đi đại tiện (có thể là táo bón hoặc tiêu chảy).
– Ợ hơi nhiều lần và cảm giác khó chịu ở vùng bụng dưới.
2.5. Không dung nạp lactose
Tình trạng không dung nạp lactose xảy ra khi cơ thể không sản xuất đủ enzym lactase để tiêu hóa lactose (một loại đường có trong sữa). Kết quả là lactose không được tiêu hóa hoàn toàn, gây ra triệu chứng ợ hơi liên tục, đầy hơi, tiêu chảy, hoặc đau bụng. Đối với người bị không dung nạp lactose, việc tiêu thụ các sản phẩm từ sữa thường dẫn đến các triệu chứng khó chịu này.
3. Những dấu hiệu đi kèm với ợ hơi liên tục cần lưu ý
3.1. Đầy hơi và chướng bụng
Đầy hơi và chướng bụng là triệu chứng thường đi kèm với triệu chứng ợ hơi liên tục, đặc biệt ở những người mắc các bệnh về tiêu hóa. Khi tình trạng này kéo dài, có thể gây ra sự khó chịu và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.
3.2. Khó tiêu
Khó tiêu là cảm giác khó chịu và nặng nề ở dạ dày sau khi ăn. Khi ợ hơi liên tục đi kèm với khó tiêu, đây có thể là dấu hiệu của các bệnh lý như viêm loét dạ dày, GERD, hoặc các rối loạn khác.
3.3. Đau hoặc khó chịu ở ngực và vùng thượng vị
Nếu ợ hơi liên tục kèm theo cảm giác đau hoặc khó chịu ở ngực và vùng thượng vị, đặc biệt là cơn đau lan lên ngực hoặc vai, đây có thể là dấu hiệu của GERD hoặc thậm chí là các vấn đề về tim mạch.
3.4. Buồn nôn và nôn ói
Buồn nôn hoặc nôn ói khi xuất hiện cùng với ợ hơi liên tục có thể báo hiệu tình trạng viêm hoặc loét dạ dày tá tràng, cần được kiểm tra và điều trị sớm.
4. Phương pháp kiểm soát và phòng ngừa triệu chứng ợ hơi liên tục
4.1. Thay đổi chế độ ăn uống, thói quen sinh hoạt
– Ăn chậm, nhai kỹ: Giúp giảm lượng khí nuốt vào khi ăn, tránh tạo ra áp lực không cần thiết lên dạ dày.
– Hạn chế thực phẩm gây đầy hơi: Tránh đồ uống có ga, các loại đậu, hành, cải bắp và thức ăn chiên xào.
– Tránh ăn khuya và nằm ngay sau ăn: Điều này giúp giảm thiểu nguy cơ trào ngược axit và ợ hơi.
4.2. Kiểm tra và điều trị bệnh lý tiêu hóa
Nếu các biện pháp thay đổi thói quen sinh hoạt không hiệu quả, người bệnh nên thăm khám chuyên khoa tiêu hóa để được chẩn đoán và điều trị phù hợp. Nội soi, đo pH thực quản 24h, đo áp lực thực quản HRM, hoặc các xét nghiệm khác có thể giúp xác định chính xác nguyên nhân gây ra triệu chứng ợ hơi liên tục.
Với các trường hợp ợ hơi liên tục do bệnh lý như GERD hoặc viêm dạ dày, bác sĩ có thể chỉ định các loại thuốc giảm axit hoặc thuốc bảo vệ niêm mạc dạ dày để giảm triệu chứng.
Triệu chứng ợ hơi liên tục không chỉ gây khó chịu mà còn có thể là dấu hiệu cảnh báo của nhiều bệnh lý nghiêm trọng. Nếu gặp phải tình trạng này kéo dài, bạn nên chú ý và tìm kiếm sự hỗ trợ y tế để phát hiện và điều trị kịp thời.