Trào ngược dạ dày thực quản là một bệnh lý có thể khiến người bệnh cảm giác bị đắng miệng. Mặc dù cảm giác này có thể chỉ là một phiền toái nhỏ đối với một số người, nhưng nó cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo của những biến chứng nghiêm trọng hơn nếu không được quản lý và điều trị kịp thời. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về mối liên hệ của trào ngược dạ dày gây đắng miệng, cũng như những biến chứng tiềm ẩn mà bạn cần phải lưu ý.
Menu xem nhanh:
1. Trào ngược dạ dày và cảm giác đắng miệng: Cơ chế hình thành
Trào ngược dạ dày là tình trạng acid dạ dày trào ngược lên thực quản và đôi khi lên tới miệng. Acid này không chỉ gây ra cảm giác nóng rát ở ngực (ợ nóng) mà còn có thể gây ra vị đắng hoặc chua trong miệng.
Khi dịch trào ngược tiếp xúc với các tế bào trong miệng, nó có thể kích thích các tế bào thần kinh cảm nhận vị giác, đặc biệt là những tế bào cảm nhận vị đắng ở phía sau lưỡi, gây ra cảm giác đắng trong miệng. Cảm giác này có thể trở nên rõ ràng hơn vào buổi sáng sau khi thức dậy, do acid dạ dày có thời gian trào ngược trong suốt đêm khi người bệnh nằm ngủ.
Trào ngược dạ dày cũng có thể gây ra khô miệng, một phần do acid làm tổn thương tuyến nước bọt hoặc do sử dụng các loại thuốc điều trị GERD. Khô miệng làm giảm khả năng làm sạch của nước bọt, khiến cho acid và các chất kích thích khác tồn tại lâu hơn trong khoang miệng. Sự khô miệng này có thể làm tăng nhạy cảm với các vị, đặc biệt là vị đắng, làm cho cảm giác đắng miệng trở nên rõ ràng hơn.
Trào ngược dạ dày thực quản có thể khiến người bệnh gặp cảm giác đắng miệng
2. Các yếu tố tăng nguy cơ trào ngược gây đắng miệng
2.1 Chế độ ăn uống
Một số loại thực phẩm và đồ uống có thể kích thích trào ngược dạ dày, chẳng hạn như thức ăn cay, thức ăn chiên, đồ uống có cồn và cà phê. Việc tiêu thụ những loại thực phẩm này thường xuyên có thể làm tăng nguy cơ cảm giác đắng miệng do trào ngược dạ dày.
2.2 Thói quen sinh hoạt
Các thói quen sinh hoạt như nằm ngay sau khi ăn, mặc quần áo chật hoặc hút thuốc lá có thể làm tăng áp lực lên dạ dày và cơ vòng thực quản dưới, góp phần vào trào ngược dạ dày và cảm giác đắng miệng.
2.3 Thừa cân và béo phì
Thừa cân và béo phì là một trong những yếu tố nguy cơ quan trọng khiến GERD gia tăng triệu chứng, tần suất trào ngược. Lượng mỡ dư thừa quanh vùng bụng có thể tạo áp lực lên dạ dày, đẩy acid lên thực quản và gây ra cảm giác đắng miệng.
3. Các biến chứng tiềm ẩn của trào ngược gây đắng miệng
Cảm giác đắng miệng có thể xảy ra ở bất kỳ cấp độ nào của trào ngược dạ dày, nhưng thường gặp nhất ở các cấp độ trung bình đến nặng. Điều này là do lượng acid dạ dày trào ngược lên thực quản và khoang miệng ở các cấp độ này thường nhiều hơn và kéo dài hơn.
Trào ngược dạ dày gây đắng miệng là một tình trạng không nên bị xem nhẹ, vì nó có thể là dấu hiệu cảnh báo các biến chứng tiềm ẩn nguy hiểm chẳng hạn như:
3.1 Viêm thực quản
Viêm thực quản là tình trạng viêm nhiễm của niêm mạc thực quản, do tiếp xúc liên tục với acid dạ dày. Nếu không được điều trị, viêm thực quản có thể dẫn đến loét, xuất huyết, và trong trường hợp nghiêm trọng hơn, thủng thực quản. Viêm thực quản có thể gây ra đau ngực, khó nuốt và cảm giác đắng miệng kéo dài.
Viêm thực quản là một biến chứng điển hình của GERD
3.2 Hẹp thực quản
Tiếp xúc liên tục với acid dạ dày có thể gây ra sẹo và thu hẹp thực quản, dẫn đến tình trạng hẹp thực quản. Hẹp thực quản làm cho việc nuốt trở nên khó khăn và đau đớn. Người bệnh có thể cảm thấy như có vật cản trong thực quản, gây ra cảm giác nghẹn và khó chịu. Đây cũng là một trong những nguyên nhân khiến cảm giác đắng miệng trở nên thường xuyên hơn.
3.3 Barrett thực quản
Barrett thực quản là một biến chứng nghiêm trọng của GERD, trong đó các tế bào lót thực quản bị thay thế bởi các tế bào bất thường, tương tự như các tế bào lót trong ruột. Barrett thực quản không chỉ làm tăng nguy cơ viêm nhiễm và loét thực quản mà còn có thể dẫn đến ung thư thực quản. Người mắc Barrett thực quản thường có triệu chứng ợ nóng, khó nuốt và cảm giác đắng miệng.
3.4 Ung thư thực quản
Ung thư thực quản là một biến chứng hiếm gặp nhưng nguy hiểm của GERD. Việc tiếp xúc liên tục với acid dạ dày có thể gây tổn thương DNA của các tế bào thực quản, dẫn đến sự phát triển của ung thư. Triệu chứng của ung thư thực quản bao gồm khó nuốt, đau ngực, giảm cân không rõ nguyên nhân và cảm giác đắng miệng.
4. Các biện pháp phòng ngừa và điều trị GERD gây đắng miệng
4.1 Tuân thủ điều trị trào ngược dạ dày gây đắng miệng
Khi được chẩn đoán trào ngược dạ dày thực quản, người bệnh có thể được kê đơn sử dụng các loại thuốc như thuốc kháng acid, ức chế bơm proton (PPI) và kháng histamine H2 có thể giúp giảm lượng acid dạ dày và giảm triệu chứng trào ngược. Người bệnh cần lưu ý sử dụng thuốc đúng liều lượng, thời gian như phác đồ được bác sĩ chỉ định và tái khám đúng hẹn để kiểm tra, đánh giá liệu tình trạng trào ngược có được cải thiện hay không, có cần điều chỉnh gì không.
Tuân thủ điều trị, thăm khám kiểm tra định kỳ để kiểm soát GERD triệt để.
4.2 Thay đổi trong lối sống sinh hoạt cải thiện trào ngược dạ dày gây đắng miệng
Ngoài tuân thủ phác đồ dùng thuốc như được chỉ định, người bệnh bị trào ngược dạ dày thực quản cũng nên thay đổi trong lối sống sinh hoạt nếu có những điểm không tốt cho tình trạng trào ngược.
– Thay đổi chế độ ăn uống là một trong những cách hiệu quả để giảm triệu chứng trào ngược dạ dày và cảm giác đắng miệng. Hạn chế thức ăn cay, chiên và đồ uống có cồn, cà phê. Thay vào đó, nên ăn nhiều rau xanh, trái cây và thực phẩm giàu chất xơ.
– Nên ăn nhiều bữa nhỏ trong ngày thay vì ăn nhiều vào một bữa, tránh nằm ngay sau khi ăn và tránh mặc quần áo chật. Nâng cao đầu giường khi ngủ cũng có thể giúp giảm triệu chứng trào ngược dạ dày.
Trào ngược dạ dày gây đắng miệng có thể xuất hiện ở bất kỳ cấp độ nào của GERD, nhưng thường gặp hơn ở các cấp độ trung bình đến nặng. Cảm giác đắng miệng không chỉ gây khó chịu mà còn là dấu hiệu cảnh báo của những biến chứng tiềm ẩn nghiêm trọng. Do đó, điều trị và quản lý trào ngược là hết sức quan trọng để ngăn chặn biến chứng xảy ra, kiểm soát được bệnh triệt để, tăng cường chất lượng cuộc sống.
