Không nên lơ là với những biến chứng ung thư gan

Ung thư gan là một trong những bệnh lý ác tính phổ biến và có tỷ lệ tử vong cao tại Việt Nam. Không chỉ nguy hiểm bởi tốc độ tiến triển nhanh, bệnh còn gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng nếu không được phát hiện và can thiệp kịp thời. Suy gan, xuất huyết tiêu hóa, di căn xa,… là những biến chứng thường gặp, có thể đe dọa trực tiếp đến tính mạng người bệnh. Do đó, việc hiểu rõ và cảnh giác với những biến chứng ung thư gan là điều vô cùng cần thiết để chủ động hơn trong quá trình điều trị và bảo vệ sức khỏe.

1. 7 Biến chứng ung thư gan nguy hiểm

1.1. Suy giảm chức năng gan và tích tụ độc tố – biến chứng ung thư gan

Khi khối u phát triển lớn, nó có thể gây chèn ép ống mật hoặc xâm lấn vào mô gan lành, khiến khả năng lọc thải độc tố và tổng hợp protein của gan bị suy giảm rõ rệt. Hệ quả là các chất độc sẽ tích tụ dần trong máu và các cơ quan khác, làm tăng nguy cơ rối loạn chuyển hóa, phù nề, vàng da, và ảnh hưởng nghiêm trọng đến toàn bộ cơ thể.

1.2. Tình trạng thiếu máu – biến chứng ung thư gan

Thiếu máu là một trong những biến chứng thường gặp ở người mắc ung thư gan. Gan bị tổn thương khiến quá trình sản xuất các yếu tố đông máu bị cản trở, từ đó gây xuất huyết kéo dài và làm giảm số lượng hồng cầu trong máu. Người bệnh có thể cảm thấy hoa mắt, chóng mặt, da xanh xao, tim đập nhanh, hơi thở ngắn và cảm giác mệt mỏi kéo dài.

1.3. Tắc nghẽn đường dẫn mật

Khi khối u hình thành ở gần các ống dẫn mật hoặc trong gan, dòng chảy của mật từ gan xuống ruột sẽ bị cản trở. Biến chứng này gây ra một loạt triệu chứng điển hình như vàng da, ngứa toàn thân, buồn nôn, nôn ói và đau âm ỉ vùng hạ sườn phải. Nếu không xử lý kịp thời, tắc mật có thể dẫn đến nhiễm trùng đường mật hoặc suy gan cấp.

1.4. Rối loạn đông máu

Chức năng sản xuất yếu tố đông máu là một trong những vai trò quan trọng của gan. Khi tế bào gan bị phá hủy bởi tế bào ung thư, khả năng tổng hợp các protein đông máu suy giảm, khiến người bệnh dễ bị chảy máu, kể cả khi lượng tiểu cầu vẫn ở mức bình thường. Ban đầu có thể chỉ là chảy máu cam, chảy máu chân răng, nhưng ở mức độ nghiêm trọng hơn, có thể xảy ra xuất huyết tiêu hóa hoặc chảy máu nội tạng.

1.5. Giãn vỡ tĩnh mạch thực quản

Một biến chứng nghiêm trọng khác do ung thư gan là hiện tượng tăng áp lực tĩnh mạch cửa – xảy ra khi máu từ các cơ quan tiêu hóa không thể lưu thông bình thường về gan. Áp lực này khiến các tĩnh mạch nhỏ tại thực quản bị giãn và dễ vỡ, dẫn đến chảy máu ồ ạt ở đường tiêu hóa trên. Tình trạng này thường khởi phát đột ngột và được xem là cấp cứu nội khoa cần xử lý kịp thời.

1.6. Hội chứng gan – thận

Đây là biến chứng nguy hiểm xảy ra khi lưu lượng máu đến thận bị giảm nghiêm trọng do những rối loạn huyết động liên quan đến tổn thương gan. Hậu quả là chức năng lọc máu và điều hòa điện giải của thận bị ảnh hưởng nặng, gây ra suy thận cấp tính. Theo thống kê, khoảng 40% bệnh nhân xơ gan – trong đó bao gồm nhiều trường hợp do ung thư gan tiến triển – sẽ phát triển hội chứng gan – thận trong vòng 5 năm. Tiên lượng sống thường xấu nếu không được ghép gan kịp thời.

1.7. Bệnh não gan (hôn mê gan)

Khi gan không còn đủ khả năng loại bỏ các độc chất như amoniac, những chất này sẽ đi theo dòng máu lên não, làm ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương. Người bệnh có thể gặp tình trạng lú lẫn, mất phương hướng, rối loạn hành vi, thậm chí hôn mê. Đây là một biến chứng nguy kịch, phản ánh tình trạng suy gan nặng và thường khó hồi phục nếu không có biện pháp can thiệp chuyên sâu.

2. Chế độ dinh dưỡng phù hợp với người mắc bệnh ung thư gan

2.1. Ưu tiên sử dụng các thực phẩm tươi, tránh đồ đã được chế biến sẵn

Do gan đảm nhiệm chức năng giải độc, nên khi cơ quan này bị tổn thương, việc hấp thụ và đào thải các chất hóa học trong thực phẩm chế biến công nghiệp sẽ trở nên khó khăn hơn. Vì thế, người bệnh nên hạn chế tối đa các loại thực phẩm đã qua chế biến như xúc xích, thịt hộp, giăm bông, thịt xông khói,… Thay vào đó, cần tăng cường bổ sung rau xanh, trái cây tươi, thịt nạc và cá trong khẩu phần ăn hằng ngày để đảm bảo nguồn dưỡng chất lành mạnh.

2.2. Tận dụng gừng để làm dịu cảm giác buồn nôn

Đối với bệnh nhân đang trong giai đoạn điều trị, cảm giác buồn nôn và khó chịu ở dạ dày là tình trạng khá phổ biến. Gừng – một loại gia vị tự nhiên có khả năng giảm co thắt và chống nôn – là lựa chọn hữu ích. Có thể dùng gừng ở dạng trà, gừng tươi pha mật ong, hoặc thêm vào món ăn thường ngày. Ngoài ra, các thực phẩm nhẹ nhàng như bánh mì, ngũ cốc khô, trái cây chín mềm hay bánh quy cũng giúp cải thiện cảm giác buồn nôn hiệu quả.

2.3. Ăn thành nhiều bữa nhỏ trong ngày

Việc chia nhỏ khẩu phần thành 5 – 8 bữa ăn trong ngày sẽ giúp hệ tiêu hóa hoạt động nhẹ nhàng hơn, tránh tình trạng no quá gây áp lực lên gan. Cách này cũng giúp người bệnh dễ tiêu hóa và hấp thu dưỡng chất, đặc biệt trong thời điểm cơ thể đang suy yếu và khó dung nạp được các bữa ăn lớn.

2.4. Đảm bảo khẩu phần ăn đầy đủ và phong phú

Bữa ăn của người bệnh ung thư gan cần được xây dựng dựa trên nguyên tắc đầy đủ các nhóm chất. Không nên quá kiêng khem dẫn đến thiếu hụt dinh dưỡng, vì điều này có thể làm giảm sức đề kháng và khả năng hồi phục.

2.5. Lựa chọn cách chế biến đồ ăn có lợi cho sức khỏe

Nên hạn chế tối đa việc sử dụng dầu mỡ trong quá trình chế biến các món ăn. Thay vì chiên xào, nên ưu tiên các cách nấu như hấp, luộc hoặc ninh – những phương pháp này vừa giữ được dinh dưỡng trong thực phẩm, vừa hạn chế sinh ra các chất có hại cho gan.

2.6. Tuyệt đối không nên sử dụng thức uống có cồn gây hại cho sức khỏe

Rượu bia là tác nhân làm gia tăng tổn thương gan và thúc đẩy quá trình tiến triển của bệnh. Với người đang điều trị ung thư gan, việc kiêng hoàn toàn rượu bia là điều bắt buộc, nhằm tránh làm gan phải làm việc quá tải và giảm hiệu quả điều trị.

Ung thư gan không chỉ nguy hiểm ở bản thân khối u mà còn ở những biến chứng mà nó gây ra, có thể làm suy sụp nhanh chóng sức khỏe người bệnh. Chủ động tầm soát, điều trị sớm và theo dõi sát sao tiến trình bệnh sẽ giúp hạn chế tối đa các biến chứng ung thư gan nguy hiểm. Đừng chủ quan trước bất kỳ các dấu hiệu bất thường nào của cơ thể mình – bởi ung thư gan hoàn toàn có thể được kiểm soát tốt nếu được phát hiện và điều trị đúng cách, kịp thời.