Những điều người mắc bệnh ung thư gan giai đoạn I cần chú ý

Ung thư gan giai đoạn đầu là thời điểm quan trọng để can thiệp, giúp người bệnh có nhiều cơ hội kiểm soát và duy trì chất lượng cuộc sống. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ giai đoạn này là gì, cách nhận biết, nguyên nhân cũng như các lưu ý cần thiết để chăm sóc sức khỏe trong quá trình điều trị. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn nắm vững những điều cần biết về bệnh ung thư gan giai đoạn I để chủ động đồng hành cùng bác sĩ, duy trì tinh thần lạc quan và tuân thủ đúng phác đồ điều trị.

1. Bệnh ung thư gan giai đoạn được xác định như thế nào?

1.1. Các phân chia giai đoạn ung thư gan

Việc xác định giai đoạn của ung thư gan đóng vai trò then chốt trong việc lựa chọn phác đồ điều trị phù hợp nhất. Giai đoạn bệnh cho biết kích thước khối u, vị trí của nó và liệu ung thư đã di căn đến các bộ phận khác của cơ thể hay chưa. Cần lưu ý rằng ung thư gan nguyên phát (khởi phát từ gan) khác với ung thư gan thứ phát (di căn từ nơi khác đến gan).

Hiện nay, bác sĩ có thể sử dụng các hệ thống khác nhau để xác định giai đoạn bệnh, trong đó hệ thống phân chia theo số từ giai đoạn 1 đến giai đoạn 4 và hệ thống TNM (Tumor – Node – Metastasis) là phổ biến. Trong hệ thống TNM, bác sĩ sẽ đánh giá kích thước khối u (T), tình trạng di căn hạch (N) và sự lan rộng sang cơ quan khác (M) để xác định cụ thể tình trạng bệnh.

1.2. Ung thư gan giai đoạn 1 được hiểu thế nào?

Ở giai đoạn I, khối u gan thường có kích thước dưới 2cm hoặc khoảng 2cm và chưa lan vào mạch máu hay các cơ quan khác trong cơ thể. Trường hợp khối u dưới 1cm, bác sĩ có thể khuyến nghị theo dõi định kỳ 3 tháng/lần để kiểm soát sự phát triển.

Ung thư gan giai đoạn I không lan tới hạch bạch huyết hay bộ phận khác. Giai đoạn này có thể được chia nhỏ thành giai đoạn IA và IB:

– Giai đoạn IA: Có một khối u duy nhất trong gan, kích thước từ 2cm trở xuống, chưa xâm lấn mạch máu (tương ứng T1a, N0, M0).

– Giai đoạn IB: Có một khối u duy nhất kích thước trên 2cm, chưa lan vào mạch máu (tương ứng T1b, N0, M0).

Việc phát hiện bệnh ở giai đoạn I là cơ hội vàng để can thiệp điều trị, nâng cao khả năng kiểm soát bệnh, cải thiện chất lượng sống và tiên lượng sống lâu dài cho người bệnh.

2. Nguyên nhân gây ra u gan độ 1

2.1. Xơ gan

Xơ gan là tình trạng gan bị tổn thương nghiêm trọng, hình thành nhiều mô sẹo thay vì mô gan khỏe mạnh. Tình trạng này thường là hậu quả của nhiều bệnh lý gan mạn tính khác như viêm gan, gan nhiễm mỡ hay lạm dụng rượu bia kéo dài. Khi gan bị xơ hóa, nó cố gắng tự chữa lành bằng cách tạo ra các tế bào mới. Quá trình này càng diễn ra nhiều, nguy cơ phát sinh đột biến và hình thành các khối u ung thư càng cao, dần dần khiến gan mất đi chức năng vốn có.

2.2. Viêm gan B và viêm gan C

Viêm gan virus là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ung thư gan. Đây là tình trạng nhiễm trùng cấp tính hoặc mạn tính các tế bào gan do virus gây ra. Tại Việt Nam, viêm gan B và viêm gan C đặc biệt đáng quan tâm bởi khả năng dẫn đến xơ gan và ung thư gan.

Theo ước tính của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), khoảng 70% các ca tử vong do viêm gan B có liên quan đến ung thư gan tiến triển. Đối với virus viêm gan C, cứ 100 người nhiễm bệnh, có từ 1-5 người sẽ tử vong do xơ gan hoặc ung thư gan. Việt Nam nằm trong nhóm 10 quốc gia có tỷ lệ người mắc viêm gan B và C cao nhất toàn cầu, với khoảng 6,5 triệu ca viêm gan B và 900.000 ca viêm gan C. Tình trạng này là nguyên nhân gây ra khoảng 80.000 ca xơ gan, ung thư gan và dẫn đến gần 40.000 ca tử vong mỗi năm tại nước ta.

Đáng chú ý, phần lớn bệnh nhân nhiễm viêm gan B và C thường không có triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn đầu, khiến gan bị tổn thương âm thầm trong nhiều năm. Chỉ đến khi bệnh chuyển sang giai đoạn xơ gan, hoặc ung thư gan, các triệu chứng mới trở nên rõ rệt.

2.3. Sử dụng thường xuyên rượu bia và đồ uống có cồn dễ mắc bệnh ung thư gan

Khi rượu bia đi vào cơ thể, chỉ khoảng 10% lượng cồn được thải ra ngoài qua nước tiểu, mồ hôi và hơi thở; 90% còn lại sẽ được chuyển hóa trực tiếp tại gan. Các tế bào gan đảm nhận nhiệm vụ xử lý và giải độc cồn. Nếu lượng cồn quá nhiều, tế bào gan phải làm việc quá sức, biến chất cồn thành acetaldehyde, chất độc gây tổn thương nghiêm trọng cho tế bào gan, từ đó gia tăng nguy cơ dẫn đến ung thư gan.

2.4. Các nguyên nhân khác

– Giới tính: Nam giới có tỷ lệ mắc ung thư gan cao hơn nữ giới, một phần do thói quen uống rượu bia, hút thuốc lá nhiều và áp lực công việc, căng thẳng.

– Yếu tố di truyền: Những người có tiền sử gia đình (cùng huyết thống) mắc ung thư gan cũng có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.

– Thực phẩm không an toàn: Các loại thực phẩm không được bảo quản tốt dễ bị nấm mốc. Một số loại nấm có thể sản sinh ra Aflatoxin (một chất gây ung thư mạnh mẽ đối với cơ thể người).

– Ô nhiễm môi trường: Việc tiếp xúc thường xuyên với các hóa chất độc hại từ thuốc diệt cỏ, thuốc trừ sâu, hay chất thải độc hại từ các nhà máy công nghiệp cũng là yếu tố nguy cơ.

3. Một số triệu chứng ban đầu có thể bắt gặp

Ở giai đoạn đầu, ung thư gan thường không có triệu chứng rõ ràng, hoặc các dấu hiệu có thể rất mơ hồ, khó nhận biết. Các triệu chứng này có thể xuất hiện tương tự dù ung thư gan khởi phát từ gan (nguyên phát) hay di căn từ nơi khác đến (thứ phát).

– Vàng da, vàng mắt: Lòng trắng mắt chuyển sang màu vàng hoặc da chuyển vàng. Dấu hiệu này có thể ít rõ ràng hơn ở những người có làn da sẫm màu. Kèm theo đó, bạn có thể thấy ngứa da, nước tiểu sẫm màu hơn bình thường và phân nhạt màu hơn.

– Chán ăn hoặc sụt cân không rõ nguyên nhân: Mất cảm giác ngon miệng hoặc cân nặng giảm đột ngột mà không chủ ý.

– Cảm thấy mệt mỏi hoặc không có năng lượng: Cơ thể luôn trong trạng thái uể oải, kiệt sức.

– Cảm thấy không khỏe nói chung hoặc có các triệu chứng giống cúm: Cảm giác mệt mỏi, khó chịu toàn thân, có thể kèm theo sốt nhẹ, đau nhức cơ thể.

– Khối u ở vùng bụng bên phải: Có thể sờ thấy một khối bất thường ở phần trên bên phải của bụng.

Ung thư gan giai đoạn I là cơ hội quan trọng để kiểm soát bệnh, tăng tỷ lệ sống và duy trì chất lượng cuộc sống cho người bệnh. Việc hiểu rõ bệnh, nguyên nhân, triệu chứng và thực hiện lối sống lành mạnh, kết hợp điều trị theo chỉ định sẽ giúp người bệnh có thêm niềm tin và động lực trong hành trình chiến đấu với ung thư gan.