Giải đáp: Trẻ thay răng sớm có dậy thì sớm không?

Nhiều cha mẹ nhận thấy con thay răng sớm hơn so với bạn bè cùng trang lứa nên không khỏi lo lắng trẻ thay răng sớm có dậy thì sớm không. Thực tế, thay răng và dậy thì đều là những “mốc phát triển” quan trọng của trẻ, nhưng việc một mốc đến sớm không đồng nghĩa mốc còn lại cũng sẽ diễn ra sớm. Bài viết dưới đây sẽ giúp cha mẹ hiểu đúng mối liên quan giữa hai vấn đề này và biết cách theo dõi sự phát triển của con một cách an toàn, khoa học.

1. Tuổi thay răng có liên quan gì tới tuổi dậy thì không?

Tuổi dậy thì được định nghĩa là giai đoạn xuất hiện các đặc tính sinh dục sơ cấp và thứ cấp, đồng thời trẻ đạt được khả năng sinh sản . Trong quá trình này, sự phát triển của răng (bao gồm thời điểm mọc và thay răng) thường được so sánh với tuổi thực và tuổi xương để đánh giá sự tăng trưởng toàn diện.

Theo nghiên cứu được đăng tải trên European Journal of Dentistry, sự phát triển của răng thường đồng bộ với sự phát triển của cơ thể. Các nhà khoa học đã tìm thấy mối tương quan tích cực mạnh mẽ giữa sự trưởng thành của răng với tuổi thực và tuổi xương .

Cụ thể, kết quả nghiên cứu trên các nhóm trẻ cho thấy có sự liên kết chặt chẽ giữa các chỉ số này. Điều này có nghĩa là tốc độ thay răng và phát triển răng của trẻ có thể phản ánh một phần tốc độ trưởng thành của hệ xương và các yếu tố nội tiết trong cơ thể.

2. Trẻ thay răng sớm có thể dậy thì sớm không? Vì sao?

Trẻ thay răng sớm có thể liên quan đến dậy thì sớm, nhưng yếu tố quyết định là sự chênh lệch giữa tuổi răng và tuổi thực.

2.1. Sự tăng tốc phát triển răng ở trẻ dậy thì sớm

Dậy thì sớm biểu thị sự bắt đầu tăng trưởng nhanh chóng của cơ thể.

Ở nhóm trẻ dậy thì sớm, tuổi răng thường cao hơn tuổi thực tế, và sự chênh lệch này được ghi nhận là khác biệt rõ rệt.
Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng sự phát triển răng diễn ra nhanh hơn ở nhóm trẻ dậy thì sớm.
Thậm chí, tuổi răng của những trẻ này còn được xác định là cao hơn cả tuổi xương.

2.2. Thay răng sớm thường không liên quan trực tiếp đến dậy thì sớm

Nhiều trường hợp răng sữa rụng sớm không phải do hormon hay dậy thì, mà do các nguyên nhân tại chỗ như:

Sâu răng nặng, viêm quanh chóp khiến răng sữa phải nhổ sớm.
Chấn thương do té ngã hoặc va đập có thể gây rụng răng và thay răng sớm ở trẻ.
Răng mọc chen chúc, sai lệch khớp cắn… khiến răng lung lay sớm hơn.
Yếu tố di truyền

Vì vậy, trước khi “gắn nhãn” trẻ thay răng sớm có dậy thì sớm không, cần nhìn thêm các biểu hiện dậy thì và tốc độ tăng trưởng.

3. Làm thế nào để hạn chế nguy cơ dậy thì sớm ở trẻ thay răng sớm?

3.1. Duy trì cân nặng cân đối để phòng thừa cân và béo phì.

Thừa cân có thể liên quan đến xu hướng dậy thì sớm ở một số trẻ. Cha mẹ nên:

Tăng vận động mỗi ngày, hạn chế ngồi lâu.
Giảm đồ uống ngọt, đồ ăn nhanh chứa nhiều dầu mỡ.
Ưu tiên bữa ăn cân bằng: đủ đạm, rau và chất béo lành mạnh.

3.2. Tối ưu giấc ngủ và nhịp sinh hoạt

Ngủ đủ theo lứa tuổi, hạn chế thức khuya.
Giảm màn hình trước giờ ngủ.

3.3. Thăm khám nha khoa và nội tiết định kỳ

Việc phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường về răng miệng mang lại thông tin quý giá cho thực hành lâm sàng. Hiểu rõ về sự thay đổi trong tăng trưởng sọ mặt và tốc độ trưởng thành răng ở trẻ dậy thì sớm sẽ giúp bác sĩ đưa ra phương pháp điều trị hiệu quả và kịp thời.

Bác sĩ răng hàm mặt sẽ xác định các rối loạn nội tiết liên quan thông qua việc đánh giá tuổi răng .
Ở trẻ dậy thì sớm, tốc độ phát triển răng thường nhanh hơn và nên được cân nhắc trong quá trình đánh giá sức khỏe tổng thể.
Nếu được chẩn đoán và can thiệp sớm, trẻ có thể cải thiện được các vấn đề về sự không tương thích giữa xương và răng .
Việc điều trị đúng hướng không chỉ giúp kiểm soát dậy thì sớm mà còn ngăn ngừa các nguy cơ như răng chen chúc hoặc mất cân bằng khuôn mặt do sự phát triển lệch pha .

Cha mẹ có thể đưa trẻ đến các cơ sở y tế uy tín như Hệ thống Y tế Thu Cúc TCI để được kiểm tra toàn diện cả về nha khoa và nội tiết. Tại đây, các bác sĩ có thể sử dụng các phương pháp như chụp X-quang xương bàn tay hoặc đánh giá tuổi răng để so sánh với tuổi thực, từ đó đưa ra kết luận chính xác.

Tóm lại, trẻ thay răng sớm có dậy thì sớm không là một vấn đề có cơ sở khoa học. Nếu nhận thấy con thay răng quá sớm so với bạn bè, phụ huynh nên chủ động đưa trẻ đi thăm khám để được tư vấn và có hướng xử trí phù hợp nhất, đảm bảo sự phát triển an toàn cho bé.

Nguồn tham khảo: pmc.ncbi.nlm.nih.gov