Đái tháo đường không phụ thuộc insulin là gì?
Đái tháo đường không phụ thuộc insulin thường gặp ở người trên 40 tuổi, đặc biệt là những người thừa cân hoặc béo phì. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ đái tháo đường không phụ thuộc insulin là gì và đái tháo đường không phụ thuộc insulin là type mấy. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn nắm được những thông tin cơ bản, dễ hiểu về dạng bệnh này.
1. Bệnh đái tháo đường không phụ thuộc insulin là gì? Thuộc type mấy và đặc điểm của nó?
Bệnh đái tháo đường không phụ thuộc insulin là dạng tiểu đường phổ biến nhất và chiếm đến 90% tổng số trường hợp đái tháo đường. Bản chất của đái tháo đường không phụ thuộc insulin là một rối loạn chuyển hóa di truyền đặc trưng bởi tình trạng tăng đường huyết, xuất phát từ sự kết hợp của tình trạng kháng insulin, tiết insulin không đủ và tiết glucagon quá mức hoặc không phù hợp.
Nếu không được kiểm soát tốt, đái tháo đường không phụ thuộc insulin có thể gây nhiều biến chứng nguy hiểm. Bệnh ảnh hưởng đến vi mạch như mắt, thận và thần kinh, đồng thời làm tăng nguy cơ biến chứng mạch máu lớn như tim mạch và mạch máu ngoại biên. Ngoài ra, bệnh lý thần kinh tiểu đường còn tác động đến cả thần kinh tự chủ và thần kinh ngoại biên.
Vậy đái tháo đường không phụ thuộc insulin là type mấy? Bệnh đái tháo đường không phụ thuộc insulin là dạng đái tháo đường Type 2, bệnh nhân đái tháo đường type này không hoàn toàn phụ thuộc vào insulin suốt đời.
Triệu chứng của bệnh đái tháo đường không phụ thuộc insulin là gì? Cũng tương tự như triệu chứng của tiểu đường type1, thường bao gồm:
- Đi vệ sinh – đi tiểu nhiều, đặc biệt là vào ban đêm.
- Khát nước.
- Mệt mỏi hơn bình thường.
- Thon gọn hơn – giảm cân mà không cần cố gắng.
- Ngứa bộ phận sinh dục hoặc nhiễm nấm âm đạo.
- Vết cắt và vết thương lâu liền.
- Thị lực mờ
- Đói nhanh hơn

2. Bệnh đái tháo đường không phụ thuộc insulin khác gì các type đái tháo đường còn lại? Phân biệt chúng?
Bệnh đái tháo đường không phụ thuộc insulin và bệnh đái tháo đường phụ thuộc insulin khác nhau về nguyên nhân gốc rễ, nhưng hậu quả cuối cùng thì giống nhau. Nếu không được điều trị, có thể dẫn đến các biến chứng như tổn thương thần kinh và mắt.
Dưới đây là một số điểm khác biệt chính giữa bệnh tiểu đường type 1 và tiểu đường type 2.
| Tiểu đường type 1 | Tiểu đường type 2 | |
| Nguyên nhân | Tuyến tụy không sản xuất insulin, vì hệ thống miễn dịch của cơ thể tấn công các tế bào đảo tụy sản sinh insulin. | Tuyến tụy sản xuất ít insulin hơn bình thường, và cơ thể trở nên kháng insulin. Điều này có nghĩa là cơ thể vẫn có insulin, nhưng không thể sử dụng nó. |
| Các yếu tố rủi ro | Các yếu tố có thể gây ra phản ứng tự miễn dịch này bao gồm:
Tiền sử gia đình có thể làm tăng nhẹ nguy cơ mắc bệnh, vì có một số gen liên quan đến bệnh tiểu đường type 1. | Tuổi tác, tiền sử gia đình, chủng tộc, chu vi vòng eo và tình trạng béo phì hoặc thừa cân đều là các yếu tố nguy cơ gây bệnh tiểu đường type 2. |
| Triệu chứng | Các triệu chứng của bệnh tiểu đường type 1 xuất hiện nhanh hơn. | Các triệu chứng của bệnh tiểu đường type 2 có thể dễ bị bỏ sót hơn vì chúng xuất hiện chậm hơn. Và bạn có thể không nhận thấy bất kỳ triệu chứng nào. |
| Điều trị | Điều trị bệnh tiểu đường type 1 bằng cách tiêm insulin.
Tính toán lượng carbohydrate bạn ăn và uống, đồng thời cố gắng cân bằng chúng với liều lượng insulin. Việc duy trì hoạt động thể chất thường xuyên, ăn uống lành mạnh và khám sức khỏe định kỳ cũng rất quan trọng. | Khác với bệnh tiểu đường type 1, đôi khi bệnh tiểu đường type 2 có thể được điều trị mà không cần dùng insulin hoặc các loại thuốc khác để giúp hạ đường huyết.
Việc tích cực vận động, ăn uống lành mạnh và khám sức khỏe định kỳ có thể giúp bạn kiểm soát bệnh tốt hơn. |
3. Cách điều trị/ chung sống với bệnh?
Mục tiêu điều trị đái tháo đường không phụ thuộc insulin là gì? Đó là giữ đường huyết ổn định gần mức bình thường, đồng thời phòng ngừa hoặc làm chậm các biến chứng. Bên cạnh đó, việc kiểm soát tốt các bệnh lý đi kèm như tăng huyết áp và rối loạn mỡ máu cũng đóng vai trò rất quan trọng.

Các loại thuốc giúp kiểm soát lượng đường huyết
Các loại thuốc dùng đường uống:
- Các hợp chất biguanide làm giảm lượng glucose do cơ thể sản sinh ra.
- Thuốc nhóm sulfonylurea kích thích tuyến tụy sản sinh nhiều insulin hơn.
- Thuốc tăng độ nhạy cảm insulin giúp cơ thể sử dụng insulin hiệu quả hơn.
- Thuốc ức chế tinh bột giúp giảm lượng glucose hấp thụ vào máu.
- Thuốc ức chế chất vận chuyển đồng thời natri-glucose 2 (SGLT-2) nhằm tăng cường bài tiết glucose trong nước tiểu.
- Chất liên kết axit mật
Các loại thuốc tiêm:
- Thuốc đồng vận thụ thể GLP-1: kích thích tuyến tụy sản sinh insulin và làm giảm cảm giác thèm ăn, từ đó hỗ trợ giảm cân.
- Thuốc Amylin hoặc nhóm Pramlintide thay thế một loại protein của tuyến tụy có hàm lượng thấp ở những người mắc bệnh tiểu đường type 2.
- Insulin được chỉ định sử dụng khi cơ thể bạn không sản xuất đủ insulin. Bạn không thể kiểm soát lượng đường trong máu bằng cách thay đổi lối sống và các loại thuốc khác.
Xét nghiệm đường huyết
Việc tự đo đường huyết hàng ngày tại nhà giúp bạn và bác sĩ đánh giá chính xác hiệu quả điều trị, đặc biệt quan trọng nếu bạn đang dùng insulin. Nếu đường huyết đã ổn định và không cần tiêm insulin, tần suất xét nghiệm có thể giảm bớt, nhưng hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi thay đổi. Cứ đều đặn 1 tháng bạn nên đến các cơ sở y tế để kiểm tra chỉ số đường huyết của bạn.
Lối sống lành mạnh
- Duy trì cân nặng lý tưởng (nếu thừa cân phải giảm cân).
- Tập thể dục 30 phút mỗi ngày với cường độ trung bình.
- Ăn uống lành mạnh.
- Tránh thuốc lá, rượu.
- Kiểm soát stress.
- Khám sức khỏe định kỳ 6 tháng một lần.
Đái tháo đường không phụ thuộc insulin là bệnh mạn tính phổ biến, chủ yếu liên quan đến tình trạng kháng insulin và lối sống không lành mạnh. Nếu được phát hiện sớm và kiểm soát đúng cách bằng chế độ ăn, vận động và điều trị phù hợp, người bệnh có thể duy trì đường huyết ổn định.
Nguồn tài liệu tham khảo: Uvahealth, Emedicine, , Diabetes















