Mách bạn 6 cách điều trị suy đường hô hấp phổ biến
Suy hô hấp là tình trạng nguy hiểm xảy ra khi phổi không đủ khả năng cung cấp oxy hoặc loại bỏ khí CO₂ ra khỏi cơ thể, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự sống còn nếu không được can thiệp kịp thời. Việc điều trị phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh và mức độ tổn thương hô hấp. Nếu bạn đang băn khoăn không biết bắt đầu từ đâu, hãy cùng mách bạn 6 cách điều trị suy đường hô hấp phổ biến hiện nay – những phương pháp đã và đang được áp dụng tại các cơ sở y tế từ tuyến cơ sở đến chuyên sâu, giúp người bệnh cải thiện chức năng hô hấp và phục hồi nhanh hơn.
1. 6 phương pháp hỗ trợ điều trị suy hô hấp hiệu quả
1.1. Liệu pháp oxy – phương pháp hỗ trợ điều trị suy đường hô hấp
Việc bổ sung oxy là một trong những bước can thiệp quan trọng khi bệnh nhân gặp tình trạng thiếu oxy do suy giảm chức năng hô hấp. Phương pháp này giúp tăng nồng độ oxy trong máu, từ đó bảo vệ hoạt động của các cơ quan quan trọng và giảm nguy cơ tổn thương lan rộng. Tùy vào mức độ suy đường hô hấp và chỉ định của bác sĩ, liệu pháp oxy có thể được thực hiện thông qua:
– Ống thông mũi: Dùng ống nhỏ đưa oxy trực tiếp vào mũi.
– Mặt nạ thở oxy: Thiết bị bao phủ cả mũi và miệng, giúp cung cấp lượng oxy cao hơn.
– Máy thở hỗ trợ: Trong những trường hợp nghiêm trọng hơn, oxy có thể được đưa vào cơ thể qua máy thở.
1.2. Hỗ trợ bằng máy thở – phương pháp hỗ trợ điều trị suy đường hô hấp
Sử dụng máy thở là phương pháp điều trị nâng cao, được chia thành hai hình thức:
– Thở máy không xâm lấn: Dùng mặt nạ hoặc thiết bị tương tự để tạo áp lực dương, giúp đường thở không bị xẹp. Một dạng phổ biến là CPAP. Phương pháp này ít gây khó chịu và giảm nguy cơ nhiễm khuẩn vì không cần đặt ống nội khí quản.
– Thở máy xâm lấn: Dành cho các trường hợp bệnh nhân không đáp ứng với NPPV hoặc không thể tự thở. Oxy được đưa vào phổi qua ống nội khí quản hoặc mở khí quản, máy thở hỗ trợ duy trì hô hấp và đào thải khí CO₂.
1.3. Thủ thuật mở khí quản
Khi người bệnh không thể thở bình thường qua đường hô hấp trên, bác sĩ có thể chỉ định mở khí quản – một thủ thuật ngoại khoa nhằm tạo lỗ mở ở phía trước cổ để đưa ống dẫn vào khí quản. Thông qua ống này, oxy sẽ được cung cấp trực tiếp vào phổi, hỗ trợ quá trình hô hấp hiệu quả hơn trong các trường hợp suy đường hô hấp nặng kéo dài hoặc có nguy cơ ngưng thở.
1.4. Trao đổi oxy bên ngoài cơ thể
ECMO – viết tắt của Extracorporeal Membrane Oxygenation – là một kỹ thuật hỗ trợ sự sống đặc biệt, được sử dụng trong các tình huống mà tim và/hoặc phổi không còn đảm nhiệm hiệu quả chức năng của mình. Hệ thống này hoạt động như một “lá phổi nhân tạo”, cho phép máu được dẫn ra ngoài cơ thể để trao đổi khí (bổ sung oxy và loại bỏ CO₂), sau đó bơm trở lại tuần hoàn.
Phương pháp này thường được chỉ định trong những ca suy đường hô hấp hoặc suy tuần hoàn cực kỳ nghiêm trọng, nhằm duy trì sự sống cho bệnh nhân trong khi chờ đợi phục hồi hoặc can thiệp điều trị nguyên nhân nền.
1.5. Đảm bảo việc đường hô hấp sẽ được thông thoáng
Đường thở bị tắc nghẽn là một nguyên nhân nghiêm trọng dẫn đến suy hô hấp cấp. Do đó, kiểm soát và đánh giá tình trạng thông thoáng của đường thở là bước can thiệp thiết yếu. Các bác sĩ sẽ kiểm tra xem có vật lạ, đờm dãi hoặc tình trạng phù nề gây cản trở lưu thông không khí hay không.
Khi phát hiện tắc nghẽn, có thể cần thực hiện các thủ thuật như hút đờm, đặt nội khí quản hoặc tiến hành can thiệp ngoại khoa để loại bỏ dị vật – giúp nhanh chóng phục hồi sự lưu thông không khí đến phổi.
1.6. Sử dụng thuốc và truyền dịch
Thuốc và dịch truyền đóng vai trò hỗ trợ tích cực trong kế hoạch điều trị tổng thể cho bệnh nhân suy hô hấp.
Bên cạnh đó, truyền dịch tĩnh mạch giúp duy trì huyết động ổn định, cân bằng nội môi, hỗ trợ chức năng tuần hoàn và cung cấp dinh dưỡng cần thiết. Tuy nhiên, đối với người đang thở máy, việc truyền dịch cần được kiểm soát nghiêm ngặt để tránh gây quá tải dịch, ảnh hưởng xấu đến phổi. Toàn bộ việc dùng thuốc và truyền dịch cần được cá thể hóa theo từng trường hợp bệnh và được giám sát chặt chẽ bởi bác sĩ chuyên môn.
2. Suy đường hô hấp có chữa được không?
Khả năng phục hồi của người bệnh suy hô hấp phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh và mức độ tổn thương hô hấp. Nếu nguyên nhân được xác định rõ ràng và xử trí kịp thời, đặc biệt trong các trường hợp suy hô hấp cấp tính, người bệnh có thể phục hồi hoàn toàn.
Tuy nhiên, ở những bệnh nhân bị suy hô hấp do các bệnh lý mạn tính như COPD, xơ phổi, tim mạch… thì việc điều trị thường kéo dài, thiên về kiểm soát triệu chứng hơn là điều trị dứt điểm. Trong những tình huống này, việc kết hợp điều trị y khoa với chế độ chăm sóc đúng cách sẽ giúp cải thiện đáng kể chất lượng cuộc sống.
3. Suy hô hấp có nguy hiểm không?
Suy hô hấp là tình trạng nghiêm trọng, gây thiếu oxy và rối loạn trao đổi khí trong cơ thể. Khi oxy không đủ cung cấp cho các cơ quan như tim, não, gan, thận… sẽ dẫn đến tổn thương tế bào, thậm chí tử vong nếu không được can thiệp kịp thời.
Một số biến chứng nghiêm trọng do suy đường hô hấp không được điều trị đúng lúc gồm:
– Tổn thương phổi kéo dài, viêm phổi, xơ hóa phổi.
– Tắc mạch phổi.
– Xuất huyết tiêu hóa.
– Loạn nhịp tim, ngừng tim.
– Tổn thương não do thiếu oxy.
– Suy chức năng thận, gan.
– Nguy cơ tử vong cao.
Việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời có ý nghĩa quyết định trong việc kiểm soát diễn tiến bệnh.
4. Khi nào cần nhập viện?
Người bệnh cần được đưa đến cơ sở y tế ngay khi xuất hiện một hoặc nhiều triệu chứng sau:
– Khó thở dai dẳng, cảm giác hụt hơi hoặc nghẹt thở.
– Da, môi, đầu ngón tay nhợt nhạt hoặc tím tái.
– Cảm giác thường xuyên buồn ngủ bất thường và hay lơ mơ.
– Ho có máu hoặc khạc ra chất nhầy lẫn máu.
– Cơ thể mệt mỏi.
– Đổ nhiều mồ hôi không rõ nguyên do từ đâu.
– Bồn chồn, kích thích, thay đổi hành vi hoặc tâm lý.
– Giảm thị lực, chóng mặt, đau đầu đột ngột.
Trong những trường hợp trên, việc nhập viện để theo dõi sát và điều trị chuyên sâu là cần thiết để ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm.
Tùy vào mức độ suy đường hô hấp, bác sĩ sẽ chỉ định những phương pháp điều trị khác nhau, từ hỗ trợ oxy đơn giản cho đến thở máy không xâm nhập hoặc xâm nhập, thậm chí can thiệp ECMO trong các ca nặng. Việc lựa chọn phương pháp nào cần dựa trên đánh giá toàn diện về nguyên nhân, tình trạng lâm sàng và khả năng đáp ứng điều trị của từng bệnh nhân. Với 6 cách điều trị suy đường hô hấp phổ biến nêu trên, hy vọng bạn đọc sẽ có thêm kiến thức để hiểu rõ hơn về tình trạng này, đồng thời chủ động phòng ngừa, phát hiện và phối hợp điều trị kịp thời khi có dấu hiệu bất thường về hô hấp.
