Cần lưu ý những phương pháp điều trị viêm phế quản cấp sau
Viêm phế quản cấp là một trong những bệnh lý hô hấp thường gặp, đặc biệt khi thời tiết giao mùa hoặc trong môi trường ô nhiễm. Mặc dù thường tự khỏi, nhưng nếu không được điều trị và chăm sóc đúng cách, bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng ảnh hưởng đến sức khỏe. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ các phương pháp điều trị viêm phế quản cấp, chăm sóc hỗ trợ cũng như các lưu ý quan trọng để bảo vệ sức khỏe hô hấp tốt nhất.
1. Giải đáp về tình trạng viêm phế quản cấp
1.1. Hiểu cơ bản về viêm phế quản cấp
Viêm phế quản cấp là tình trạng viêm nhiễm ở lớp niêm mạc của ống phế quản. Đây là những đường dẫn khí chính đưa không khí vào phổi. Đây là một bệnh lý hô hấp cấp tính phổ biến, thường gặp ở cả người lớn và trẻ em.
Bệnh đặc trưng bởi sự viêm nhiễm ở đường hô hấp dưới, cụ thể là các nhánh phế quản lớn, nhưng không có dấu hiệu của viêm phổi và thường xảy ra ở những người không mắc bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD) từ trước.
1.2. Nhận biết các triệu chứng đặc trưng của viêm phế quản cấp tính
Viêm phế quản cấp thường khởi phát đột ngột với triệu chứng chính là ho kéo dài, có thể kèm theo đờm hoặc không. Đây là một bệnh lý lành tính và thường tự giới hạn, tự khỏi trong khoảng 1 đến 3 tuần. Các triệu chứng này xuất phát từ phản ứng viêm trong đường hô hấp dưới, mà phần lớn là do nhiễm virus.
Biểu hiện của bệnh thường khá rõ ràng, tuy nhiên nhiều người lại chủ quan không điều trị sớm, dẫn đến những biến chứng không mong muốn.
– Ho: Có thể ho khan hoặc ho có đờm, ho từng cơn hoặc kéo dài cả ngày, kèm cảm giác đau rát họng, mệt mỏi.
– Sốt: Có thể sốt nhẹ hoặc sốt cao, tùy mức độ viêm và sức đề kháng.
– Khò khè: Xảy ra khi đường thở bị hẹp do phù nề, tiết dịch, hoặc co thắt phế quản.
– Tiết đờm: Đờm có thể màu trắng, vàng hoặc xanh, màu đờm không thể khẳng định nguyên nhân do vi khuẩn hay virus.
– Triệu chứng toàn thân: Người bệnh thường mệt mỏi, uể oải, kém ăn, khó thở nhẹ khi hoạt động nặng.
2. Các phương án điều trị viêm phế quản cấp cần lưu ý
Việc điều trị viêm phế quản cấp chủ yếu tập trung vào việc làm giảm nhẹ các triệu chứng, bởi vì phần lớn các trường hợp là do virus và sẽ tự khỏi.
2.1. Điều trị ho
Ho là một phản xạ tự nhiên có lợi, giúp cơ thể tống đờm và vi khuẩn ra ngoài. Tuy nhiên, ho nhiều có thể dẫn đến nôn ói, mất ngủ, gây ảnh hưởng đến sinh hoạt.
– Uống nhiều nước (nước lọc, nước ép trái cây) để bù lại lượng nước đã mất do sốt, ho, và giúp làm loãng đờm, cải thiện triệu chứng bệnh.
– Thuốc long đờm có thể được chỉ định khi bệnh nhân đờm đặc khó khạc.
– Hạn chế dùng thuốc giảm ho, chỉ dùng khi ho khan, ho quá mức gây khó chịu, ảnh hưởng giấc ngủ, và cần theo chỉ định bác sĩ.
2.2. Điều trị sốt
Hai loại thuốc hạ sốt thường khuyên dùng trong quá trình điều trị viêm phế quản cấp là acetaminophen (paracetamol) và ibuprofen. Ibuprofen chỉ nên dùng theo chỉ dẫn của bác sĩ. Thuốc hạ sốt được khuyến nghị sử dụng khi sốt cao từ 38,5 độ C trở lên. Đối với trẻ em hoặc những người có bệnh lý nền về tim, phổi, thần kinh, cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng thuốc hạ sốt. Tuyệt đối không dùng aspirin để hạ sốt cho trẻ em, người bị hen suyễn, hoặc người bị loét dạ dày – tá tràng.
2.3. Thuốc giảm triệu chứng để điều trị viêm phế quản cấp
– Sổ mũi, nghẹt mũi: Không nên dùng các thuốc kháng histamin và thuốc chống sung huyết mũi để làm khô mũi vì nguy cơ tác dụng phụ cao. Thay vào đó, việc vệ sinh mũi bằng nước muối sinh lý được khuyến khích. Trẻ không cần khí dung nước muối hoặc thuốc giãn phế quản nếu không khò khè, hoặc có khò khè nhưng không đáp ứng với thuốc.
– Thuốc làm loãng đờm: Trên thị trường có nhiều loại thuốc giúp làm loãng đờm, giảm độ dính của đờm như acetylcystein, bromhexin, carbocystein. Tuy nhiên, hiệu quả của những loại thuốc này ở trẻ em còn khá hạn chế. Thuốc chỉ phát huy tác dụng khi người bệnh được uống đủ nước. Bản thân nước đã là một loại thuốc làm loãng đờm tốt nhất, vì vậy khuyến khích uống nhiều nước là biện pháp hỗ trợ điều trị quan trọng.
– Khí dung thuốc giãn phế quản: Thuốc giãn phế quản dạng khí dung có thể được sử dụng, nhưng chỉ khi tình trạng khò khè có cải thiện sau khi khí dung. Tránh sử dụng thuốc giãn phế quản dạng uống vì ít hiệu quả và dễ gây các phản ứng phụ như run tay, tim đập nhanh, hồi hộp, nóng bừng mặt.
– Thuốc kháng virus không được khuyến cáo dùng thường xuyên. Tuy vậy, bác sĩ có thể chỉ định trong trường hợp nghi ngờ nguyên nhân do virus cúm. Nếu sử dụng thuốc kháng virus cúm, cần cho dùng sớm trong vòng 36 giờ đầu kể từ khi khởi phát triệu chứng.
3. Chế độ sinh hoạt phù hợp với viêm phế quản cấp
3.1. Lời khuyên về phòng ngừa sức khỏe bản thân
Bên cạnh các phương pháp điều trị y tế, việc áp dụng chế độ sinh hoạt phù hợp đóng vai trò quan trọng giúp bạn cảm thấy dễ chịu hơn, tăng cường khả năng hồi phục. Đồng thời ngăn ngừa biến chứng của viêm phế quản cấp, và kiểm soát các triệu chứng của viêm phế quản cấp:
– Tránh tiếp xúc với các chất kích thích: Hạn chế tối đa việc tiếp xúc với khói thuốc lá, bụi bẩn, hóa chất độc hại. Không hút thuốc lá dưới mọi hình thức.
– Bảo vệ đường hô hấp: Đeo khẩu trang khi không khí bị ô nhiễm hoặc khi phải tiếp xúc với các chất kích thích mạnh (như sơn, chất tẩy rửa gia dụng).
– Điều chỉnh nhiệt độ phòng: Đảm bảo nhiệt độ phòng phù hợp, không quá nóng hoặc quá lạnh. Sử dụng máy phun sương hoặc đặt khăn ẩm trong phòng để tạo độ ẩm, giúp người bệnh cảm thấy thoải mái và dễ chịu hơn.
– Hạn chế lây lan: Người bệnh nên hạn chế tiếp xúc gần với người khác để tránh lây nhiễm.
– Vệ sinh cá nhân: Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng để ngăn ngừa lây lan nhiễm trùng. Vệ sinh mũi họng bằng nước muối sinh lý đều đặn để giữ đường thở thông thoáng.
– Tập thể dục thường xuyên: Nâng cao thể lực và sức đề kháng cho cơ thể bằng cách tập luyện thể dục thể thao đều đặn.
3.2. Chế độ dinh dưỡng trong quá trình điều trị viêm phế quản cấp
– Chế độ dinh dưỡng đầy đủ: Ăn uống đủ chất để tăng cường hệ miễn dịch. Ưu tiên các loại thức ăn mềm, dễ tiêu hóa, tăng cường bổ sung rau xanh và trái cây giàu vitamin, khoáng chất.
– Hạn chế đồ chiên rán, chua cay vì có thể kích thích niêm mạc phế quản, gây khô rát họng. Đồng thời, hạn chế thực phẩm nhiều đường vì có thể làm giảm sức đề kháng, tăng khó thở và kéo dài thời gian hồi phục.
– Tránh các đồ uống chứa caffeine cho đến khi hồi phục hoàn toàn.
Lưu ý nếu các triệu chứng không cải thiện sau 7-10 ngày hoặc có dấu hiệu nặng hơn như khó thở, tức ngực, sốt cao kéo dài, mệt mỏi nhiều, cần đi khám ngay để được điều trị kịp thời.
Điều trị viêm phế quản cấp đúng cách giúp giảm nhanh triệu chứng, phòng ngừa biến chứng và tránh chuyển sang viêm phế quản mạn tính. Hãy luôn lắng nghe cơ thể mình và tìm kiếm sự tư vấn y tế kịp thời khi cần thiết để đảm bảo sức khỏe tốt nhất.
