Đột quỵ não là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong và tàn phế trên toàn thế giới. Trong số các nguyên nhân gây đột quỵ, xơ vữa động mạch chiếm một tỷ lệ đáng kể. Điều này khiến cho việc phòng ngừa và quản lý xơ vữa động mạch trở thành một phần quan trọng trong chiến lược phòng ngừa đột quỵ. Trong bài viết này, Hệ thống y tế Thu Cúc TCI sẽ đi sâu vào tìm hiểu bệnh xơ vữa động mạch, mối liên hệ của xơ vữa động mạch và đột quỵ, cách phòng ngừa đột quỵ gây ra bởi xơ vữa động mạch.
Menu xem nhanh:
1. Tổng quan về tình trạng xơ vữa động mạch
1.1 Xơ vữa động mạch hình thành thế nào?
Xơ vữa động mạch là một quá trình khiến các động mạch trở nên hẹp và cứng do sự tích tụ của các chất béo, cholesterol, các tế bào khác trên thành của nội động mạch… Khi xơ vữa tạo thành, động mạch – các mạch máu được xem như là những đường dẫn mang máu từ tim đến những phần còn lại của cơ thể bị gián đoạn.
Xơ vữa động mạch là quá trình diễn biến âm thầm qua nhiều năm, và có thể bắt đầu ở nhiều độ đuổi. Triệu chứng của xơ vữa động mạch thường không rõ ràng cho đến khi gây ra vấn đề lớn như đột quỵ. Những triệu chứng có thể bao gồm đau ngực, khó thở hoặc đau đầu.
Bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe như đột quỵ, nhồi máu cơ tim, vấn đề với tuần hoàn máu…
1.2 Yếu tố nguy cơ dẫn đến mắc xơ vữa động mạch
Có một số yếu tố làm tăng nguy cơ khiến cho một người dễ mắc xơ vữa động mạch, bao gồm:
– Hút thuốc lá: Nicotine trong thuốc lá có thể gây hại cho mạch máu và tạo điều kiện cho sự tích tụ của chất béo trong mạch máu.
– Tiểu đường: Người mắc tiểu đường thường có tỷ lệ cao hơn để phát triển xơ vữa động mạch.
– Huyết áp cao: Áp lực máu cao có thể làm tổn thương mạch máu và tạo điều kiện cho sự tích tụ của chất béo trong thành mạch.
– Cholesterol cao trong máu có thể tích tụ trong thành mạch và tạo thành xơ vữa.
2. Tìm hiểu tại sao đột quỵ não là một hệ lụy của xơ vữa động mạch?
Khi xơ vữa động mạch tạo thành, nó có thể gây ra các vấn đề nghiêm trọng cho sức khỏe, bao gồm đột quỵ và một số biến chứng khác.
Vậy cơ chế nào khiến xơ vữa động mạch có thể dẫn đến đột quỵ não sẽ được lý giải sau đây:
2.1 Tắc nghẽn động mạch
Xơ vữa làm cho động mạch trở nên hẹp và kém linh hoạt, giảm lưu lượng máu đến các khu vực quan trọng của não. Khi máu không thể lưu thông một cách hiệu quả có thể xảy ra tắc nghẽn động mạch gây ra đột quỵ.
2.2 Cục máu đông
Xơ vữa cũng có thể làm tổn thương mạch máu, tạo điều kiện cho sự hình thành cục máu đông. Nếu cục máu đông tạo thành trong mạch máu ở não, nó có thể làm tắc nghẽn hoặc ngăn chặn lưu lượng máu đến một phần của não gây ra đột quỵ não. Ngoài ra, xơ vữa động mạch còn có thể dẫn đến hẹp động mạch cảnh – động mạch có chức năng đưa máu từ tim lên nuôi dưỡng não. Khi động mạch cảnh bị hẹp, các mảng xơ vữa và cục máu đông có thể gây tắc tại chỗ hoặc vỡ ra tạo thành các mảnh nhỏ trôi theo dòng máu đến một nhánh động mạch máu trong não nào đó, gây nên đột quỵ não.
2.3 Rối loạn trong hệ thống mạch máu não
Xơ vữa động mạch có thể gây ra sự rối loạn trong cấu trúc và chức năng của mạch máu ở não. Điều này có thể làm tăng nguy cơ của việc hình thành cục máu đông hoặc tắc nghẽn mạch máu. Cả hai yếu tố nguy cơ này đều có thể gây ra đột quỵ.
3. Chiến lược phòng ngừa đột quỵ não do xơ vữa động mạch
3.1 Dự phòng đột quỵ não bằng cách ngăn xơ vữa động mạch
Phòng ngừa xơ vữa động mạch là một phần quan trọng của việc ngăn chặn đột quỵ. Dưới đây là một số chiến lược quan trọng bạn nên quan tâm và chú ý:
– Ăn uống lành mạnh: Hạn chế chất béo bão hòa và cholesterol, tăng cường hàm lượng rau quả, và chọn lựa các loại thực phẩm giàu omega-3 và kali.
– Tập thể dục đều đặn: Vận động thường xuyên giúp duy trì trọng lượng cơ thể và giảm áp lực máu.
– Hạn chế rượu và thuốc lá: Rượu và thuốc lá có thể gây hại cho mạch máu và tăng nguy cơ xơ vữa động mạch.
– Quản lý huyết áp và đường huyết: Kiểm soát huyết áp và đường huyết thông qua chế độ ăn uống và tập thể dục là cực kỳ quan trọng.
– Theo dõi sức khỏe định kỳ: Kiểm tra định kỳ huyết áp, đường huyết, và cholesterol có thể phát hiện sớm các dấu hiệu của xơ vữa động mạch.
3.2 Dự phòng đột quỵ não bằng cách quản lý, điều trị xơ vữa động mạch
Nếu đã được chẩn đoán xơ vữa động mạch, quản lý và điều trị đúng cách là vô cùng quan trọng để ngăn chặn các biến chứng, bao gồm cả đột quỵ. Điều trị có thể bao gồm:
– Thuốc điều trị cholesterol: Các loại thuốc như statins có thể giúp kiểm soát hàm lượng cholesterol trong máu.
– Thuốc hạ huyết áp: Nếu cần thiết, thuốc hạ huyết áp có thể được sử dụng để duy trì áp lực máu ổn định.
– Phẫu thuật: Trong một số trường hợp nặng, phẫu thuật để làm sạch hoặc mở rộng các động mạch có thể được khuyến nghị.
Phòng ngừa đột quỵ não do xơ vữa động mạch đòi hỏi một sự tiếp cận toàn diện, từ việc hiểu biết về yếu tố nguy cơ cho đến việc thực hiện các biện pháp phòng ngừa và quản lý bệnh tình. Việc này không chỉ giúp giảm nguy cơ đột quỵ mà còn nâng cao chất lượng cuộc sống và sức khỏe toàn diện của mỗi người. Hy vọng với các thông tin trên đây đã giúp bạn đọc có thêm hiểu biết để chủ động phòng tránh hai căn bệnh nguy hiểm này.