Bệnh tuyến giáp gây tăng cân là tình trạng xảy ra không phổ biến ở nhiều người bệnh nên khi tăng cân mọi người không hề nghĩ đến căn bệnh này. Cần tìm hiểu rõ bệnh lý tuyến giáp để phòng ngừa triệu chứng tăng giảm cân đột ngột của bệnh. Vậy nguyên nhân gây triệu chứng này là gì, bệnh có nguy hiểm không, hãy cùng tìm hiểu qua bài viết này của Thu Cúc TCI nhé.
Menu xem nhanh:
1. Bệnh tuyến giáp là gì?
Tuyến giáp là cơ quan hình bướm trước cổ, nằm từ đốt sống cổ 5 đến đốt sống ngực 1. Tuyến giáp tạo ra các hormone kiểm soát sự trao đổi chất trong cơ thể. Các hormone này sẽ tiết vào máu và đưa đến các mô xung quanh giúp cơ thể sử dụng năng lượng và hoạt động bình thường.
Bệnh tuyến giáp bao gồm: suy giáp, cường giáp, viêm giáp và bướu giáp.
2. Mối liên hệ giữa bệnh tuyến giáp và cân nặng
Bệnh tuyến giáp có thể gây ra nhiều biến đổi về cân nặng do tác động của hormone tuyến giáp đến quá trình trao đổi chất trong cơ thể. Khi mắc bệnh cường giáp, mức độ hoạt động của tuyến giáp tăng lên và hormone tuyến giáp sản xuất nhiều hơn. Điều này có thể gây ra cảm giác thèm ăn gia tăng, nhưng do tăng trao đổi chất và đốt cháy calo nhanh hơn, dẫn đến giảm cân. Với người mắc bệnh suy giáp, tuyến giáp không sản xuất đủ hormone tuyến giáp, dẫn đến chậm trao đổi chất. Dù có thể chán ăn, cơ thể vẫn lưu giữ calo dưới dạng chất béo và cân nặng tăng lên.
Quá trình này phức tạp và có thể ảnh hưởng đến mỗi người khác nhau. Ngoài ra, điều trị bệnh tuyến giáp như sử dụng hormone tuyến giáp nhân tạo hoặc thuốc kháng tuyến giáp cũng có thể ảnh hưởng đến cân nặng của bệnh nhân.
3. Nguyên nhân bệnh tuyến giáp gây tăng cân
3.1. Suy giáp là nguyên nhân bệnh tuyến giáp gây tăng cân
Nguyên nhân chính làm cho một số người bị suy giáp tăng cân là do sự giảm tiết hoặc thiếu hụt hormone tuyến giáp (thyroid hormone). Hormone này có tác dụng điều tiết quá trình trao đổi chất trong cơ thể, bao gồm chuyển hóa calo và năng lượng, điều quan trọng để duy trì cân nặng ổn định. Khi suy giáp xảy ra, mức độ hoạt động của tuyến giáp giảm, dẫn đến mức hormone giảm xuống và gây ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa.
Dưới đây là một số nguyên nhân cụ thể khiến suy tuyến giáp gây tăng cân:
Chậm trao đổi chất
Thiếu hormone tuyến giáp sẽ gây chậm quá trình trao đổi chất trong cơ thể. Khi trao đổi chất chậm, cơ thể không đốt cháy calo dự trữ năng lượng một cách hiệu quả, dẫn đến tích tụ mỡ và tăng cân.
Gắn kết calo dư thừa
Vì suy giáp làm giảm nhu cầu calo hàng ngày, nhưng nếu cơ thể vẫn tiếp tục tiêu thụ calo thừa từ thức ăn, dư thừa này sẽ được lưu trữ dưới dạng mỡ trong cơ thể, gây tăng cân.
Tăng lượng nước
Suy giáp có thể làm giảm sự tuần hoàn nước trong cơ thể, dẫn đến sự tích tụ nước và gây sưng, làm tăng cân.
Mất hứng ăn uống
Một số người bị suy giáp có thể ăn ít đi, do sự mệt mỏi, mất hứng thú ăn hoặc khó tiêu hóa, nhưng vẫn tăng cân do tác động trực tiếp của hormone tuyến giáp đến quá trình chuyển hóa.
Tác động của thuốc
Một số loại thuốc như hormone tuyến giáp tổng hợp, lithium (thuốc dùng trong điều trị rối loạn tâm lý) hoặc corticosteroid (dùng trong điều trị viêm), cũng có thể gây tăng cân trong trường hợp suy giáp.
Như đã đề cập, suy giáp càng nặng thì tình trạng tăng cân càng diễn ra nhiều hơn, điều này có thể liên quan đến mức độ suy giáp và tác động của hormone tuyến giáp đến quá trình chuyển hóa và cân nặng. Điều trị suy giáp bằng cách bổ sung hormone tuyến giáp giúp ổn định mức hormone trong cơ thể và giúp kiểm soát cân nặng hiệu quả.
3.2. Cường giáp là nguyên nhân bệnh tuyến giáp gây tăng cân
Cường giáp (hay còn gọi là bệnh cường giáp, bệnh Basedow, hoặc bệnh Graves) là một tình trạng sức khỏe mà tuyến giáp sản xuất quá nhiều hormone tuyến giáp, gọi là thyroxine (T4) và triiodothyronine (T3). Sự tăng sản xuất hormone này dẫn đến tăng trao đổi chất và các tác động khác trong cơ thể, và điều này có thể làm cho người bệnh cường giáp tăng cân.
Dưới đây là các nguyên nhân chính khiến bệnh cường giáp gây tăng cân:
Tăng trao đổi chất
Hormone tuyến giáp T4 và T3 có vai trò điều tiết quá trình trao đổi chất trong cơ thể. Khi sản xuất quá nhiều hormone tuyến giáp, quá trình trao đổi chất tăng lên, dẫn đến tiêu hao năng lượng nhanh hơn và đốt cháy calo nhiều hơn. Tuy nhiên, điều này có thể làm cho người bệnh cường giáp có cảm giác thèm ăn gia tăng, và họ tiêu thụ calo dư thừa, dẫn đến tăng cân.
Cảm giác thèm ăn tăng
Tăng hormone tuyến giáp có thể làm gia tăng cảm giác thèm ăn của người bệnh cường giáp. Điều này dẫn đến việc tiêu thụ nhiều calo hơn trong một ngày, gây tăng cân nếu lượng calo tiêu thụ vượt quá nhu cầu thực tế của cơ thể.
Tăng hấp thu chất béo
Tăng hormone tuyến giáp cũng có thể làm tăng khả năng hấp thu chất béo từ thực phẩm vào cơ thể. Điều này cũng có thể đóng góp vào tăng cân.
Tăng lượng nước
Một số người bệnh cường giáp có thể thấy sưng do giảm sự tuần hoàn nước trong cơ thể. Dư lượng nước cũng có thể góp phần làm tăng cân.
Thay đổi về chuyển hóa
Tăng hormone tuyến giáp có thể ảnh hưởng đến cơ chế chuyển hóa nước và muối trong cơ thể, gây tăng cân.
4. Bệnh tuyến giáp gây tăng cân có nguy hiểm không?
Bệnh tuyến giáp gây tăng cân có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe không đáng nghiêm trọng nhưng có một số triệu chứng cần lưu ý và đi khám ngay:
– Béo phì và các vấn đề sức khỏe liên quan: Tăng cân có thể dẫn đến béo phì, làm gia tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, đái tháo đường, cao huyết áp và một số bệnh khác.
– Vấn đề tim mạch: Khi tuyến giáp gây tăng cân, tim phải làm việc nhiều hơn để cung cấp máu và năng lượng cho cơ thể. Điều này có thể gây ra nhịp tim nhanh, nhịp tim bất thường và các vấn đề về tim mạch.
– Khó thở: Tăng cân có thể gây áp lực lên hệ hô hấp, làm cho việc thở trở nên khó khăn và có thể gây ra hô hấp hạn chế.
– Các vấn đề về xương và cơ: Tăng cân đáng kể có thể làm gia tăng áp lực lên cơ và xương, làm suy yếu chúng và dẫn đến các vấn đề về xương khác nhau.
– Tác động tâm lý: Tăng cân có thể gây ra tác động tâm lý như giảm tự tin, lo lắng về hình dạng cơ thể, cảm giác tự ti, và cảm giác không thoải mái trong da mình.
– Khả năng sinh sản bị ảnh hưởng: Tuyến giáp gây tăng cân trong thời kỳ mang thai có thể ảnh hưởng đến quá trình sinh sản và làm gia tăng nguy cơ gặp các vấn đề về thai nhi và sức khỏe thai kỳ.